Θοδωρής Δεύτος: «Τραπεζούντα, το διαμάντι της Ανατολής»

15:59 19/8/2016 - Πηγή: ΕΡΤ

ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Το μυθιστόρημα με τίτλο «Τραπεζούντα, το διαμάντι της Ανατολής» είναι μια αληθινή ιστορία, μέσα στην πραγματική ιστορία που βίωσαν σκληρά οι Έλληνες Πόντιοι αδελφοί, τους οποίους οι συνθήκες υποχρέωσαν να εγκαταλείψουν βίαια τις πατρογονικές εστίες.

Οι Ρώσοι μπήκαν ως ελευθερωτές το 1916 στην Τραπεζούντα, αλλά το 1918, όταν πια η Οκτωβριανή επανάσταση κυριάρχησε, διαλύθηκαν άτακτα και υποχώρησαν. Μπροστά στον κίνδυνο που διαγραφόταν με την επιστροφή των Τούρκων στην πόλη για τους χιλιάδες Πόντιους – και μαζί

με αυτούς και για την Πινίτσα, εγγονή του μεγαλέμπορου σιτηρών και καπνών Λάμπου Κυριακίδη, εκείνη αποφασίζει να εγκαταλείψει τον τόπο της. Αλλά πώς γίνεται αυτό με δύο μικρά παιδιά; Πώς θα καταφέρει μέσα στο καταχείμωνο να τα συντηρήσει; Μοναδικό της στήριγμα, η γιαγιά Θεοφρονία. Ενώ ο προβληματισμός και η αγωνία της μεγαλώνουν, ο επί εικοσαετία πιστός Τούρκος υπηρέτης, ο Χασάν, της προτείνει να κρατήσει εκείνος το μωρό μέχρι να περάσει η μπόρα, με την προοπτική, όταν περάσει η φουρτούνα, να επιστρέψει να το πάρει. Μπροστά στο αδιέξοδο που αντιμετωπίζει, παίρνει τη μεγάλη απόφαση. Παραδίδει με σπαραγμό, το αγοράκι της, βρέφος ακόμα, στον Χασάν. Η Πινίτσα, μαζί με το δυόμισι ετών κοριτσάκι της και τη γιαγιά Θεοφρονία, παίρνουν τον δρόμο της προσφυγιάς. Περιπλανιούνται στο Βατούμι, στο Κουτάισι, μέχρι που μετά από χρόνια φτάνουν στη μητέρα πατρίδα για να εγκατασταθούν προσωρινά στην Κατερίνη.

Τα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου (1939-1944) και του Εμφυλίου περνούν δύσκολα, μέχρι που στις αρχές της δεκαετίας του ‘50 μεταναστεύουν στο Μόναχο.

Άλλα μέλη της οικογένειας, όπως ο Ιεροκλής, ο δευτερότοκος γιος τής γιαγιάς Θεοφρονίας, είχε φύγει νωρίτερα από την Τραπεζούντα και είχε εγκατασταθεί στο Σοχούμι, όπου αγόρασε γη και κατάφερε να γίνει γαιοκτήμονας. Παρόλο που είχε ασπαστεί την κομουνιστική ιδεολογία και είχε πολεμήσει στο πλευρό των παρτιζάνων, δεν γλίτωσε την εξορία στις στέπες του Καζακστάν, όταν ο Στάλιν εφάρμοσε την πλήρη κολεκτιβοποίηση.

Σαράντα χρόνια μετά, αυτή η τραγική μάνα, που ζει πάντα με ένα αγκάθι στην καρδιά, αποφασίζει να γυρίσει πίσω στην Τραπεζούντα, να ψάξει να βρει το σπλάχνο της. Ζει άραγε ή πέθανε; Κι αν ζει, είναι καλά;
Τα συναισθήματα σκληρά, να σου ραγίζουν την καρδιά. Η αγωνία στο κατακόρυφο!

Επιστρέφει λοιπόν στο πατρικό σπίτι, μαζί με τον ξάδελφό της Τριαντάφυλλο. Χτυπούν την πόρτα και τους ανοίγει μια πανέμορφη Τουρκάλα, η οποία τους καλεί να μπουν και τους προτρέπει να παραμείνουν μέχρι να επιστρέψει ο σύζυγός της. Κι εκείνος, που είναι δικαστής, τους καλοδέχεται και τους προτρέπει να μείνουν στο σπίτι όπου γεννήθηκαν. Ζουν στιγμές από τα παλιά, τα συναισθήματα και οι θύμησες παίρνουν φωτιά!

Ο Τούρκος υπόσχεται στην Πινίτσα να ψάξει να βρει τον γιο της. Θα τα καταφέρει; Θα μπορέσει άραγε το πυρακτωμένο σίδερο που είναι μπηγμένο στην καρδιά της, κάποια στιγμή να βγει και να λυτρωθεί;

Θοδωρής Δεύτος

Το ιστορικό μυθιστόρημα Τραπεζούντα, το διαμάντι της Ανατολής κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ωκεανός (σελ.: 560, τιμή: 17,95 €).

Διαβάστε ένα απόσπασμα από το βιβλίο εδώ.

Ο ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΕΥΤΟΣ γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1957 και έζησε εκεί τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ’ όπου αποφοίτησε το 1980. Διορίστηκε στη δημόσια εκπαίδευση, την οποία υπηρέτησε μέχρι τον Ιούλιο του 2015, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. Έχει δύο κόρες, την Μαριλίζα (δικηγόρο) και την Ασπασία (φοιτήτρια πληροφορικής στο ΠΑΠΕΙ).
Υπηρέτησε τα κοινά των Ηπειρωτών επί πολλά χρόνια ενώ διετέλεσε και πρόεδρος της Ένωσης Ηπειρωτών Ιλίου για μια δεκαετία (2001-2011). Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με το λαογραφικό έργο Ο Ηπειρώτικός γάμος (Εκδόσεις Λιβάνη, 2004). Ακολούθησαν τα ιστορικά μυθιστορήματα Μη ρωτάς γιατί (Εκδόσεις Δωδώνη, 2006), Σμύρνη Συγγνώμη (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2008) και Μήπως αγάπησα λάθος πατρίδα; (Εκδόσεις Μπουκουμάνη, 2011).