Πέδρο Σάντσεθ, ο νέος «Λάζαρος» της Ισπανίας (άρθρο)

07:49 23/5/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Της Δώρας Μακρή*

Την Κυριακή το βράδυ, ο νέος γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Ισπανίας ( PSOE) Πέδρο Σάντσεθ, απέκτησε ένα νέο παρατσούκλι: «Λάζαρος». Πριν από λίγους μήνες με την παραίτησή του από την γενική γραμματεία του κόμματος αλλά και τη βουλευτική του έδρα οι περισσότεροι που θεώρησαν ότι υπέγραφε, έτσι, τον πολιτικό του θάνατο, διαψεύστηκαν. Η παραίτησή του είχε αφορμή την απόφαση των οργάνων του κόμματος, να απέχουν από την ψηφοφορία

Ραχόι έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η εκλογή του ως πρωθυπουργού.

Μετά την αιφνίδια παραίτησή του, πήρε το αυτοκίνητό του και άρχισε να ταξιδεύει σε όλη την Ισπανία ως απλό μέλος του αρχαιότερου κόμματος της Ισπανίας, που ιδρύθηκε το 1879. Δεν άφησε πόλη και χωριό που να μην έρθει σε επαφή με την κομματική βάση και τα απλά μέλη του κόμματος. Και την Κυριακή στις εκλογές από τη βάση, σάρωσε κάθε προγνωστικό: το 50,21% των ψηφοφόρων από τη βάση επέλεξε ως νέο ηγέτη του κόμματος, τον 45χρονο Πέδρο Σάντσεθ. Ο Πέδρο, ως νέος Λάζαρος, μόλις είχε αναστηθεί.

Η βασική του αντίπαλος ήταν η Σουσάνα Ντίαθ, νυν κυβερνήτης της Αυτονομίας της Ανδαλουσίας και το φαβορί αλλά και φανερή επιλογή όλων των διάσημων στελεχών του κόμματος: από τον Φελίπε Γκονθάλεθ και τον Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο, τους πρώην σοσιαλιστές πρωθυπουργούς μέχρι τη διοικούσα επιτροπή, πλήθος υψηλόβαθμων κομματικών στελεχών, πρώην υπουργών αλλά και σχεδόν όλων των περιφερειακών βαρόνων του κόμματος.

Όμως οι δημοκρατικές διαδικασίες -για τις οποίες υπερηφανεύεται το ίδιο το κόμμα- και που υποχρεώνουν τα απλά κομματικά μέλη να εκλέγουν από τη βάση τον γενικό γραμματέα υπήρξαν και το εργαλείο για την αποκαθήλωση της Ντίαθ που το κομματικό κατεστημένο υποστήριξε. Η υπεροψία και η σιγουριά της Ντίαθ, κατέληξε μπούμερανγκ καθώς τα απλά μέλη αντέδρασαν. Η απόσταση της βάσης με τις επιλογές των επαγγελματικών στελεχών του, επιβεβαιώθηκε. Το ποσοστό της έφθασε το 39,94% και η πλειοψηφία των ψηφοφόρων της ήταν από την Ανδαλουσία. Τον Σάντσεθ όμως τον ψήφισαν σε 15 από τις 17 Αυτονομίες της χώρας.

«Το Λαϊκό Κόμμα είναι ο αντίπαλός μας αλλά οι Ποδέμος ο εχθρός μας» ήταν μία από τις πολλές ατυχείς φράσεις της καμπάνιας της Ντίαθ, που πυροδότησαν τα αρνητικά συναισθήματα της βάσης που παρακολουθούσε τον καταποντισμό του κόμματος στις εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων ετών και ανησυχούσε για το μέλλον του. Η άποψη αυτή δεν συνάδει με τη διαλεκτική του Σάντσεθ ο οποίος ναι μεν θα υιοθετήσει μία συμπαγή στρατηγική για το PSOE, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα επιχειρήσει ανοίγματα και προς τις υπόλοιπες δυνάμεις της ισπανικής Αριστεράς.

Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός λόγος που ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, μπορεί να είναι απόλυτα δυσαρεστημένος με το αποτέλεσμα της Κυριακής. Και ο ίδιος είχε ταχθεί δημόσια υπέρ της υποψηφιότητας της Ντίαθ, θεωρώντας ότι θα ήταν μία εύκολη σύμμαχος. Ίσως γι’ αυτό μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο Ραχόι δεν είχε ακόμα συγχαρεί τον Σάντσεθ για τη νίκη του «για να μην τον ενοχλήσει» όπως ισχυρίστηκε. Ο Ραχόι όμως γνωρίζει ότι η κυβέρνηση μειοψηφίας που σχημάτισε τον περασμένο Οκτώβρη χάρη στην αποχή των σοσιαλιστών αλλά και τη συμφωνία με τους Θιουδαδάνος, πιθανότατα δεν θα μακροημερεύσει. Ή κι αν καταφέρει να φθάσει μέχρι το 2019 θα βρίσκεται όμηρος στις απαιτήσεις των εταίρων του. Πάντως φρόντισε να δηλώσει για μία ακόμη φορά ότι δεν προτίθεται να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές.

Αυτό όμως εξαρτάται από τις συγκυρίες και όχι από τον ίδιο. Ήδη οι Ποδέμος που έχουν καταθέσει πρόταση μομφής στην κυβέρνηση Ραχόι -αν και γνώριζαν εξαρχής ότι δεν θα είχε επιτυχία- δήλωσαν ότι είναι διατεθειμένοι να την αποσύρουν αν ο Σάντσεθ αποφασίσει να καταθέσει τη δική του. Την οποία θα στηρίξουν. Όμως ο Σάντσεθ πιθανότατα θα περιμένει για να προχωρήσει σε οποιαδήποτε κίνηση, μετά το 39ο συνέδριο του PSOE που πραγματοποιείται από τις 16 έως τις 18 Ιουνίου, όπου θα οριστούν τα νέα όργανα του κόμματος. Άλλωστε ο ίδιος δεν είναι πλέον βουλευτής οπότε θα έχει όλο τον χρόνο να εργαστεί για το μέλλον του κόμματός του. Προέχει η πολυπόθητη ενότητα, την οποία απαιτεί η βάση για να σταματήσει τις διαρροές.

Το επτάμηνο της «εξορίας» του Σάντσεθ από το προσκήνιο υπήρξε ένα μεγάλο μάθημα για τον ίδιο, καθώς είδε στις κρίσιμες ώρες να τον εγκαταλείπουν οι πιο πιστοί του συνεργάτες και να τάσσονται με τη γραμμή της αποχής που προωθούσαν τα όργανα του κόμματος. Ήδη, με την ανακοίνωση του αποτελέσματος ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του PSOE και πρώην δεξί του χέρι, παραιτήθηκε. Ο Σάντσεθ τώρα, καλείται να τον αντικαταστήσει. Οι συνεργάτες του μιλούν για ένα νέο PSOE, ένα κόμμα του 21ου αι. που οφείλει να ακολουθήσει σκληρή αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Ραχόι μετά την ανυπαρξία του το τελευταίο επτάμηνο. Ο Σάντσεθ περισσότερο δύσπιστος σήμερα, θα επιχειρήσει να ενώσει ένα κόμμα που μόλις βγήκε από έναν εμφύλιο πόλεμο. Υπολογίζεται ότι ο Βάσκος Πάτσι Λόπεθ, ο τρίτος υποψήφιος για τη γγ του κόμματος που εξασφάλισε ποσοστό 9,85% θα λειτουργήσει ενδεχομένως ως γέφυρα συμφιλίωσης.

Από την Κυριακή, εκείνος που δεν θα κοιμάται ήσυχος πλέον είναι ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι. Η αντιπολίτευση με τους Σοσιαλιστές, τους Ποδέμος και την Ενωμένη Αριστερά αφενός αλλά και η Καταλονία που ετοιμάζει πλέον δημοψήφισμα και αποχώρησή της από την Ισπανία το ερχόμενο φθινόπωρο θα είναι οι μόνιμοι πονοκέφαλοί του.
Από την περασμένη Κυριακή ο Πέδρο Σάντσεθ δεν θα είναι πλέον άνεργος.

*Η Δώρα Μακρή είναι ανατποκρίτρια της ΕΡΤ στην Ισπανία