Προτομή του Μίνωα Καλοκαιρινού στην Κνωσό

08:04 19/2/2019 - Πηγή: ΕΡΤ

Τα αποκαλυπτήρια της προτομής του πρώτου ανασκαφέα της Κνωσού, Μίνωα Καλοκαιρινού, θα γίνουν το Σάββατο 2 Μαρτίου στις 12 το μεσημέρι στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού.

H πρωτοβουλία για την κατασκευή της προτομής ανήκει σε ομάδα πολιτών, πολλοί από τους οποίους είναι και εκπρόσωποι φορέων του νησιού, ενώ η χρηματοδότησή της έγινε με μορφή χορηγιών από ιδιώτες και επιχειρήσεις. Η τοποθέτηση του γλυπτού πραγματοποιήθηκε με τη σύμφωνη γνώμη και τη συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.
O Μίνως Α. Καλοκαιρινός γεννήθηκε στο Ηράκλειο

το 1843, τέλειωσε το Γυμνάσιο στη Σύρο, και σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών. Υπήρξε επιτυχημένος επιχειρηματίας στους τομείς του εμπορίου, της σαπωνοποιίας, της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποιίας. Ως υπεύθυνος αστός πολίτης και προεστός, διετέλεσε έφορος και ταμίας των Σχολείων Ηρακλείου, μεταφραστής στο υποπροξενείο της Αγγλίας και υποπρόξενος της Ισπανίας.
Ο Καλοκαιρινός υπήρξε όμως, επίσης, ένας διανοούμενος και οραματιστής, με έφεση στους κλασικούς συγγραφείς και πάθος για τα αρχαία κρητικά μνημεία, ιδίως τα κνωσιακά. Ακολουθώντας, ακριβώς, τον Όμηρο, πραγματοποίησε το τολμηρό, καινοτόμο έργο ζωής του: την πρώτη, έστω περιορισμένη, ανασκαφή στο Ανάκτορο της Κνωσού το 1878/79, είκοσι περίπου χρόνια πριν το ξεκίνημα της συστηματικής διερεύνησής του από τον Άρθουρ Έβανς.
Ο ίδιος όχι μόνο επέλεξε τον ακόμη τότε άσημο λόφο της Κεφάλας του Τσελεμπή, όπου βρίσκεται το ανάκτορο, αλλά και ταύτισε το κτήριο που αποκάλυψε τμηματικά εκεί με το “Βασίλειον Μέγαρον Μίνωος του Πρώτου”. Φρόντισε επιπλέον, επίμονα, να κάνει διεθνώς γνωστά τα ευρήματά του, για παράδειγμα δωρίζοντας πίθους από τις Δυτικές Αποθήκες σε μεγάλα μουσεία του κόσμου (Λούβρο, Βρετανικό, Μουσείο Αθηνών). Σηματοδότησε έτσι την έρευνα για την Προϊστορία της Κρήτης, που παρέμενε άγνωστη, και παρακίνησε αποφασιστικά τον Έβανς να επικεντρωθεί στην Κνωσό.
Με τις ανασκαφές της Βρετανικής Σχολής και τη θυελλώδη ανάδειξη της Κνωσού στις αρχές του 20ού αι., η συμβολή του Καλοκαιρινού ξεχάστηκε για έναν περίπου αιώνα. Ανασύρεται σήμερα από τη λήθη χάρη σε χειρόγραφα του προσωπικού του αρχείου που εντοπίζονται από τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Η μελέτη του αρχείου αυτού ξεκίνησε με ένα ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Κρήτης και συνεχίζεται σταθερά παρέχοντας σημαντικές πληροφορίες για την προσωπικότητα, τη ζωή, και το έργο του.
Ο Καλοκαιρινός βρίσκει έκτοτε, σταδιακά, τη θέση που του αξίζει στην ελληνική και τη διεθνή βιβλιογραφία. Η τοποθέτηση της προτομής του στον χώρο με τον οποίο συνδέθηκε άρρηκτα αποτελεί, πιστεύουμε, μια δίκαιη όσο και αργοπορημένη τιμή, μια αποκατάσταση της μνήμης του πρώτου ανασκαφέα και εμπνευστή του μινωικού ανακτόρου της Κνωσού – του εμβληματικού αυτού μνημείου της κρητικής και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

www.ert.gr