Υπάρχει τρόπος να παίρνουμε αποφάσεις πιο εύκολα;

15:44 4/8/2022 - Πηγή: iPop

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ έδειξαν ότι, όσο πιο πολύπλοκες οι αποφάσεις, τόσο καλύτερο είναι να ακολουθείτε την αρχική ενστικτώδη αντίδρασή σας. Στις σχετικά απλές επιλογές, όπως ποια πετσέτα να αγοράσετε, ίσως είναι χρήσιμο να ζυγίσετε τα υπέρ και τα κατά. Παραδόξως όμως, όσο πιο πολύπλοκη η απόφαση, π.χ. ποια έπιπλα ή ποιο αυτοκίνητο να αγοράσετε, είναι προτιμότερο να αφήσετε να σας οδηγήσει το ασυνείδητό σας και να εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας.

Η αναποφασιστικότητα μπορεί να σας κάνει να σαστίσετε. Κι αν αυτό είναι κάτι που σας συμβαίνει συχνά, μπορεί να αποτελέσει

σημαντικό εμπόδιο στη ζωή και στην ανάπτυξή σας.

Υπάρχουν φορές που πασχίζουμε για ώρες να πάρουμε μια απόφαση. Χάνουμε υπερβολικά πολύ χρόνο προσπαθώντας να βρούμε το καλύτερο προϊόν, να γράψουμε το τέλειο e-mail, να αποφασίσουμε τι να παραγγείλουμε. Άλλες φορές, αφού αποφασίσουμε, δεν είμαστε ικανοποιημένοι με την επιλογή μας και αναρωτιόμαστε μήπως έπρεπε να είχαμε επιλέξει κάτι άλλο.

Αλλαγή διάθεσης στη στιγμή: Τη δύσκολη στιγμή άνοιξε αυτό το άρθρο!

Ο τρόπος που λαμβάνετε αποφάσεις επηρεάζει σημαντικά τη ζωή σας. Καθορίζει αν θα ενεργήσετε ή αν θα μείνετε αδρανείς. Αν θα αρπάξετε μια ευκαιρία που θα σας παρουσιαστεί ή αν θα διστάσετε. Θα δούμε πώς ο νους μας, μας προστατεύει όταν λαμβάνουμε «κακές» αποφάσεις. Αν ανήκετε στους χρόνια αναποφάσιστους, υπάρχουν αποτελεσματικές στρατηγικές για να λαμβάνετε ευκολότερα αποφάσεις, στρατηγικές για να αναπτύξετε την αποφασιστικότητά σας, και αυτό το κεφάλαιο θα σας δείξει πώς να τα καταφέρετε.

«Τελειομανείς» και «ικανοποιημένοι»

Ο ψυχολόγος Μπάρι Σουόρτς διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με διάφορους τρόπους ανάλογα με το στιλ που λαμβάνουν τις αποφάσεις τους. Ορισμένοι είναι «τελειομανείς», δηλαδή προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν το όφελος από την ικανοποίηση των αναγκών τους, ενώ άλλοι, οι «ικανοποιημένοι», αρκούνται απλώς να τις ικανοποιήσουν.

Ενδεχομένως έχετε γνωρίσει άτομα που ανήκουν στην πρώτη κατηγορία ή θεωρείτε ότι ανήκετε εσείς σε αυτή. Οι «τελειομανείς» λαμβάνουν αποφάσεις αφού πρώτα έχουν συγκεντρώσει όλες τις πληροφορίες και έχουν κάνει ενδελεχή έρευνα. Αν θέλουν να αγοράσουν καινούριο παλτό, ψάχνουν σε όσο το δυνατόν περισσότερα καταστήματα και δοκιμάζουν όσο το δυνατόν περισσότερα παλτά προτού επιλέξουν. Τους ενδιαφέρει να βρουν «το καλύτερο», το καλύτερο παλτό, το καλύτερο laptop ή ακόμα και τον καλύτερο σύντροφο. Αν είστε «τελειομανείς» και παρουσιαστεί κάποια βλάβη στο σπίτι σας, ίσως αποφασίσετε να καλέσετε τεχνίτη. Αλλά η διαδικασία επιλογής συχνά είναι δύσκολη και χρονοβόρα. Βρίσκετε όλους τους τεχνίτες της περιοχής, διαβάζετε όσο το δυνατόν περισσότερες αξιολογήσεις και ψάχνετε για ώρες στο διαδίκτυο προτού αποφασίσετε.

Αυτό είναι χρονοβόρο και εξαντλητικό. Επειδή όσοι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι από τη φύση τους προσεκτικοί και σχολαστικοί, συχνά αναβάλλουν τη λήψη απόφασης και αργούν να ενεργήσουν.

Και αυτό γιατί φαντάζει βουνό να διερευνήσουν κάθε δυνατότητα και να επιλέξουν. Ακόμα και αν μετά τις ατελείωτες έρευνές τους βρουν κάποιον μικρό θησαυρό, είναι τόσο εξουθενωμένοι, που δεν έχουν την ενέργεια να απολαύσουν αυτό που βρήκαν.

Οι «ικανοποιημένοι» είναι ακριβώς το αντίθετο.

Αν πρέπει να αγοράσουν κάτι, εξετάζουν μερικές επιλογές και, αν βρουν κάτι που τους ικανοποιεί σε γενικές γραμμές, το αγοράζουν. Δεν έχουν την ανάγκη της τελειότητας και έτσι συχνά η ζωή τους είναι πιο χαλαρή. Ο βασικός κανόνας που ακολουθούν στη

λήψη αποφάσεων είναι ο εξής: Το καλό είναι αρκετό.

Και, επειδή κίνητρό τους δεν είναι το «τέλειο», δεν θα απογοητευτούν αν, αφότου επιλέξουν, εμφανιστεί κάτι καλύτερο. Από την άλλη, οι «τελειομανείς» συνήθως καθυστερούν να επιλέξουν, ιδιαίτερα όταν γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να αλλάξουν γνώμη – διότι τι θα γίνει αν στο μέλλον προκύψει κάτι καλύτερο από τις επιλογές που έχουν τώρα; Υπό αυτή την έννοια, αναζητούν διαρκώς το καλύτερο. Και αυτό μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην ευτυχία τους.

Ο κόσμος των επιλογών

Αν είστε τελειομανείς με τις επιλογές σας, ίσως σας είναι δύσκολο να ζείτε σε έναν κόσμο με τόσα υλικά αγαθά που μεταβάλλεται διαρκώς. Στις μέρες μας έχουμε περισσότερες επιλογές από ποτέ. Δεν έχετε παρά να μπείτε στο διαδίκτυο και να δείτε τις μυριάδες τρόφιμα, τηλεοπτικές σειρές, βιντεοπαιχνίδια και επιλογές εξόδου που μας κατακλύζουν. Αν είστε τελειομανείς, ίσως μπείτε σε πειρασμό να ψάξετε ό,τι υπάρχει στην αγορά προτού αγοράσετε κάτι – αλλά πώς μπορείτε να το καταφέρετε αυτό όταν υπάρχουν δεκάδες, ή εκατοντάδες, επιλογές;

Αυτό μας οδηγεί σε ένα πολύ σημαντικό σημείο

Όταν μας παρουσιάζονται υπερβολικά πολλές επιλογές, συνήθως παίρνουμε χειρότερες αποφάσεις. Σε ένα πείραμα όταν οι συμμετέχοντες είχαν μικρότερο εύρος επιλογής σε σοκολάτες –έξι είδη– ήταν πιθανότερο να αγοράσουν κάποια από όλες, απ’ ό,τι όταν τους παρουσίασαν πάνω από τριάντα είδη σοκολάτας. Όταν έχουμε περιορισμένες επιλογές, είμαστε πιο ικανοποιημένοι με αυτό που αγοράζουμε.

Το ίδιο συμβαίνει και με την επιλογή επαγγέλματος. Οι μαθητές που τους ζητούν να γράψουν έκθεση, αλλά τους δίνουν λιγότερα θέματα να επιλέξουν, τα πηγαίνουν καλύτερα από όσους έχουν ευρύτερη επιλογή θεμάτων. Φαίνεται ότι το λίγο είναι καλύτερο. Όταν βλέπουμε λιγότερα πράγματα και μας περιβάλλουν λιγότερα πράγματα, η επιλογή είναι ευκολότερη. Και είμαστε πιο ικανοποιημένοι με εκείνο που επιλέγουμε. Ίσως αυτό έχει να κάνει με την αποσυμφόρηση του περιβάλλοντός μας και τον λιτό τρόπο ζωής, με μια πιο ευτυχισμένη ζωή όπου αγοράζουμε μόνο τα απαραίτητα και απολαμβάνουμε περισσότερο όσα έχουμε.

Γι’ αυτό, όταν βρίσκεστε αντιμέτωποι με τις άπειρες επιλογές που φέρνει ο κόσμος των διαδικτυακών αγορών και οι διαδικτυακές πλατφόρμες γνωριμιών, ίσως είναι προτιμότερο να ακολουθείτε τον κανόνα «το καλό είναι αρκετό».

Σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς, που κάθε λίγους μήνες βγαίνουν πιο εξελιγμένα γκάτζετ και τα ζευγάρια χωρίζουν με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα, όσοι κυνηγούν την «τελειότητα» είναι σαν να αγωνίζονται να φτάσουν σε μια γραμμή τερματισμού που απομακρύνεται με κάθε βήμα που κάνουν και που δεν θα περάσουν ποτέ.

Το «τέλειο» προϊόν, το «τέλειο» σπίτι, η «τέλεια» καριέρα δεν υπάρχουν, γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να εμφανιστεί κάτι καινούριο και καλύτερο. Γι’ αυτό η νοοτροπία του «αρκετά καλού» μας γλιτώνει από μια ζωή τελειομανίας όπου κυνηγάμε διαρκώς κάτι που δεν υπάρχει.

*Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο Αλλαγή διάθεσης στη στιγμή της Dr Olivia Remes. Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Διόπτρα και στο www.dioptra.gr.

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο Υπάρχει τρόπος να παίρνουμε αποφάσεις πιο εύκολα; εμφανίζεται στο iPop.