Προειδοποίηση Λονδίνου προς Μόσχα για το περιστατικό με τον πρώην πράκτορα

18:21 6/3/2018 - Πηγή: ΕΡΤ

Στην εντατική νοσηλεύονται ο Ρώσος Σεργκέι Σκριπάλ, πρώην διπλός κατάσκοπος, και η 33χρονη κόρη του, μετά την έκθεσή τους σε άγνωστη ουσία, στο Σάλσμπερι της Βρετανίας. Την έρευνα ανέλαβε η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία της χώρας, ενώ, διευκρινίζεται ότι, προς το παρόν, το περιστατικό δεν έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική επίθεση. Το Λονδίνο ενδέχεται να εξετάσει την επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, αν αποδειχθούν οι υποψίες ότι η χώρα αυτή εμπλέκεται στην επίθεση, δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον. Στην πρώτη της αντίδραση, η Μόσχα δήλωσε έτοιμη να

συνεργαστεί στην έρευνα για αυτή την «τραγική κατάσταση», αν το ζητήσει η Βρετανία.

"Due to the unusual circumstances, the Counter Terrorism network will be leading this investigation" – @wiltshirepolice update on collapse of former spy Sergei Skripal in Salisbury pic.twitter.com/Hwq44viAei

— BBC News (UK) (@BBCNews) March 6, 2018

«Εξωφρενικές» χαρακτήρισε τις δηλώσεις Τζόνσον η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.

Νωρίτερα, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην συμμετάσχει βρετανική αντιπροσωπεία στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου που θα πραγματοποιηθεί στην Ρωσία.

«Δεν έχουμε πληροφορίες για το ποια θα μπορούσε να είναι η αιτία του περιστατικού, τι έκανε αυτό το πρόσωπο και με τι θα μπορούσε να συνδέεται», δήλωσε σε τηλεδιάσκεψη στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, προσθέτοντας πως δεν γνωρίζει αν ο Σκριπάλ ήταν επισήμως Ρώσος υπήκοος.

Την ίδια ώρα, η ρωσική πρεσβεία στο Λονδίνο ανακοίνωνε ότι ανησυχεί σοβαρά εξαιτίας των όσων μεταδίδουν τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης.

Η πρεσβεία ανακοίνωσε ότι θέλει πληροφορίες για το περιστατικό από τις βρετανικές αρχές και ζήτησε να τερματιστεί αυτό που χαρακτήρισε «δαιμονοποίηση της Ρωσίας».

Διπλός πράκτορας

Ο Σεργκέι Σκριπάλ, πρώην συνταγματάρχης του GRU, της υπηρεσίας Πληροφοριών του ρωσικού στρατού, είχε παραδεχτεί ότι εργαζόταν για τις βρετανικές υπηρεσίες Πληροφοριών από το 1995, και καταδικάστηκε σε κάθειρξη 13 ετών το 2006, έπειτα από μια δίκη που κρατήθηκε μυστική.

Συνελήφθη το 2004 από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας (FSB) ως ύποπτος ότι κατέδωσε δεκάδες ρώσους πράκτορες στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.

Ο Σκριπάλ ομολόγησε ότι κατέδωσε πράκτορες στην MI6 με χρηματικό αντάλλαγμα, τμήμα του οποίου κατατέθηκε σε λογαριασμό ισπανικής τράπεζας, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ρωσικού Τύπου εκείνη την εποχή.

Ωστόσο, έλαβε χάρη το 2010 από τον τότε πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ στο πλαίσιο ανταλλαγής για την επιστροφή στη Μόσχα 10 Ρώσων πρακτόρων που κρατούνταν στις ΗΠΑ.

Ο 66χρονος πρώην κατάσκοπος και η κόρη του, βρέθηκαν αναίσθητοι σε παγκάκι την Κυριακή στην πόλη Σάλσμπερι μετά την έκθεσή τους σε άγνωστη ουσία.

Παρότι οι βρετανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για το κοινό, η αστυνομία απαγόρευσε την πρόσβαση στην περιοχή όπου βρέθηκε ο πρώην κατάσκοπος, καθώς και σε ένα εστιατόριο στο κέντρο της πόλης.

Steve Parsons/PA via AP

«Μιλάμε με αυτόπτες μάρτυρες, λαμβάνουμε δείγματα από το σημείο όπου βρέθηκαν οι δύο, πραγματοποιούμε τοξικολογικές εξετάσεις και όλα αυτά θα μας βοηθήσουν να έχουμε μια απάντηση», δήλωσε ο Μαρκ Ρόουλι, ο ανώτατος αξιωματούχος της βρετανικής αντιτρομοκρατικης υπηρεσίας.

«Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε: οι Ρώσοι εξόριστοι δεν είναι αθάνατοι. Όλοι τους πεθαίνουν και υπάρχει η τάση για θεωρίες συνωμοσίας. Αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να γνωρίζουμε τις καταστάσεις απειλής», δήλωσε ο Ρόουλι στο ραδιόφωνο του BBC, προτού αναφερθεί στη δολοφονία του Αλεξάντερ Λιτβινένκο.

Βρετανική έρευνα έχει αποφανθεί ότι ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πιθανόν να έδωσε το «πράσινο φως» το 2006 για τη δολοφονία του πρώην κατασκόπου της KGB Λιτβινένκο με ραδιενεργό πολώνιο-210 στο Λονδίνο. Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένως διαψεύσει κάθε ανάμειξη στη δολοφονία του Λιτβινένκο.

Ο 43χρονος Λιτβινένκο, σφοδρός επικριτής του Πούτιν ο οποίος έξι χρόνια προτού δηλητηριαστεί είχε εγκαταλείψει τη Ρωσία και είχε καταφύγει στη Βρετανία, έχασε τη ζωή του αφού ήπιε πράσινο τσάι δηλητηριασμένο με το σπάνιο και πανίσχυρο ραδιενεργό ισότοπο στο ξενοδοχείο του Λονδίνου Millennium.

Οι γιατροί χρειάστηκαν αρκετό χρόνο για να εξακριβώσουν την αιτία της ασθένειάς του.

Ανταλλαγή κατασκόπων

Η ανταλλαγή, μία από τις μεγαλύτερες μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1991, πραγματοποιήθηκε στο αεροδρόμιο της Βιέννης, όπου ένα ρωσικό και ένα αμερικανικό αεροπλάνο ήταν σταθμευμένα δίπλα-δίπλα στη διάρκεια της διαδικασίας.

‘Ένας από τους Ρώσους κατασκόπους που ανταλλάχθηκε με τον Σκριπάλ ήταν η Άννα Τσάπμαν. Η Τσάπμαν ήταν μια από τις δέκα κατασκόπους που επιχείρησαν να ενταχθούν στην αμερικανική κοινωνία σε μια προσπάθεια να προσεγγίσουν πρόσωπα με εξουσία και να αποσπάσουν μυστικά.

Και οι δέκα συνελήφθησαν από το FBI το 2010.

Κατά την επιστροφή τους, οι Ρώσοι κατάσκοποι έγιναν δεκτοί στη Μόσχα ως ήρωες. Ο Πούτιν, ο οποίος υπήρξε και ο ίδιος κατάσκοπος της KGB που είχε υπηρετήσει στην τότε Ανατολική Γερμανία, τραγούδησε μαζί τους πατριωτικά τραγούδια.

Ο Σκριπάλ ωστόσο θεωρήθηκε από τη Μόσχα προδότης. Πιστεύεται ότι έχει προκαλέσει σοβαρή ζημιά στα ρωσικά δίκτυα κατασκοπείας στη Βρετανία και γενικά στην Ευρώπη.

Η υπηρεσία GRU, η οποία δημιουργήθηκε το 1918 υπό τον Τρότσκι, ελέγχεται από το γενικό επιτελείο στρατού και αναφέρεται απευθείας στον πρόεδρο. Κατάσκοποί της είναι διάσπαρτοι σε όλο τον κόσμο.

Από τότε που βρήκε καταφύγιο στη Βρετανία, ο Σκριπάλ έκανε μια ήρεμη ζωή στο Σάλσμπερι και βρισκόταν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, μέχρι την Κυριακή που βρέθηκε αναίσθητος.

AP Photo/Misha Japaridze

Ένας άλλος Ρώσος, ο Αλεξάντερ Περεπιλίχνι, ο οποίος βοηθούσε σε ελβετική έρευνα σχετικά με ρωσική υπόθεση «ξεπλύματος» χρήματος, βρέθηκε νεκρός το 2012 στη Βρετανία.

Η αστυνομία απέκλεισε το ενδεχόμενο δόλου, παρά τις υποψίες ότι μπορεί να είχε δολοφονηθεί με ένα σπάνιο δηλητήριο. Τελική απάντηση ως προς τις συνθήκες θανάτου του αναμένεται να δώσει έρευνα, η οποία εκκρεμεί.

Σχετική είδηση: Βρετανία:Σε κρίσιμη κατάσταση Ρώσος πρώην κατάσκοπος-Εκτέθηκε σε «άγνωστη ουσία»

Πηγές: ΕΡΤ1, Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο, ΑΠΕ-ΜΠΕ