Το 2020 ήταν μια χρονιά ορόσημο για την επιστήμη

15:35 21/12/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Αναμφισβήτητα, το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα της φετινής χρονιάς ήταν η ταχεία ανάπτυξη και παρασκευή αποτελεσματικών εμβολίων για την Covid-19. Πρόκειται για μια πραγματικά υπεράνθρωπη προσπάθεια χιλιάδων επιστημόνων σε όλο τον κόσμο να βάλουν φρένο στην παγκόσμια πανδημία.

Ωστόσο, παρά την έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας, επιστήμονες και ερευνητές σε όλο τον κόσμο έκαναν πρωτοποριακές ανακαλύψεις στην τεχνολογία, το διάστημα, την αρχαιολογία, που δείχνουν τη δύναμη της επιστήμης να βελτιώσει τον κόσμο μετά την πανδημία.

Πρωτιές και ανακαλύψεις στο Διάστημα

Η εκτόξευση

του Crew Dragon της SpaceX στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τον Νοέμβριο, αποτελεί μια σειρά από πρωτιές. Είναι η πρώτη πτήση ενός ιδιωτικού διαστημικού σκάφους πιστοποιημένο από τη NASA που έχει σχεδιαστεί για μεταφορά πληρωμάτων, καθώς και η πρώτη φορά που διεθνές πλήρωμα τεσσάρων ατόμων εκτοξεύεται με αμερικανικό διαστημόπλοιο ιδιωτικής εταιρείας. Επιπλέον, είναι η πρώτη φορά που το μέγεθος του πληρώματος αυξάνεται στα επτά άτομα από τα έξι.

Στις αρχές Οκτωβρίου, το Starlink, ένα άλλο πρότζεκτ της SpaceX και του Έλον Μασκ, για γρήγορο δορυφορικό ίντερνετ σε απομακρυσμένες περιοχές εκτόξευσε επιτυχώς μία δέσμη 60 δορυφόρων ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των δορυφόρων του σε τροχιά, στους 700. Ο Μασκ ελπίζει ότι θα στείλει άλλους 11.000 με 41.000 μέσα στα επόμενα έξι χρόνια. Αν και αυτοί οι δορυφόροι προσφέρουν μεγάλα οφέλη, όπως καλύτερη σύνδεση στο Διαδίκτυο στις απομακρυσμένες περιοχές, ταυτόχρονα φέρνουν και νέα προβλήματα, όπως αυξανόμενο κίνδυνο σύγκρουσης, περισσότερα διαστημικά «σκουπίδια», παρεμβολές εύρους ζώνης που θα επηρεάσουν τα τηλεσκόπια και φωτορύπανση.

Στις 16 Δεκεμβρίου, η Ιαπωνική Διαστημική Υπηρεσία (JAXA) επιβεβαίωσε ότι η κάψουλα του διαστημικού σκάφους Hayabusa2, το οποίο είχε προσγειωθεί σε έρημο της Αυστραλίας την προηγούμενη εβδομάδα, περιείχε κόκκους μαύρης σκόνης από τον αστεροειδή Ryugu. Τα δείγματα αυτά θα μπορούσαν να δώσουν στους ερευνητές σημαντικές πληροφορίες για την πρώιμη εξέλιξη των πλανητών και να τους βοηθήσουν στην αναζήτηση της προέλευσης του νερού στη Γη.

Τον Σεπτέμβριο, επιστήμονες αποκάλυψαν σε άρθρο τους στο περιοδικό «Nature Astronomy», ότι εντόπισαν τρεις ακόμη λίμνες κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του Άρη, ενώ επιβεβαίωσαν την παρουσία μιας λίμνης με αλμυρό νερό, η οποία είχε ανακαλυφθεί πριν από δύο χρόνια.

Τον Οκτώβριο, η NASA ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε την ύπαρξη νερού στην επιφάνεια της Σελήνης που φωτίζεται από τον ήλιο, την οποία επιβεβαίωσε το SOFIA (Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy).

Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει την ιατρική 

Τον Ιανουάριο, η Google ανακοίνωσε ότι ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης της μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο του μαστού, πριν τους ειδικούς ακτινολόγους. Έξι μήνες μετά, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι το ίδιο σύστημα μπορεί να εντοπίσει την επιθετικότητα του καρκίνου του προστάτη με υψηλά ποσοστά ακρίβειας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την αμερικανική εταιρεία, η νέα εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αξιολογήσει αποτελέσματα βιοψιών για καρκίνο του προστάτη με ποσοστό επιτυχίας στο 72%.

Πρόβλεψη πρωτεϊνικών δομών

Η βρετανική εταιρεία DeepMind, θυγατρική της Google ανέπτυξε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης με την ονομασία AlphaFold, που κατάφερε για πρώτη φορά να λύσει ένα από τα μεγάλα μυστήρια της βιολογίας εδώ και δεκαετίες: να προβλέπει γρήγορα και με ακρίβεια πώς θα αναδιπλωθούν οι πρωτεΐνες, ποιο τρισδιάστατο σχήμα θα πάρουν και άρα ποια θα είναι η λειτουργία τους. Το επίτευγμα, που χαρακτηρίσθηκε ορόσημο από τον επιστημονικό κόσμο, θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση διαφόρων ασθενειών και στην επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων φαρμάκων.

Τεχνολογία επεξεργασίας γονιδιώματος

Φέτος, το βραβείο Νόμπελ Χημείας απονεμήθηκε στην Emmanuelle Charpentier και την Jennifer Doudna για την ανάπτυξη μιας επαναστατικής μεθόδου γενετικής τροποποίησης. Πρόκειται για το γενετικό ψαλίδι CRISPR / Cas9, με τη βοήθεια του οποίου, οι ερευνητές μπορούν να αλλάξουν το DNA των ζώων, των φυτών και των μικροοργανισμών με εξαιρετικά υψηλή ακρίβεια. Το γενετικό ψαλίδι CRISPR / Cas9 φέρνει την επανάσταση στις μοριακές επιστήμες της ζωής, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για αναπαραγωγή φυτών, συμβάλλοντας σε καινοτόμες θεραπείες για τον καρκίνο και τις κληρονομικές ασθένειες.

Σούπερ ένζυμο τρώει τα πλαστικά μπουκάλια 

Ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ στη Μ. Βρετανία, δημιούργησε ένα νέο «σούπερ ένζυμο» που μπορεί να διαλύσει το πλαστικό έως και έξι φορές ταχύτερα από το προηγούμενο ένζυμο ονόματι PETase, που είχε αναπτύξει το 2018. Το νέο ένζυμο θα μπορούσε να συμβάλλει σημαντικά στην ανακύκλωση του τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (PET), το οποίο είναι το πιο κοινό θερμοπλαστικό που χρησιμοποιείται σε μπουκαλάκια, χαλιά και ρούχα. Το PET χρειάζεται εκατοντάδες χρόνια για να διασπαστεί στο περιβάλλον και το ένζυμο PETase μπορεί να το κάνει μέσα σε λίγες ημέρες.

Το φουτουριστικό τρένο Virgin Hyperloop

Στις 9 Νοεμβρίου, το φουτουριστικό σύστημα μεταφορών Virgin Hyperloop, πραγματοποίησε το πρώτο ταξίδι με επιβάτες, στην έρημο της Νεβάδα. Το σύστημα μεταφοράς υψηλών ταχυτήτων του Ρίτσαρντ Μπράνσον ελπίζει να φέρει επανάσταση στη μεταφορά ανθρώπων και φορτίων.

ΠΗΓΗ: TheGuardian, Εrt

 

www.ert.gr