ΙΟΒΕ: Ισχυρή βελτίωση στο οικονομικό κλίμα τον Σεπτέμβριο – Εξασθενεί η καταναλωτική εμπιστοσύνη

12:37 1/10/2024 - Πηγή: Emea.gr

Το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται τον Σεπτέμβριο 2024, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 110,2 μονάδες από περίπου 106 μονάδες κατά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, σύμφωνα με την Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ. H ενίσχυση αυτή, όμως, προέρχεται αποκλειστικά από τη Βιομηχανία, με τους υπόλοιπους τρεις τομείς και τον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να εξασθενούν.

Η βιομηχανία είναι ο τομέας που λόγω της μεγαλύτερης εξωστρέφειας του, ακόμα και σε μεσαίο μέγεθος επιχειρήσεων, συνδέεται περισσότερο

με το διεθνές περιβάλλον και αγορές, ενώ στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό σε μεσοπρόθεσμα συμβόλαια και παραγγελίες που δεν επηρεάζονται τόσο από συγκυριακές αβεβαιότητες.

Στην παγκόσμια οικονομία, ακόμη και εάν έχει υπάρξει σημαντική επιβράδυνση της μεγέθυνσης, φαίνεται πως ο κύκλος ανόδου των επιτοκίων έχει ολοκληρωθεί χωρίς να έχει οδηγήσει τις οικονομίες σε ύφεση, και πλέον αρχίζει να αντιστρέφεται. Από την άλλη πλευρά, οι άλλοι τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας φαίνεται να διορθώνουν τις σχετικά αισιόδοξες προοπτικές που είχαν καταγραφεί σε προηγούμενους μήνες και την ανάλογη ανοδική πορεία.

Η θερινή περίοδος ολοκληρώνεται με ικανοποιητικά αποτελέσματα στον τουρισμό και θετικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα σε άλλους διάφορους κλάδους της οικονομίας. Όμως, ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός εμμένει και εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, συνιστώντας πλέον ένα πρόβλημα που έχει και δομικά εκτός από συγκυριακά χαρακτηριστικά.

Αναλυτικότερα:

Βιομηχανία: Το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση περιορίστηκε αισθητά, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα εξασθένισαν ελαφρά, ενώ οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν.Κατασκευές: Οι αρνητικές προβλέψεις για πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων ενισχύθηκαν σημαντικά, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση εξασθένισαν.Λιανικό Εμπόριο: Οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύονται έντονα, με το ύψος των αποθεμάτων να κλιμακώνεται και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων να διατηρούνται σχεδόν αμετάβλητες.Υπηρεσίες: Οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων περιορίζονται οριακά, ενώ παράλληλα εξασθενούν οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης να υποχωρούν έντονα.Καταναλωτική Εμπιστοσύνη: Οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας εντάθηκαν, ενώ αντίστοιχα ενισχύθηκαν οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Παράλληλα, υποχώρησαν αισθητά οι προβλέψεις για μείζονες αγορές ενώ ενισχύθηκε η πρόθεση για αποταμίευση.

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία ενισχύθηκε σημαντικά τον Σεπτέμβριο, στις 110,6, από 101,4 μονάδες τον Ιούλιο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση αμβλύνθηκε, ενώ το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκε αισθητά, και το ύψος των αποθεμάτων περιορίστηκε. Αναλυτικά:

Το αρνητικό επίπεδο παραγγελιών και τρέχουσας ζήτησης, αμβλύνθηκε στις -1 (από -12) μονάδες τον Σεπτέμβριο με το 20% των επιχειρήσεων να δηλώνουν χαμηλές για την εποχή παραγγελίες και το 18% (από 11%) να αναφέρει το αντίθετο.Στις προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες, το σχετικό ισοζύγιο ενισχύθηκε αισθητά (+27 μονάδες από +17 μονάδες), με το 38% (από 26%) των επιχειρήσεων προβλέπει αύξηση της παραγωγής του το επόμενο τρίμηνο και το 10% ( από 9%) μείωσή της.Στα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, το σχετικό ισοζύγιο περιορίζεται στις +5 μονάδες, με το 13% (από 17%) των επιχειρήσεων να αναφέρει αποθέματα υψηλότερα από τα συνήθη για την εποχή.Στους δείκτες εξαγωγικής δραστηριότητας καταγράφηκαν μικτές τάσεις: οι προβλέψεις για τις εξαγωγές τους προσεχείς μήνες περιορίστηκαν σημαντικά στις +4 (από +17) μονάδες, ενώ αντίθετα οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού αμβλύνθηκαν ήπια (-14 από -18 μονάδες).Ο δείκτης προβλέψεων για την απασχόληση βελτιώθηκε στις +14 από τις +2 μονάδες τον Ιούλιο, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο απασχόλησης να ενισχύεται στο 27% (από 14%), και το 13% (από 12%) να αναμένει μείωσή της.Το ισοζύγιο στις προβλέψεις για τις μεταβολές των τιμών εξασθένισε ήπια στις -2 μονάδες, με το 13% από 17% τον Ιούλιο, να αναμένει αύξησή τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αβεβαιότητα για το οικονομικό περιβάλλον εξασθενεί, καθώς στην ερώτηση που αφορά στην ευκολία πρόβλεψης της μελλοντικής ανάπτυξης της επιχείρησης, τον Σεπτέμβριο το 42% των επιχειρήσεων θεώρησαν ότι αυτή μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 49% τον Ιούλιο. Σε επίπεδο βασικών τομέων, ο δείκτης προσδοκιών στα Καταναλωτικά αγαθά ενισχύθηκε σημαντικά στις 111,5 μονάδες (από 100,6 μον.). Σημειώθηκε μικρή βελτίωση στις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς 3-4 μήνες, ενώ παράλληλα οι ήπια αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες υποχώρησαν και στράφηκαν θετικές και τα αποθέματα περιορίστηκαν σημαντικά.

Στα Κεφαλαιουχικά αγαθά ο δείκτης βελτιώθηκε έντονα στις 121,7 μονάδες, από 106,7 τον Ιούλιο. Η ενίσχυση του δείκτη οφείλεται στις έντονα ανοδικές εκτιμήσεις για την παραγωγή τους προσεχείς 3-4 μήνες, με τις παραγγελίες και τη ζήτηση να εξασθενούν οριακά και τα αποθέματα να αποκλιμακώνονται αισθητά. Μικρή βελτίωση παρουσίασε ο δείκτης στα Ενδιάμεσα αγαθά, στις 107,6 (από 101,5) μονάδες, με τις αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση να αμβλύνονται ήπια, την παραγωγή τους προσεχείς μήνες να ενισχύεται σημαντικά και τα αποθέματα να κλιμακώνονται.

Νοικοκυριά: Σημαντική εξασθένιση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης εξασθένισε έντονα τον Σεπτέμβριο και διαμορφώθηκε στις -51,3 μονάδες, έναντι -43,9 μονάδες τον Ιούλιο2. Και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με διαφορά από τους επόμενους, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –33,2 και την Σλοβενία (-27,3) να ακολουθούν.

Σημειώνονται ήπιες αρνητικές μεταβολές προσδοκιών για την οικονομική τους κατάσταση, ενώ παράλληλα παρατηρείται μικρή επιδείνωση στην πρόθεση για μείζονες αγορές. Η θερινή περίοδος ολοκληρώνεται με ικανοποιητικά αποτελέσματα στον τουρισμό και αρκετά θετικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα σε άλλους διάφορους κλάδους της οικονομίας. Ωστόσο, ο πληθωρισμός εμμένει και εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, με το ζήτημα της ακρίβειας να ανησυχεί έντονα τους πολίτες.

Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης, για ένατη φορά μέσα στο 2024 βρίσκεται η Λιθουανία (+4,8) και η Πολωνία (+1,0), και για πρώτη φορά η Σουηδία (+1,8), με την τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγεται ουσιαστικά αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -11,7 μονάδες στην ΕΕ και στις -12,9 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Αναλυτικά:

Επιδείνωση στις εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους τελευταίους 12 μήνες

Οι αρνητικές εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες ενισχύθηκαν ελαφρά, στις -52,2 μονάδες (έναντι -44,5). Το 67% (από 60%) των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 2% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -9,7 και -10,5 μονάδες αντίστοιχα.

Ήπια απαισιόδοξες οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών

Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες εξασθένισαν ήπια τον Σεπτέμβριο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -48,9 (από -40,1) μονάδες τον Ιούλιο. Το 63% (από 54%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 4% προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -2,0 και -2,9 μονάδες αντίστοιχα.

Πιο απαισιόδοξες και οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Ο αρνητικός δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο παρουσίασε μικρή ενίσχυση τον Σεπτέμβριο και διαμορφώθηκε στις -55,6 (από –45,7) μονάδες. Το 72% (από 63%) των καταναλωτών προέβλεψε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 17% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -20,8 και -22,3 μονάδες αντίστοιχα.

Ενίσχυση της πρόθεσης για αποταμίευση

Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες ενισχύθηκε τον Σεπτέμβριο και διαμορφώθηκε στις –62,9 μονάδες από -66,5 τον Ιούλιο. Το 81% (από 83%) των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 17% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +8,3 μονάδες στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη αντίστοιχα.

Ήπια κλιμάκωση στις προβλέψεις για την ανεργία

Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες κλιμακώθηκε τον Σεπτέμβριο, στις +25,2 μονάδες, από +17,4 τον Ιούλιο. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προέβλεψε μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας ενισχύθηκε στο 45% (από 37%), με το 12% (από 17%) των ερωτηθέντων να αναμένει ελαφρά μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +21,4 και +21,1 μονάδες.

Κλιμάκωση των προβλέψεων για άνοδο των τιμών

Ο θετικός δείκτης για τις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες κλιμακώθηκε έντονα τον Σεπτέμβριο και διαμορφώθηκε στις +43,1 μονάδες, έναντι +26,5 μονάδων τον Ιούλιο. Το 69% των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 11% (από 16%) αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +12,6 και +10,9 μονάδες αντίστοιχα.

Μικρή εξασθένιση του ποσοστού που «αντλεί από τις αποταμιεύσεις του»

Σχετικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» διαμορφώθηκε στο 63%, ενώ στο 8% από 13% περιορίστηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν 20% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διατηρήθηκε στο 8-9% όσο και τον προηγούμενο μήνα.

Ενίσχυση του ποσοστού των νοικοκυριών που είναι αβέβαια για τη μελλοντική οικονομική κατάστασή τους

Στο ερώτημα το οποίο αξιολογεί το βαθμό αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 68,0% έκρινε τον Σεπτέμβριο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 61% τον προηγούμενο μήνα.