Εκεχειρία στη Γάζα: Οι ευάλωτες ισορροπίες και ο αντίκτυπος 467 ημερών πολέμου

09:52 16/1/2025 - Πηγή: Emea.gr

Μέχρι να τεθεί σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός, την Κυριακή 19 Ιανουαρίου, ο πόλεμος που ξεκίνησε με την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 συνεχίζεται.Την ώρα που ανακοινωνόταν η εκεχειρία το Ισραήλ χτυπούσε ξανά τη βόρεια Γάζα, με τουλάχιστον 12 Παλαιστίνιους να χάνουν τη ζωή τους.

Οι διαμεσολαβητές στη Ντόχα προσπαθούν να ξεκινήσουν νωρίτερα την κατάπαυση του πυρός, από το βράδυ της Πέμπτης και όχι την Κυριακή, υπό τον φόβο σφοδρών επιθέσεων.

Η κατάπαυση του πυρός

είναι ένα σημαντικό διπλωματικό επίτευγμα, το οποίο συνέβη τώρα με τεράστια καθυστέρηση. Το βρετανικό δίκτυο BBC σε ανάλυσή του αναφέρει πως οι εκδοχές της συμφωνίας έχουν τεθεί επί τάπητος από τον περασμένο Μάιο που ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Η Χαμάς και το Ισράηλ «πετάνε το μπαλάκι» εκατέροθεν για τις καθυστερήσεις, ωστόσο η χθεσινή ημέρα συνοδεύτηκε από ξέφρενους πανηγυρισμούς στη Γάζα, με Παλαιστίνιους να χορεύουν και να φωνάζουν όταν ανακοινώθηκε ότι η κατάπαυση του πυρός συμφωνήθηκε οριστικά.

Να είμαστε ξεκάθαροι, οι Παλαιστίνιοι φυσικά και γιορτάζουν, που δεν θα ξυπνούν με τον ήχο μίας βόμβας ή ενός πυραύλου μετά από 15 μήνες πολέμου, όμως εκτός από την επιβίωσή τους, δεν έχουν και πολλά να γιορτάζουν στη Γάζα. Το Ισραήλ έχει σκοτώσει σχεδόν 50.000 ανθρώπους, ενώ πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Η απάντηση του Ισραήλ στις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, με περίπου 1.200 νεκρούς, κυρίως πολίτες του Ισραήλ μετέτρεψε τη Γάζα σε ερείπια και εξάντλησε τελείως τους πολίτες της.

Η εύθραυστη συμφωνία

Στην πρώτη φάση της εκεχειρίας, 33 γυναίκες, ηλικιωμένοι άνδρες, άρρωστοι και τραυματίες αναμένεται να απελευθερωθούν, εντός των επόμενων έξι εβδομάδων, σε αντάλλαγμα εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων. Το μέλλον των υπόλοιπων ομήρων εξαρτάται από περισσότερες διαπραγματεύσεις.

Δεκαέξι ημέρες μετά τη συμφωνία θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας, για την απελευθέρωση των υπόλοιπων ισραηλινών ομήρων σε αντάλλαγμα των φυλακισμένων Παλαιστινίων αλλά και την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα. Η μεγάλη πρόκληση βέβαια είναι να διασφαλιστεί ότι η κατάπαυση του πυρός ισχύει, με ανώτερους δυτικούς διπλωμάτες να φοβούνται ότι μετά την πρώτη φάση των 42 ημερών ο πόλεμος θα μπορούσε να ξαναρχίσει.

Μπορεί ο πόλεμος να μην οδήγησε, όπως πολλοί φοβήθηκαν, σε γενική περιφερειακή σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, με την κυβέρνηση Μπάιντεν να διεκδικεί τα εύσημα γι’ αυτό, ωστόσο οι συνέπειες ήταν τεράστιες και προκλήθηκε μεγάλη γεωστρατηγική αναταραχή στην περιοχή.

Η Χαμάς, αν και αποδυναμωμένη εξακολουθεί να δηλώνει ετοιμοπόλεμη. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο πρώην υπουργός Άμυνάς του κατηγορήθηκαν για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης διερευνά υπόθεση που άσκησε η Νότια Αφρική κατηγορώντας το Ισραήλ για γενοκτονία.

Στον πόλεμο παρενέβη και η Χεζμπολάχ, η οποία συνετρίβη από μία ισραηλινή επίθεση, παράγοντας που οδήγησε στην κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία. Ιράν και Ισραήλ αντάλλαξαν πυρά, με την Τεχεράνη να αποδυναμώνεται, ενώ το δίκτυο συμμάχων, ή αλλιώς ο Άξονας της Αντίστασης έχει πια ακρωτηριαστεί.

Από την άλλη, οι Χούθι στην Υεμένη έχουν σταματήσει μεγάλο μέρος της ναυτιλίας μεταξύ Ευρώπης και Ασίας που περνά από την Ερυθρά Θάλασσα, ωστόσο τώρα σύμφωνα με πληροφορίες έχουν ανακοινώσει τη δική τους κατάπαυση του πυρός. Εξάλλου είχαν δηλώσει ότι μόνο μία κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θα τους σταματούσε.

Για να διατηρηθεί η κατάπαυση του πυρός, χρειάζεται σκληρή διπλωματική προσπάθεια, πολιτική βούληση και σίγουρα τύχη κι ας είναι αναπόφευκτες οι παραβιάσεις. Το αιματοκύλισμα και οι δολοφονίες μπορούν να σταματήσουν και να επιστρέψουν στις οικογένειές τους και οι Ισραηλινοί όμηροι αλλά και οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι.

Βέβαια, μετά από 15 μήνες πολέμου στη Γάζα, που είναι πια μία σκιά αυτού που ήταν, η σύγκρουση που κράτησε περισσότερο από έναν αιώνα, είναι τόσο πικρή όσο και δισεπίλυτη από ποτέ. Η κατάπαυση του πυρός δεν τερματίζει τη σύγκρουση. Οι συνέπειες τόσων καταστροφών και τόσων θανάτων θα είναι αισθητές τουλάχιστον για μία γενιά.

Ο πόλεμος στη Γάζα σε αριθμούς

Η Παλαιστινιακή Αρχή, έδωσε στη δημοσιότητα, μόλις πριν από λίγες ημέρες, το «αποτύπωμα» 460 ημερών πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Παλαιστίνης:

1.600 οικογένειες έχουν αφανιστεί

17.842 παιδιά σκοτώθηκαν

44 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από ασιτία ή επιπλοκές της

8 άνθρωποι, εκ των οποίων 7 παιδιά πέθαναν από υποθερμία

12.298 θύματα είναι γυναίκες

1.068 γιατροί και νοσηλευτές έχουν σκοτωθεί

202 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί

109.274 τραυματίες

35.074 ορφανά παιδιά