Βαθύς και Σκοτεινός Ιστός : Αστικός μύθος ή πραγματικότητα; (Άρθρο)

15:05 9/3/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Το διαδίκτυο είναι συχνά ένα παράξενο και μυστήριο μέρος. Κάτω από την επιφάνειά του βρίσκεται ένα τεράστιο κουβάρι αόρατων ιστοσελίδων που είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που ξέρουμε ή μπορούμε να φανταστούμε. Αυτός είναι ο Βαθύς Ιστός (Deep Web) και αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του Διαδικτύου.

Όταν κάνουμε μια αναζήτηση στο διαδίκτυο έχουμε πρόσβαση στον Ορατό Ιστό (Surface Web) και περιλαμβάνει όλες τις ιστοσελίδες που μπορούν να βρουν οι κλασικές μηχανές αναζήτησης όπως είναι η Google,

το Bing ή το Yahoo και αποτελεί το 4% του συνολικού διαδικτύου. Το 2001, ο Michael Bergman, ιδρυτής της εταιρίας Bright Planet, μια εξειδικευμένης εταιρείας αναζήτησης ευρετηρίασης επινόησε τον όρο Deep Web (Βαθύς Ιστός) αναφερόμενος στους ιστότοπους που δεν μπορούν να βρουν οι μηχανές αναζήτησης και που αποτελεί το 96% του Διαδικτύου.

Για τους χρήστες που θέλουν να «σερφάρουν» ανώνυμα στο διαδίκτυο, σχεδόν για κάθε υπηρεσία επικοινωνίας υπάρχει μια αντίστοιχη, κρυπτογραφημένη διεύθυνση στο βαθύ διαδίκτυο όπως email, κοινωνικά δίκτυα και υπηρεσίες χώρου φιλοξενίας (hosting services). Τα δεδομένα δεν βρίσκονται σε μεμονωμένες ιστοσελίδες αλλά σε βάσεις δεδομένων που είναι δύσκολο να εντοπιστούν από τις μηχανές αναζήτησης. Τα αρχεία ανταλλάσσονται μέσω υπολογιστών που συνδέονται με το Διαδίκτυο μέσω του συστήματος Peer-to-Peer.

Η πρόσβαση σε αυτούς τους ιστότοπους γίνεται μέσω του Tor (The Onion Router), ένα ειδικό πρόγραμμα περιήγησης (web browser) που συγκαλύπτει την IP διεύθυνση του χρήστη. Αυτό το ανώνυμο δίκτυο αποτελείται από χιλιάδες διακομιστές ή κόμβους που βρίσκονται σε όλο τον κόσμο και που τους λειτουργούν εθελοντές και υποστηρικτές της ιδιωτικότητας (privacy). Το Tor αναπτύχθηκε αρχικά από τον στρατό των ΗΠΑ, προκειμένου να βοηθήσει στην ασφαλή μεταφορά επικοινωνιών και η χρήση του δεν είναι παράνομη. Άλλα δυο δίκτυα που παρέχουν πρόσβαση είναι το Freenet και το I2P.

Μια πλατφόρμα για δημοσιογράφους και πληροφοριοδότες

Πολλοί δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν το Deep Web ως πιο ασφαλή εναλλακτική λύση όταν αναζητούν ευαίσθητες ή απόρρητες πληροφορίες. Ο Edward Snowden το χρησιμοποίησε για να συλλέξει στοιχεία για την έρευνά του στο θέμα του NSA.

To 2013 το αμερικανικό περιοδικό New Yorker, ανακοίνωσε την δημιουργία του New Yorker’s Strongbox μιας πλατφόρμας μέσω της οποίας πληροφοριοδότες μπορούν να μοιραστούν με ασφαλή τρόπο πληροφορίες και μηνύματα με τους δημοσιογράφους και τους αρχισυντάκτες του περιοδικού.

Ο Σκοτεινός Ιστός (Dark Web) : Ανάμεσα στον μύθο και την πραγματικότητα

Ο Σκοτεινός Ιστός (Dark Web ή Darknet) στην πραγματικότητα αναφέρεται σε ένα μικρό αριθμό ιστότοπων που υπάρχουν στον Bαθύ Ιστό και είναι γνωστός για τις ανώνυμες διαδικτυακές αγορές του (marketplaces) που είναι βασισμένες στο μοντέλο του eBay. Στις εικονικές αυτές αγορές διακινούνται παράνομα και νομικά αμφισβητήσιμα προϊόντα και υπηρεσίες όπως ναρκωτικά, αριθμοί κλεμμένων πιστωτικών καρτών, όπλα, παιδική πορνογραφία, κλπ. Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Joseph Cox που ερευνά το θέμα αυτό από το 2013, ισχυρίζεται ότι υπάρχει μια μυθολογία γύρω από το πραγματικό μέγεθος του σκοτεινού ιστού. Σύμφωνα με άρθρο του στο περιοδικό Wired, ο συνολικός αριθμός των ιστότοπων αυτών μπορεί να είναι από 7.000 έως 30.000 ανάλογα με την μεθοδολογία που χρησιμοποιεί κανείς για να τους καταμετρήσει.

Μαύρες αγορές

Μιας από τις πιο γνωστές μαύρες διαδικτυακές αγορές ήταν και το Silk Road όπου μπορούσε κανείς να βρει ναρκωτικά, διαβατήρια, όπλα και ένα σωρό άλλα παράνομα προϊόντα και υπηρεσίες. Οι αγορές αυτές γίνονταν παράνομα με χρήση του Bitcoin. Το ψηφιακό αυτό νόμισμα χρησιμοποιεί το σύστημα Peer to Peer και οι χρήστες του μπορούν να κάνουν τις αγορές τους ανώνυμα.

Το 2013, το FBI συνέλαβε τον 29χρονο Ross William Ulbricht, ιδρυτή του Silk Road για διακίνηση ναρκωτικών, ξέπλυμα μαύρου χρήματος και χάκινγκ. Κατά το διάστημα της λειτουργίας του, οι πωλήσεις ανέρχονταν στο 1 δις δολάρια. Από τότε όμως ξεπήδησαν πολλές παρόμοιες ιστοσελίδες. Θεωρητικά αυτές οι εικονικές αγορές απαγορεύουν την παιδική πορνογραφία και τις αγγελίες για πληρωμένους δολοφόνους, αποδέχονται όμως την πώληση όπλων, την πορνογραφία, χακαρισμένα λογισμικά, πλαστά χρήματα και διαβατήρια και ναρκωτικά.

Σήμερα, ο Βαθύς Ιστός είναι αρκετά πιο αποδεκτός από ό,τι ήταν πριν από λίγα χρόνια και πολλές διαδικτυακές υπηρεσίες πειραματίζονται με αυτήν την πλατφόρμα. Τον Οκτώβριο του 2014, το Facebook δημιούργησε μια άλλη διεύθυνση στην οποία μπορεί να μπει κάποιος μέσω του TOR. Σε δελτίο τύπου του, το δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο ανακοίνωσε την δημιουργία της διεύθυνσής αυτής αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «Είναι σημαντικό για εμάς στο Facebook να παρέχουμε μεθόδους στους χρήστες που θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ιστοσελίδα μας ασφάλεια». Τον Απρίλιο του 2016 η σελίδα αυτή είχε πάνω από ένα εκατομμύριο χρήστες.

Πηγές