Το κλειστό πόκερ για το ελληνικό χρέος και ο «μπαλαντέρ» του συμβιβασμού

22:25 4/10/2016 - Πηγή: ΕΡΤ

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Τα «χαρτιά» που έπεσαν στο ευρωπαϊκό τραπέζι για το ελληνικό ζήτημα μέσα σε μια μόλις ημέρα, έδειξαν ότι η διαπραγμάτευση για το ελληνικό χρέος θα είναι μια δύσκολη παρτίδα, η οποία όμως μπορεί να αλλάξει την εικόνα.

Στη συζήτηση για την ελληνική οικονομία που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο επίτροπος Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί εκφράστηκε θετικά για το ελληνικό πρόγραμμα και είπε ότι εάν κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση θα πρέπει να προχωρήσουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος,

την ίδια ώρα που το ΔΝΤ ανακοίνωνε πολύ θετικές προβλέψεις για την ανάπτυξη το 2017 στην Ελλάδα (+2,8%) και το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών έδινε στη δημοσιότητα στοιχεία ότι σημειώθηκε «έκρηξη» στα δημόσια έσοδα το Σεπτέμβριο (+19,3%) με αποτέλεσμα να υπερκαλύπτεται ο στόχος στο εννιάμηνο (+3,5% από την πρόβλεψη).
Τόσα καλά νέα μαζεμένα είχαν καιρό να παρουσιαστούν, γεγονός που ενέπνευσε αισιοδοξία στο οικονομικό επιτελείο ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να εισέλθει η ελληνική οικονομία σε έναν ενάρετο αναπτυξιακό κύκλο.
Ελπίζουν στην κυβέρνηση ότι οι αποφάσεις για το χρέος θα εξαλείψουν την αβεβαιότητα, ανοίγοντας το δρόμο για επενδύσεις, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει μια περίοδος οικονομικής ανάπτυξης, η οποία μάλιστα μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική, εάν ισχύουν οι προβλέψεις του ΔΝΤ -το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, δεν έχει καθόλου καλό ιστορικό στις προβλέψεις του για την Ελλάδα.

«Κλειδί» τα μεσοπρόθεσμα μέτρα

Σε ότι αφορά στο χρέος, έχει σημασία ότι ο κ. Μοσκοβισί αναφέρθηκε μόνο στα βραχυπρόθεσμα μέτρα και όχι στο μεσοπρόθεσμα.
Η διαφορά είναι ανάμεσα στη «νύχτα και τη μέρα» δεδομένου ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα είναι εκείνα που μπορούν να αλλάξουν ουσιαστικά τη δυναμική του χρέους, να πειστεί η παγκόσμια αγορά ότι το θέμα του χρέους έχει γίνει διαχειρίσιμο για τα επόμενα 10-15 χρόνια και έτσι να εξαλειφθεί η αβεβαιότητα.
Τα λεγόμενα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, αφορούν κυρίως ένα μικρό τμήμα του, ορισμένα δάνεια (περί τα 11 δισ. ευρώ) που είχαν χορηγηθεί για το PSI από τον EFSF και προβλέπουν την επιμήκυνσή τους καθώς και την ακύρωση της ρήτρας αύξησης του επιτοκίου κατά 2 μονάδες. Με τέτοιες παρεμβάσεις, το ελληνικό Δημόσιο θα γλιτώσει περί τα 300 εκατ. ευρώ από δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους, αλλά δεν θα αλλάξει δραματικά η εικόνα. Επισης υπό εξέταση είναι και η επιμήκυνση των δανείων του EFSF για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση (περί τα 35 δισ. ευρώ).
Αντιθέτως, τα λεγόμενα μεσοπρόθεσμα μέτρα αφορούν σε παρεμβάσεις του μεγαλύτερου μέρους των δανείων τα οποία έχουν χορηγηθεί είτε απευθείας από τις κυβερνήσεις με το πρώτο μνημόνιο, είτε από τον ESM και εφόσον τελικά υιοθετηθούν θα αλλάξουν τη δυναμική του χρέους σε βάθος χρόνου, δίνοντας τη δυνατότητα στο ΔΝΤ και τους άλλους φορείς να το χαρακτηρίσουν «βιώσιμο», ότι δηλαδή μπορεί να εξυπηρετείται χωρίς προβλήματα.
Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, λοιπόν, είναι το κλειδί, ανάμεσα στα άλλα και για να ανοίξει ο δρόμος για να συμμετάσχει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα αφού πρώτα πραγματοποιήσει νέα, θετική, ανάλυση βιωσιμότητας για το ελληνικό χρέος.

Το σενάριο του συμβιβασμού

Το γεγονός ότι ο κ. Μοσκοβισί αναφέρθηκε μόνο στα βραχυπρόθεσμα μέτρα μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δείχνει ότι μέχρι στιγμής η συζήτηση δεν έχει προχωρήσει σε αυτό το σημείο, ούτε καν από την Κομισιόν η οποία θεωρείται θετικά διακείμενη προς την Ελλάδα.
Είναι γνωστό ότι η Γερμανία βάζει βέτο σε οποιαδήποτε συζήτηση για το ελληνικό χρέος μέχρι τις εκλογές στη χώρα, αλλά την ίδια στιγμή θέλει διακαώς να συμμετάσχει και το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, παρότι το τελευταίο διαμηνύει ότι δεν θα το πράξει έαν δεν υπάρξει αναδιάρθρωση -και μάλιστα γενναία- του χρέους.
Από την άλλη πλευρά, το δεδομένο είναι ότι υπάρχει η απόφαση του Eurogroup του περασμένου Μαΐου, η οποία δεσμεύει την ευρωζώνη να λάβει αποφάσεις μέχρι το τέλος του χρόνου για το ελληνικό χρέος τις οποίες θα εφαρμόσει άμεσα (από το 2017) σε ότι αφορά στις βραχυπρόθεσμες αποφάσεις, ενώ για τις μεσοπρόθεσμες, αυτές μπορούν να υλοποιηθούν μετά το 2018.
Ένα πιθανό σενάριο, λοιπόν, για να επιτευχθεί μια συμβιβαστική λύση είναι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα να περιγραφούν σε ένα Eurogroup μέχρι τα τέλη του χρόνου, αλλά η υλοποίησή τους να αφεθεί για μετά το 2018 και να συνδεθεί με όρους και προϋποθέσεις ως προς την εφαρμογή των συμφωνηθέντων και την υλοποίηση του προγράμματος.
Κάτι τέτοιο θα έδινε στους μεν Γερμανούς το επιχείρημα ότι «δεν έκαναν πίσω» αλλά και στο ΔΝΤ τα στοιχεία για να πραγματοποιήσουν μια νέα θετική μελέτη βιωσιμότητας ώστε να συμμετάσχουν στο ελληνικό πρόγραμμα.
Το ερώτημα είναι εάν ο συμβιβασμός αυτός μπορεί να επιτευχθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.

Σχετικές ειδήσεις: Ελάφρυνση του χρέους εντός του έτους ζητά η Αθήνα – Παραινέσεις Μοσκοβισί προς εταίρους (video)
Ρυθμό ανάπτυξης 2,8% στην Ελλάδα, ανεργία στο 21,5% το 2017 βλέπει το ΔΝΤ (video)
Τα έσοδα ξεπέρασαν τον στόχο κατά 809 εκ. ευρώ τον Σεπτέμβριο (video)