Βοηθός Μητρότητας: ένα σημαντικό στήριγμα

13:49 3/4/2019 - Πηγή: ΕΡΤ

«Όσο ήμουν μέσα στην κοιλιά της μαμάς μου, άκουγα τους ανθρώπους να λένε πόσο δύσκολη και επώδυνη εμπειρία μπορεί να είναι για μια γυναίκα η γέννηση του παιδιού της.

Η μαμά μου όμως, στην εγκυμοσύνη της, γνώρισε μια υπέροχη γυναίκα, με ήρεμη και σίγουρη φωνή, με απαλό άγγιγμα, με ευαισθησία, ευγένεια κ αγάπη. Η γυναίκα αυτή βοήθησε τη μαμά μου να ξεπεράσει κάθε φόβο της, να είναι ήρεμη, να έχει δύναμη και πίστη στη γυναικεία της φύση. Μαζί κάνανε ασκήσεις για να πάρω εγώ σωστή θέση, δοκιμάσανε τεχνικές αναπνοής

για να παίρνω άφθονο οξυγόνο την ώρα του τοκετού, κάνανε συζητήσεις για εμένα, για την υγεία μου και για τις πρώτες ώρες της ζωής μου. Έτσι, η μαμά μου ήταν πολύ ήρεμη και περίμενε με μεγάλη χαρά να με γνωρίσει.

Κι όταν ήρθε αυτή η ώρα, η ώρα της γέννησης μου, η υπέροχη αυτή γυναίκα ήταν εκεί, να θυμίζει τις αναπνοές, να χαϊδεύει τη μέση που πόναγε, να αγκαλιάζει το σώμα που συνεργαζόταν μαζί μου για την έξοδο μου. Βοήθησε επίσης τη μαμά μου να είναι σε συνεχή επαφή μαζί μου, χαρίζοντας της τελικά μια υπέροχη εμπειρία τοκετού. Τώρα η μαμά μου νιώθει πιο δυνατή και πιο ικανή από ποτέ και μιλάει για τον τοκετό της με μεγάλη περηφάνια και μεγάλη χαρά».

Η μπέμπα

(με τη βοήθεια της μαμάς της, Πωλίνας Τάγκα

Πηγή: Blossom – Pregnancy, Childbirth & Postpartum)

φωτό: Θέμις Στυλιανοπούλου

Η μητέρα αυτή είχε την τύχη να έχει στο πλευρό της μια βοηθό μητρότητας, κάτι που όλο και περισσότερες γυναίκες στον κόσμο αναζητούν κατά την περιγεννητική περίοδο.

Η εβδομάδα που ακολουθεί την εαρινή ισημερία (23-28/03) έχει επιλεγεί ως η παγκόσμια εβδομάδα βοηθών μητρότητας (World Doula Week). Και η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς η εαρινή ισημερία αντιπροσωπεύει την επάνοδο της γονιμότητας σε πάρα πολλές κουλτούρες.

Τι είναι όμως η βοηθός μητρότητας (doula)

Βοηθός μητρότητας ή doula είναι η εκπαιδευμένη γυναίκα που φροντίζει, υποστηρίζει και ενθαρρύνει σωματικά και συναισθηματικά μια άλλη γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας.

Πριν τον τοκετό και εφόσον της το ζητήσεις, θα σε ενημερώσει για όλες τις επιλογές στην Ελλάδα και θα σε συνδέσει με τους κατάλληλους για εσένα και την οικογένειά σου επαγγελματίες.

Κατά τη διάρκεια του τοκετού, σημαίνει υποστήριξη σε ό,τι και να επιλέξεις. Είτε γεννήσεις με επισκληρίδιο αναισθησία, είτε με καισαρική τομή, είτε στο νερό. Οι βοηθοί μητρότητας βρίσκονται στο πλευρό σου διακριτικά, σε ενθαρρύνουν και σε ενδυναμώνουν καθώς καλωσορίζεις το παιδί σου.

Σημαίνει σωματική ανακούφιση του πόνου, με άγγιγμα, μασάζ, μπάνιο, βοήθεια στην αλλαγή θέσεων.

Σημαίνει συναισθηματική υποστήριξη και ενθάρρυνση σε όλες τις φάσεις του τοκετού, ό,τι και να γίνει. «Το ‘χεις, μπορείς να τα καταφέρεις, το σώμα σου και το μωρό σου συνεργάζονται. Είμαι εδώ για σένα. Σε κρατάω. Δεν είσαι μόνη».

φωτό: Θέμις Στυλιανοπούλου

Επίσης οι βοηθοί μητρότητας φροντίζουν και υποστηρίζουν το/η σύντροφο και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ώστε η παρουσία τους να είναι όσο πιο αποτελεσματική γίνεται. Δεν παρέχουν κανενός είδους ιατρικές συμβουλές όμως είναι εκεί για να προσφέρουν ασφάλεια και σιγουριά στην επίτοκο σε μια τόσο ευάλωτη στιγμή και να κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους ώστε η γυναίκα να έχει μια θετική εμπειρία τοκετού.

«Η βοηθός μητρότητας ήταν για μένα όλα όσα ήθελα να εκφράσω κατά τη διάρκεια του τοκετού μου και δεν μπορούσα», μας λέει η Ελίνα Ευγενίου, μια μητέρα που είχε την ευκαιρία να ζήσει αυτήν την εμπειρία. «Ήξερε αν πονούσα και τι να κάνει για να με ανακουφίσει αν πεινούσα διψούσα αν με ενοχλούσε κάτι στο περιβάλλον μου και το τροποποιούσε ανάλογα. Διάβαζε κάθε αντίδραση και δρούσε ενώ εγώ ήμουν ανήμπορη να μιλήσω, να ανοίξω τα μάτια μου ή ακόμα και να δείξω με νοήματα τι θέλω. Μου επέτρεψε να παραμείνω στον μαγικό μου κόσμο σε πλήρη επαφή με αυτό που ήταν σημαντικότερο όλων, το παιδί μου».

φωτό: Θέμις Στυλιανοπούλου

Αν το χρειαστείς βοηθούν εσένα ή/και τον σύντροφό σου να επικοινωνήσετε τις ανάγκες και επιθυμίες σας στο ιατρικό προσωπικό, ώστε κι εκείνο με τη σειρά του να σας παρέχει το καλύτερο δυνατό, ώστε να υπάρξει, συνολικά, μια όμορφη και αρμονική συνεργασία. Λειτουργούν ως η γέφυρα ανάμεσα στη μητέρα/οικογένεια και την επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφορία.

Οι βοηθoί μητρότητας πιστεύουν ότι κάθε γυναίκα έχει ήδη μέσα της όλα όσα χρειάζεται και όπως το σώμα της γνωρίζει πώς να μεγαλώσει το μωρό της, με τον ίδιο αξιοθαύμαστο τρόπο ξέρει πώς να το φέρει και στον κόσμο.

φωτό: Θέμις Στυλιανοπούλου

Τέλος, στον απαιτητικό πρώτο καιρό της λοχείας προσφέρουν και πρακτική βοήθεια με κάποιες εργασίες στο σπίτι και συναισθηματική υποστήριξη στις γυναίκες που είτε γίνονται πρώτη φορά μαμάδες, είτε όχι, χρειάζονται πολύ ένα αυτί να τις ακούσει και έναν άνθρωπο που χωρίς κριτική θα τις βοηθήσει να βρουν τις ισορροπίες τους.

Επάγγελμα: Βοηθός Μητρότητας

Μία Πιστοποιημένη Βοηθός Μητρότητας Τοκετού & Λοχείας, η Ευτυχία Τοπούζη, μας μιλά για τον τρόπο που η ίδια βιώνει το τόσο ξεχωριστό αυτό επάγγελμα…

Πώς έμαθες για το επάγγελμα αυτό και πώς πήρες την απόφαση να ασχοληθείς;

Έμαθα για τον ρόλο της βοηθού μητρότητας μέσα από τη δική μου διαδρομή ως μητέρα. Ένιωσα πως ήταν κάτι που με επέλεξε. Ήταν ένα κάλεσμα, τόσο δυνατό και καθαρό που με ώθησε να αλλάξω επαγγελματική πορεία και να αφοσιωθώ στην περιγεννητική φροντίδα των οικογενειών.

Θυμάσαι κάποια συγκεκριμένη στιγμή από την εμπειρία σου ως βοηθού μητρότητας που να ένιωσες βαθιά συγκίνηση και ευγνωμοσύνη για τη δουλειά σου;

Κάθε στιγμή είναι μοναδική και συγκινητική, γιατί κάθε γυναίκα είναι μοναδική και κάθε τοκετός ξεχωριστός. Είναι ανεκτίμητο προνόμιο και ευλογία να βρίσκομαι παρούσα στο πλευρό μιας γυναίκας στην πιο σημαντική και ιδιωτική στιγμή της ζωής της, θαυμάζοντάς την καθώς γεννιέται σαν μητέρα, καθώς ανακαλύπτει τη δύναμη που υπάρχει μέσα της. Το μεγαλύτερο δώρο από όλα είναι όταν τα μάτια της συναντούν τα δικά μου. Μάτια γεμάτα ζωή, χαρά κι ευγνωμοσύνη.

Στον τοκετό που ακολουθούνται οι φυσικοί ρυθμοί του ζεύγους μητέρας-βρέφους συνήθως όλα κυλούν αρμονικά, βάση πλάνου. Όμως, κάποιες φορές, η ζωή είναι απρόβλεπτη. Σε έναν τοκετό -με τη μητέρα να έχει ήδη ιστορικό μιας δύσκολης και τραυματικής εμπειρίας καισαρικής- κρίθηκε σκόπιμο και προτάθηκε, μετά από 48 ώρες, να προχωρήσουν σε καισαρική. Γνωρίζοντας πόσο σημαντικό ήταν για τη γυναίκα να μην βιώσει τραυματικά και αυτήν την εμπειρία, ήμουν εκεί για να ακουμπήσει τα συναισθήματά της, να αποφασίσει μαζί με τον σύντροφό της ψύχραιμα πώς θα προχωρήσουν και να της υπενθυμίσω τις επιθυμίες που είχε στο πλάνο τοκετού της για την περίπτωση της καισαρικής.

Μέσα στο χειρουργείο, τη βοήθησα να παραμείνει ήρεμη και παρούσα στη γέννηση του παιδιού της. Με την υποστήριξη της μαίας, το παιδί ήρθε πολύ γρήγορα στο στήθος της και τη βοηθήσαμε από κοινού να επιτευχθεί ο πρώτος θηλασμός, ακριβώς εκεί, στο χώρο του χειρουργείου. Με τη φροντίδα των επαγγελματιών υγείας και του προσωπικού του μαιευτηρίου, η μητέρα έμεινε μαζί με το μωρό της, καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάνηψης.

Με αφορμή μια γυναίκα που, ενώ όλα της σχέδια και όνειρα άλλαξαν, διαχειρίστηκε και έζησε θετικά τη γέννηση του παιδιού της, χαρούμενη κι ευτυχισμένη, ένιωσα πόσο ανεκτίμητο προνόμιο και ευλογία είναι να βρίσκομαι παρούσα στο πλευρό των γυναικών και να τις βλέπω να ανακαλύπτουν τη δύναμη που κρύβουν μέσα τους, και μάλιστα, στην πιο σημαντική και ιδιωτική στιγμή της ζωής τους.

Τι μαθήματα σου έχει διδάξει η δουλειά αυτή;

Ταπεινότητα. Ο ερχομός του νέου ανθρώπου στον κόσμο, ανεξαρτήτως τρόπου γέννησης, είναι το μεγαλύτερο θαύμα. Στη γέννηση της νέας οικογένειας οφείλουμε να στέκουμε με σεβασμό και αγάπη. Είναι η δική τους στιγμή, η πολυτιμότερη από όλες. Μια γυναίκα ενδυναμωμένη, που κάθε συναίσθημα και ανάγκη της βρίσκει αποδοχή και ανταπόκριση, όπως τελικά κι αν γεννήσει, θα είναι η καλύτερη μαμά που μπορεί να είναι. Ευτυχισμένη και σίγουρη για τις ικανότητές της.

Η μητρότητα δεν είναι διαγωνισμός, είναι το προσωπικό ταξίδι της κάθε γυναίκας. Τα πιστεύω των ανθρώπων που τη συντροφεύουν και οι δικές μας προσωπικές προτιμήσεις δεν έχουν χώρο σε αυτή τη διαδρομή.

Τι συμβουλές θα έδινες σε μια νέα μανούλα;

Στη σχέση βοηθού μητρότητας και μητέρας, η προσέγγιση της βοηθού μητρότητας είναι ότι ο ειδικός είναι η μητέρα. Συνεπώς, δεν είναι δικός μου ρόλος να της δώσω συμβουλές. Ρόλος μου είναι να ακούσω με προσοχή όλα όσα θέλει εκείνη να μοιραστεί, να τη βοηθήσω να χαρτογραφήσει μια κατάσταση, να φωτίσει πιθανά κρυφά σημεία ώστε, στο τέλος, με σιγουριά και αυτοπεποίθηση, να επιλέξει συνειδητά αυτό που είναι καλύτερο για την ίδια και το παιδί της. Βρίσκομαι δίπλα στη μητέρα διαφυλάσσοντας και «κρατώντας» τον δικό της προσωπικό χώρο. Βρίσκομαι εκεί, για να «ποτίσω» τους «σπόρους» που έχει ήδη μέσα της, να συνοδεύσω την πορεία της και, τέλος, να γίνω μάρτυρας της στιγμής που «ανθίζει» ως μητέρα.

Βοηθοί Μητρότητας στην Ελλάδα

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις βοηθούς μητρότητας, απευθυνθείτε στον Σύλλογο Βοηθών Μητρότητας Ελλάδος στο τηλ. 6978788260 (καθημερινές 18.00-21.00 και Σαββατοκύριακα 9.00-21.00).

Για να βρείτε μία βοηθό μητρότητας, δείτε εδώ τη λίστα με τα εγγεγραμμένα μέλη του συλλόγου ανά περιοχή.

Ευχαριστούμε: τη βοηθό μητρότητας Έλενα Αμβλίχου για τη συμβολή της στην έρευνα και τη Θέμιδα Στυλιανοπούλου για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών.

www.ert.gr