Ξάνθη: 99 χρόνια Ελευθερίας και ενότητας

13:30 4/10/2018 - Πηγή: ΕΡΤ

Την πρόταση τα επικείμενα εκατό χρόνια ελευθερίας από την Ενσωμάτωση της Θράκης στον Εθνικό κορμό να τα εορτάσουμε όλοι μαζί οι θρακιώτες – όσοι/όσες κατοικούν σε Ξάνθη, Ροδόπη και Έβρο, αλλά και όσοι ζουν στην υπόλοιπη Ελλάδα και στον υπόλοιπο πλανήτη κατέθεσε για μια ακόμη φορά ο φιλόλογος –συγγραφέας Θανάσης Μουσόπουλος μιλώντας στην ΕΡΤ Κομοτηνής. «Θα είναι δείγμα

ωριμότητας να γιορτάζουμε όλοι μαζί οι θρακιώτες το πολυτιμότερο αγαθό, την ελευθερία μας.» σημείωσε κάνοντας μια αναδρομή στο χθες με αφορμή τους σημερινούς εορτασμούς στην γειτονική Ξάνθη, 99 χρόνια μετά την απελευθέρωσή της.

«Η ελευθερία και η σύγχρονη δημοκρατία θα πρέπει να εξασφαλίζουν σε ένα επίπεδο πολύ ικανό οικονομικά και μορφωτικά τον άνθρωπο. Αυτό μόνο από την ένωση των δυνάμεων και την κοινή πορεία μπορεί να αποτελέσει τη βασική προϋπόθεση.»

Κοιτώντας στο χθες
«Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η ενσωμάτωση της Ξάνθης (1919) και της νοτιοδυτικής Θράκης (1920) στην Ελλάδα εντάσσεται στα παρεπόμενα του πρώτου παγκόσμιου πολέμου και είναι μία πτυχή του λεγόμενου «Ανατολικού ζητήματος» είπε και εξήγησε ότι «Ο εικοστός αιώνας είναι περίοδος παγκοσμιοποιημένου γίγνεσθαι. Σε πολλά έργα του Eric Hobsbawm παρακολουθούμε την νεότερη και σύγχρονη ιστορία μέσα από ένα συνθετικό πρίσμα. Στον τόμο «Η εποχή των άκρων – Ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914 – 1991» διαβάζουμε ότι στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο «πολιτική και οικονομία συγχωνεύθηκαν. Η διεθνής πολιτική αντιπαλότητα ακολούθησε τα ίχνη της οικονομικής ανάπτυξης και του οικονομικού ανταγωνισμού, αλλά το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γνώρισμα ήταν ακριβώς το γεγονός ότι δεν είχε κανένα όριο»»

Μιλώντας για την επέτειο της σημερινής ημέρας ο Θανάσης Μουσόπουλος ανέφερε ότι η περιοχή μας κυριεύθηκε από τους Οθωμανούς στις τελευταίες δεκαετίες του 14ου μ.Χ. αιώνα. «Εκτός από την Ξάνθεια / Ξάνθη δημιουργείται από τους κατακτητές η Γενισέα που γίνεται το νέο κέντρο. Οι δύο αυτές πόλεις από το 18ο αιώνα αναπτύσσονται ιδιαίτερα χάρη στην παραγωγή και εμπορία του καπνού και των προϊόντων του. Ο εικοστός αιώνας είναι γεμάτος καταστροφές και αναστατώσεις για όλη τη νοτιοδυτική Θράκη. Οι μεγάλες δυνάμεις ενδιαφέρονται για οικονομικούς λόγους για την ευρύτερη περιοχή – πετρέλαια Θράκης, ΑΟΖ, έλεγχος Στενών. Έχουμε τον ένδοξο Μακεδονικό – Θρακικό αγώνα εναντίον του βουλγάρικου επεκτατισμού, τους Βαλκανικούς πολέμους, στη συνέχεια τον πρώτο παγκόσμιο. Το 1912 η Ξάνθη για οκτώ μήνες περνά στα χέρια των Βουλγάρων, στις 13 Ιουλίου 1913 η πόλη μας λευτερώνεται για πρώτη φορά από τα ελληνικά στρατεύματα μετά από σκλαβιά 550 χρόνων. Όμως στις 28 Ιουλίου του ίδιου χρόνου η Ξάνθη ξαναδίνεται στους Βουλγάρους, που την κρατούν στα βάναυσα χέρια τους ως τις 4 Οκτωβρίου 1919. Τότε με απόφαση των δυνάμεων που συνεδριάζουν στο Παρίσι αποφασίζουν διασυμμαχικός στρατός με τη συμμετοχή και Ελλήνων να κυριεύσουν την περιοχή της σημερινής ελληνικής Θράκης. Τότε άρχισε η διαδικασία για την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα. Τούτο ολοκληρώθηκε το Μάη του 1920. Αυτό γιορτάζουν οι υπόλοιποι Θράκες, εμείς γιορτάζουμε την αρχή της ελευθερίας, οι άλλοι την ολοκλήρωση.»

Επτά χρόνια μαύρης βουλγαρικής κατοχής
Κληθείς να σχολιάσει τα χρόνια της Βουλγαρικής κατοχής που δεν ήταν χρόνια εύκολα για τους κατοίκους της Αν. Μ.Θράκης, αντιθέτως, ο κος Μουσόπουλος μίλησε για την επταετία της βουλγαρικής κατοχής κατά τη διάρκεια της οποίας οι νέοι κατακτητές επεδίωξαν διά πυρός και σιδήρου να εκβουλγαρίσουν την περιοχή. «Η πλειοψηφία όμως των κατοίκων, Χριστιανοί Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι, έχοντας δοκιμάσει στην πράξη για αιώνες τη συνύπαρξη του διαφορετικού, η πλειοψηφία των κατοίκων της Θράκης αντιστέκεται στα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων και των δυνατών γειτόνων και κατακτητών, αλλά και στα όνειρα και τις βλέψεις. Το πιο συνταρακτικό αυτής της περιπέτειας, που άλλωστε επιβεβαιώνεται με το φρικτότερο τρόπο ως τις μέρες μας είναι η πολιτιστική και ανθρωπιστική διάσταση των πολέμων. Οι Βούλγαροι καταλήστευσαν την περιοχή μας από ελληνικά και χριστιανικά έργα τέχνης και τεκμήρια της εδώ παρουσίας μας.»

Ελευθέριος Βενιζέλος και Χαρίσιος Βαμβακάς

Μιλώντας για τις προσωπικότητες εκείνες που ξεχώρισαν ο κος Μουσόπουλος στάθηκε στον Ελευθέριο Βενιζέλο ως πολιτικά υπεύθυνο και τον Χαρίσιο Βαμβακά ως διπλωμάτη, που κατάφεραν στο πολύμηνο συνέδριο ειρήνης στο Παρίσι να ανατρέψουν τις κρυφές προθέσεις των μεγάλων δυνάμεων – Γάλλων, Ιταλών, Αμερικανών – «ήδη είχαν γίνει γνωστά τα πετρέλαια της περιοχής, ώστε οι νικητές του πρώτου παγκόσμιου πολέμου να ευδοκήσουν λύση του θρακικού ζητήματος.»

Το μήνυμα σήμερα για τους σύγχρονους
Μιλώντας για την ιστορία της Ξάνθης, του τόπου μας, ο κος Μουσόπουλος μας βοήθησε να κατανοήσουμε σημαντικές πτυχές της ιστορίας, αλλά και να αξιολογήσουμε το ιστορικό γίγνεσθαι κοιτώντας στο σήμερα. Ρωτώντας τον σπουδαίο δάσκαλο για το μήνυμα που η ιστορική επέτειος περνά σήμερα στους σύγχρονους Θράκες ανέφερε ότι αξίζει η δημοκρατία και η ελεύθερη ζωή. «Η ελευθερία και η σύγχρονη δημοκρατία θα πρέπει να εξασφαλίζουν σε ένα επίπεδο πολύ ικανό οικονομικά και μορφωτικά τον άνθρωπο. Αυτό μόνο από την ένωση των δυνάμεων και την κοινή πορεία μπορεί να αποτελέσει τη βασική προϋπόθεση.» σημείωσε για να εξηγήσει ότι «Η ελευθερία για να γίνει ουσιαστική θα πρέπει να μάθει τους ανθρώπους ότι αξίζει η δημοκρατία και η ελεύθερη ζωή, ότι αξίζει αντί να κοιτάζουμε μόνο έξω να κοιτάζουμε και μέσα κι αυτό είναι και το βαθύτερο νόημα της ευψυχίας που οδηγεί στην ευτυχία μέσω της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας.»
Φώτο: θανάσης Μουσόπουλος ρεπορτάζ-κείμενο-φωτογραφία:Μαρία Νικολάου

www.ert.gr