Το παιχνίδι του Βερολίνου με το ελληνικό χρέος (Άρθρο)

07:21 30/3/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η συμφωνία για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης δείχνει να βρίσκεται στα σκαριά, αλλά πριν καλά- καλά ολοκληρωθούν οι συζητήσεις, το Βερολίνο έσπευσε να κατεβάσει τον πήχη των προσδοκιών για το επόμενο μεγάλο ζήτημα, την ελάφρυνση του χρέους.

Στον γερμανικό οικονομικό τύπο διέρρευσε η πληροφορία ότι η Γερμανία δεν πρόκειται να δεχθεί το “πάγωμα” στα επιτόκια του ελληνικού χρέους που ζητεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο,

ενώ στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και οι τοποθετήσεις παραγόντων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).

Είναι σαφές, ότι καθώς έρχεται η ώρα της κρίσιμης συζήτησης για το χρέος, από την οποία θα εξαρτηθεί και η απόφαση του ΔΝΤ για το εάν θα χρηματοδοτήσει το ελληνικό πρόγραμμα, το Βερολίνο σπεύδει να προκαταλάβει τη συζήτηση, δείχνοντας ότι δεν είναι διατεθειμένο να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε απόφαση θα έχει οικονομική επιβάρυνση για τον προϋπολογισμό της χώρας. Γι αυτό και διοχετεύτηκε η εκτίμηση ότι εάν κλειδώσουν τα ελληνικά επιτόκια, θα υπάρξει επιβάρυνση γύρω στα 120 δισ. ευρώ για τους δανειστές.

Το “πάγωμα” των επιτοκίων είναι μία από τις απαιτήσεις του ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος, μαζί με την επιμήκυνση των δανείων και νέα περίοδο χάριτος για τις πληρωμές κεφαλαίου και τόκων.
Στην ουσία με τη θέση αυτή το Βερολίνο επιχειρεί να βάλει προκαταβολικά το φρένο και στην άλλη απαίτηση του ΔΝΤ, αυτή για μείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος μετά το 2018, καθώς οι στόχοι αυτοί συνδέονται με τις αναγκαίες αποπληρωμές του χρέους.

Το “παζάρι” για το χρέος θα γίνει μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ και δεδομένου ότι το τελευταίο έχει βάλει αρκετά ψηλά τον πήχη οι διαρροές δείχνουν ότι η συμφωνία δεν θα είναι εύκολη.
Από την άλλη πλευρά, όμως, οι διαθέσιμες πληροφορίες και οι πρόσφατες θέσεις του ΔΝΤ, όπως διατυπώθηκαν πρόσφατα σε άρθρο που υπέγραφαν στελέχη του Ταμείου, μεταξύ των οποίων και ο Πολ Τόμσεν, υποδεικνύουν ότι είναι εφικτός ένας συμβιβασμός ο οποίος θα σώσει τα προσχήματα και για τις δύο πλευρές.

Στο συγκεκριμένο άρθρο το οποίο αναφερόταν σε γενικές αρχές, οι οποίες όμως ήταν φανερό ότι “φωτογράφιζαν” την Ελλάδα, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ έγραφαν ότι είναι δυνατόν τα όποια μέτρα για το χρέος να περιγραφούν με συγκεκριμένο τρόπο, αλλά να εφαρμοστούν σε δεύτερο χρόνο, υπό την προϋπόθεση ότι η χώρα θα έχει υλοποιήσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις -εν προκειμένω να έχει υλοποιήσει με επιτυχία το σύνολο του προγράμματος.

Η μέθοδος αυτή είναι φανερό ότι ταιριάζει γάντι στην ελληνική περίπτωση, καθώς το Βερολίνο θέλει μεν να εντάξει το ΔΝΤ στη χρηματοδότηση του προγράμματος, αλλά δεν θέλει να δεσμευτεί για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους πριν τις γερμανικές εκλογές το Σεπτέμβριο.

Η λύση της περιγραφής των μέτρων τώρα και της εφαρμογής στο μέλλον υπό προϋποθέσεις διευκολύνει πολιτικά τη Γερμανία ενώ μπορεί να γίνει αποδεκτή και από το ΔΝΤ.

Ως προς την εμβέλεια των μέτρων ελάφρυνσης και τις υψηλές απαιτήσεις του ΔΝΤ για τα επιτόκια, είναι πολύ πιθανόν ότι η γερμανική πλευρά θα επιχειρήσει να αντιπροτείνει ειδικές εγγυήσεις για την αποπληρωμή των χρημάτων που θα δώσει το Ταμείο για το ελληνικό πρόγραμμα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση των κερδών που είχαν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα που δεν κουρεύτηκαν, κέρδη τα οποία ούτως ή άλλως θα επιστραφούν στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.

Είναι σαφές ότι σε μια τέτοια περίπτωση η ελάφρυνση του χρέους θα είναι λιγότερο ουσιαστική και το πρόβλημα θα μεταφερθεί στο μέλλον.

Όλα αυτά, βέβαια, υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν θα ανατρέψει τα δεδομένα βάζοντας ενδεχομένως “φιτίλια” στη συμφωνία, πιέζοντας το ΔΝΤ να επιμείνει στις απαιτήσεις του για δραστική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, προκειμένου να στριμώξει τη Γερμανία, την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ έδειξε στοχοποιήσει με σαφήνεια.