Εγκυμοσύνη και κορονοϊός: Έχουμε τις απαντήσεις σε όλες τις απορίες σου

14:38 15/4/2020 - Πηγή: iPop

Εγκυμοσύνη και κορονοϊός: Τα ερωτήματα είναι πολλά ενώ πολλές είναι και οι εγκυμονούσες οι οποίες ανησυχούν για το μωράκι τους, για τον τοκετό αλλά και για όσα θα ακολουθήσουν μετά από αυτόν. 

Τα διαθέσιμα στοιχεία δεν είναι πολλά, ωστόσο πορευόμαστε με αυτά που έχουμε κι αυτά που έχουν γίνει ήδη γνωστά. Εγκυμοσύνη και κορονοϊός: Τελικά οι έγκυες είναι περισσότερο επιρρεπείς, θα πρέπει να ακολουθείται

η καισαρική τομή, ο ιός μεταδίδεται από τη μητέρα στο νεογνό;

Σε αυτά και πολλά ακόμη ερωτήματα μας απαντά ο γυναικολόγος-μαιευτήρας Δημήτρης Ιωσηφίδης!

Οι έγκυες είναι πιο επιρρεπείς σε λοίμωξη covid-19; Μπορεί να μεταφέρουν τον ιό στο βρέφος;

«Οι έγκυες δεν φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στο να προσβληθούν απ΄τον ιό συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό», αναφέρει ο κ. Ιωσηφίδης σύμφωνα πάντα με τις επίσημες οδηγίες και την επίσημη ενημέρωση του βρετανικού Κολλεγίου Μαιευτήρων.

Η ίδια η εγκυμοσύνη μεταβάλλει την ανοσολογική κατάσταση του οργανισμού και την αντίδρασή του σε ιογενείς λοιμώξεις, κάτι που δεν μπορεί κατά περίσταση να προκαλέσει σοβαρότερα συμπτώματα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε λοίμωξη απ’ τον covid-19

Όσον αφορά στη μετάδοση της λοίμωξης στο έμβρυο, φαίνεται με τα τελευταία δεδομένα πως είναι πιθανή η κάθετη μετάδοση, δηλαδή η μετάδοση κατά τη διάρκεια της κύησης ή του τοκετού.

Το ποσοστό των εγκυμοσύνων που επηρεάζονται όπως και η σοβαρότητα της λοίμωξης για το έμβρυο δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί. Υπάρχουν δύο αναφορές ότι βρέθηκαν αντισώματα οξείας λοίμωξης έναντι του ιού σε έμβρυα κατά τον τοκετό, γεγονός που δείχνει πιθανότατα αντίδραση του εμβρυικού ανοσολογικού μηχανισμού σε ενδομήτρια λοίμωξη. Πάντως, σε περιστατικά που έχουν δημοσιευτεί απ’ την Κίνα, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται αυτό καθώς καλλιέργειες από αμνιακό υγρό, αίμα ομφάλιου λώρου, επίχρισμα απ’ το στοματοφάρυγγα του εμβρύου, επίχρισμα από τον πλακούντα, κολπικά υγρά και μητρικό γάλα ήταν όλες αρνητικές

Σε κάθε περίπτωση ο αριθμός των περιστατικών που έχουν ελεγχθεί είναι μικρός.

Αν νοσήσει μια έγκυος με covid-19, μπορεί να υπάρχουν επιπλοκές στην εγκυμοσύνη;

Εγκυμοσύνη και κορονοϊός: Ποια είναι τα συμπτώματα στις έγκυες; Οι περισσότερες θα έχουν μόνο ήπια ή μέτρια συμπτώματα κοινού κρυολογήματος ή γρίπης (βήχα, πυρετό, πονόλαιμο, καταρροή και ήπια δυσκολία στην αναπνοή).

Αναφέραμε ότι οι έγκυες δεν είναι πιο επιρρεπείς στο να αποκτήσουν μια ιογενή λοίμωξη, αλλά λόγω μεταβολών στον ανοσολογικό τους μηχανισμό είναι πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν βαριά συμπτώματα, όπως πνευμονία, κυρίως προς το τέλος της κύησης. Πάντως, δεν φαίνεται να είναι μεγάλο το ποσοστό των εγκύων που θα εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα. Σε αναφορές που υπάρχουν από προηγούμενες ιογενείς λοιμώξεις (SARS-MERS) φαίνεται ότι είναι πιο πιθανό να νοσήσουν σοβαρά οι έγκυες που βρίσκονται προς το τέλος της κύησης συγκριτικά με εκείνες που είναι σε νωρίτερα στάδια

Παράλληλα, όπως αναφέρει ο Δημήτρης Ιωσηφίδης δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδεικνύουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής 1ου ή 2ου τριμήνου (το ίδιο φαίνεται να δείχνουν και μελέτες που αφορούν τους παλαιότερους SARS και MERS).

Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο ιός προκαλεί τερατογένεση-συγγενείς ανωμαλίες (υπάρχουν πάντως όπως ανέφερα και παραπάνω, στοιχεία που δείχνουν ότι μπορεί να γίνει κάθετη μετάδοση στο έμβρυο). Η σοβαρότητα της κάθετης μετάδοσης στο έμβρυο χρειάζεται περισσότερα στοιχεία για να καθοριστεί. Υπάρχουν περιστατικά με πρόωρο τοκετό σε γυναίκες με covid-19 χωρίς ακόμη να είναι βέβαιο αν πρόκειται για ιατρογενώς προκαλούμενους πρόωρους τοκετούς λόγω προβλημάτων από τη λοίμωξη στην έγκυο ή για λόγους που έχουν να κάνουν με την κύηση (εμβρυική δυσχέρεια, πρόωρη ρήξη υμένων)

Πώς πρέπει να προστατευτεί μια έγκυος ώστε να μην κολλήσει κορονοϊό;

Όλες οι έγκυες, ανεξάρτητα απ’ την περίοδο της εγκυμοσύνης που διανύουν θα πρέπει να εφαρμόσουν το social distancing, ιδιαίτερα από άτομα που είναι γνωστό ότι πάσχουν από covid-19 ή άτομα που εκδηλώνουν πιθανά συμπτώματα. Περισσότερο απομονωμένες και με όσο το δυνατόν λιγότερες επαφές θα πρέπει να παραμείνουν έγκυες με ηλικία κύησης μικρότερη των 28 εβδομάδων και με προϋπάρχοντα ιατρικά προβλήματα, όπως καρδιοπάθειες ή αναπνευστικά προβλήματα.

Σύμφωνα με τον γιατρό, η συνέχιση της παρακολούθησης της κύησης είναι επιβεβλημένη στη συχνότητα που συστήνει ο θεράπων μαιευτήρας, ανεξάρτητα από τον όποιο κίνδυνο του κορονοϊού, καθώς η παραμέληση της παρακολούθησης μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές της κύησης που μπορεί να βλάψουν την έγκυο, το έμβρυο ή και τους δύο. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να βρίσκεται σε επαφή με τον γιατρό της, ενώ όπως επισημαίνει ο ίδιος «καλό είναι στις επισκέψεις να πηγαίνει μόνη της ή συνοδευομένη μόνο απ’ τον σύντροφό της».

Οι οδηγίες για τις επισκέψεις στον γυναικολόγο

Οι έγκυες θα πρέπει να παροτρύνονται να προσέρχονται στις προγραμματισμένες απαραίτητες επισκέψεις τους, εκτός αν οι ίδιες βρίσκονται σε κατάσταση αποκλεισμού, λόγω ύποπτων συμπτωμάτων από κορονοϊό, και σε αυτήν την περίπτωση η αναβολή της επίσκεψης είναι για μικρό χρονικό διάστημα -7 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων- εκτός κι αν αυτά επιμένουν, και 14 ημέρες αν κάποιος στο κοντινό περιβάλλον της εγκύου έχει πιθανά συμπτώματα κορονοϊού. Αυτά πιθανό να πρέπει να εξατομικευτούν με βάση τα ιδιαίτερα δεδομένα της κάθε εγκυμοσύνης και εγκύου.

Θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη από τους ειδικούς για να μην υπάρχει συνωστισμός στα ιατρεία που ευνοεί τη μετάδοση της νόσου μεταξύ των εγκύων και των συνοδών, καθώς και του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Ιωσηφίδη και τις γενικές οδηγίες που έχουν δοθεί, συστήνεται μείωση των προκλήσεων τοκετού, αν δεν είναι άκρως απαραίτητο καθώς αυτές συχνά οδηγούν σε ιδιαίτερα αυξημένης διάρκειας τοκετούς.

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του τοκετού θα πρέπει να υπάρχει πάντα διαθέσιμη επείγουσα μαιευτική, αναισθησιολογική και νεογνολογική φροντίδα. Οι έγκυες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να έχουν δίπλα τους ένα συνοδό κατά τη διάρκεια του τοκετού (ασυμπτωματικό φυσικά) κι εφόσον δεν απαιτηθεί καισαρική τομή. Οι συνοδοί θα πρέπει οπωσδήποτε να ερωτηθούν για την ύπαρξη οποιουδήποτε ύποπτου συμπτώματος τις τελευταίες 7 ημέρες -σε τέτοια περίπτωση θα πρέπει να αποχωρήσουν και να απομονωθούν στο σπίτι.

Οι συνοδοί που θα παραμείνουν θα πρέπει να βρίσκονται αυστηρά δίπλα στις γυναίκες χωρίς να κάνουν βόλτες στους χώρους του νοσοκομείου. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αποκλείονται άλλοι επισκέπτες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό. Στις έγκυες που καπνίζουν θα πρέπει να γίνει αυστηρή σύσταση να το διακόψουν, καθώς το κάπνισμα επιβαρύνει την εξέλιξη του covid-19. Οι πάροχοι μαιευτικής φροντίδας θα πρέπει να μεριμνήσουν για το αυξημένο στρες το οποίο πιθανόν να προκληθεί στην έγκυο λόγω του ίδιου του covid-19, του κοινωνικού αποκλεισμού, των πιθανών οικονομικών δυσκολιών, της ενδοοικογενειακής βίας

Οδηγίες για τη φροντίδα γυναικών με υποψία covid-19 ή επιβεβαιωμένη με covid-19

Οι οδηγίες αφορούν κυρίως τη φροντίδα των εγκύων που βρίσκονται στο 2ο και 3ο τρίμηνο της κύησης.

Εφόσον χρειάζεται να μεταβούν σε ιατρικό ή νοσοκομειακό χώρο είναι καλύτερα αυτό να γίνει με ιδιωτικό μέσο, αφού προηγουμένως έχουν ενημερώσει τηλεφωνικά. Επίσης, θα πρέπει πριν εισέλθουν σε νοσοκομειακό χώρο να ενημερώσουν, ώστε να ληφθούν οι απαραίτητες προφυλάξεις, προσωπικό με τον απαραίτητο εξοπλισμό και τοποθέτηση χειρουργικής μάσκας στον ασθενή. Αν χρειασθεί ασθενοφόρο για τη μεταφορά, να έχει ενημερωθεί το τηλεφωνικό κέντρο για την πιθανότητα ή βεβαιότητα covid-19. Η έγκυος θα πρέπει να μεταφερθεί σε χώρο απομόνωσης, όπου μόνο εξειδικευμένο προσωπικό θα μπορεί να εισέλθει. Οι μονάδες μαιευτικής θεραπείας θα πρέπει να έχουν στις εισόδους τους, ένα σύστημα ανίχνευσης των πιθανών κρουσμάτων ώστε να αποφευχθεί η μετάδοση σε άλλες εγκύους και στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.

Εάν κάποια γυναίκα γνωρίζει ότι έχει κάποιο από τα παρακάτω κριτήρια θα πρέπει να υποβάλλεται σε έλεγχο για covid-19: κλινικά ή ακτινολογικά ευρήματα πνευμονίας, οξεία αναπνευστική δυσχέρεια, 37,8 πυρετό ή άνω, επίμονο βήχα, βραχνάδα, ρινική συμφόρηση ή καταρροή, πονόλαιμο, δυσκολία στην αναπνοή, ευρήματα σε αιμοτολογικό έλεγχο. Μέχρι να βγει το αποτέλεσμα του τεστ, η έγκυος θα πρέπει να αντιμετωπίζεσαι σαν έχει covid-19.

Στην περίπτωση, όμως, που η γυναίκα παρουσιάσει κάποια επείγουσα μαιευτική κατάσταση που χρίζει άμεσης αντιμετώπισης και ταυτόχρονα υποψία για covid-19, θα πρέπει να μεταφερθεί άμεσα υπό ασφαλείς συνθήκες σε χώρο απομόνωσης και να παρασχεθεί μαιευτική φροντίδα (χωρίς να αναμένονται τα αποτελέσματα του τεστ για covid-19).

Τα προγραμματισμένα ραντεβού ρουτίνας θα πρέπει να καθυστερούνται, εφόσον δεν πρόκειται για κυήσεις υψηλού κινδύνου, μέχρι να παρέλθει το προτεινόμενο διάστημα αυτοαπομόνωσης. Στην περίπτωση που το ραντεβού δεν μπορεί να καθυστερήσει, θα πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης όταν προσέλθει η έγκυος. Οι πάροχοι μαιευτικής φροντίδας θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι να ανιχνεύσουν πρώιμα συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης σε γυναίκες που ήδη νοσηλεύονται ώστε να τις απομονώσουν άμεσα και να λάβουν όλα τα μέτρα προφύλαξης

Μια έγκυος με covid-19 θα πρέπει να γεννήσει με καισαρική τομή;

Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι θα πρέπει να προτιμηθεί κάποιος από τους τρόπους τοκετού όταν υπάρχει covid-19. Συνεπώς, επεμβατικός τοκετός ή καισαρική τομή επιβάλλονται μόνο όταν υπάρχει επιδείνωση της αναπνευστικής κατάστασης της επιτόκου. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι αντεδείκνυεται η επισκληρίδιος αναισθησία ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται ο τοκετός στο νερό.

«Σε περιπτώσεις προγραμματισμένης εκ των προτέρων καισαρικής τομής, αυτή θα πρέπει -εφόσον είναι ασφαλές- να καθυστερείται ώστε να μειωθεί η πιθανότητα μετάδοσης της λοίμωξης στους παρόχους υγείας, τις άλλες εγκύους και πιθανόν μετά την καισαρική στο νεογνό», επισημαίνει ο κ. Ιωσηφίδης στο iPop.gr προσθέτοντας πως όταν δεν είναι εφικτό να καθυστερήσει θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας.

Η απόφαση για το είδος του τοκετού θα πρέπει να λαμβάνεται με βάση τη γενική εικόνα της επιτόκου και του εμβρύου και εφόσον υπάρχει η δυνατότητα θα πρέπει να δίνεται ο χρόνος που απαιτείται για τη σταθεροποίηση της γυναίκας πριν τον τοκετό

Τι ισχύει για τον θηλασμό;

Σύμφωνα με τα έως τώρα περιορισμένα δεδομένα δεν συστήνεται απομόνωση ενός υγιούς νεογνού από τη μητέρα του αμέσως μετά τον τοκετό. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο γιατρός, η οδηγία μπορεί να εξατομικεύεται ανάλογα με την κατάσταση της μητέρας και του νεογνού.

Την ίδια στιγμή, οι καλλιέργειες μητρικού γάλακτος στην Κίνα ήταν αρνητικές για covid-19, ωστόσο τα στοιχεία είναι περιορισμένα.

Ο κύριος κίνδυνος του θηλασμού είναι η στενή επαφή της μητέρας και του νεογνού κατά τη διάρκειά του. Πάντως τα σημαντικά οφέλη του θηλασμού φαίνεται με τα έως τώρα δεδομένα να υπερκεράζουν τους πιθανούς κινδύνους. Κατά τον θηλασμό, μια μητέρα θα πρέπει να πλένει σχολαστικά τα χέρια της, να αποφεύγει να βήχει ή να φτερνίζεται, να φορά μάσκα, να καθαρίζει σχολαστικά το θήλαστρο όταν αυτό χρησιμοποιείται και φυσικά να το χρησιμοποιεί αποκλειστικά η ίδια

Αλλεργία ή κορονοϊός: Αλλεργιολόγος μας εξηγεί όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Διαβάστε επίσης:

Ο κορονοϊός επηρεάζει τον εγκέφαλο; Μπορεί να δημιουργηθεί μόνιμη βλάβη;

Photo: Pexels, Unsplash

Το άρθρο Εγκυμοσύνη και κορονοϊός: Έχουμε τις απαντήσεις σε όλες τις απορίες σου εμφανίζεται στο iPop.