Κάμαλα vs Τραμπ: Προτιμήσεις και ανησυχίες σε Βρετανία, Τουρκία, Ιταλία και Γαλλία

07:31 4/11/2024 - Πηγή: Emea.gr

Καθώς πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, μερικοί από τους σημαντικότερους συμμάχους της Ουάσινγκτον, μεταξύ των οποίων, Βρετανία, Τουρκία, Ιταλία και Γαλλία εκφράζουν τις προτιμήσεις και τους προβληματισμούς τους για τους υποψηφίους, Ντόναλντ Τραμπ και Κάμαλα Χάρις.

Βρετανία: Το 61% προτιμάει την Κάμαλα

Χάρις

Αν και η σχέση των ΗΠΑ με το Ηνωμένο Βασίλειο έχει περάσει από πολλά κύματα, ειδικά μετά το πέρας του ψυχρού πολέμου, όπου η Ουάσιγκτον έβλεπε πλέον τη Γερμανία ως τον πιο ισχυρό της σύμμαχο στην Ευρώπη, παρ’ όλα αυτά συχνά, τόσο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ όσο και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας αρέσκονται να λένε πως «Λονδίνο και Ουάσιγκτον έχουν μια ειδική διαχρονική σχέση».

Από την άλλη λέγεται πως Αμερικανοί και Βρετανοί είναι δύο λαοί με κοινή γλώσσα. Στην τελευταία πάντως ετήσια ανασκόπηση που κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο για τις σχέσεις του με τον υπόλοιπο κόσμο, οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηριστεί ως ο «πλησιέστερος σύμμαχος και εταίρος».

Εξωτερική πολιτική

Όπως σημειώνουν οι αναλυτές, αν ο Τραμπ κερδίσει τις εκλογές της Τρίτης αυτό θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ από τη μια έχει δηλώσει ότι θέλει να σταματήσει να στηρίζει την Ουκρανία και από την άλλη έχει πει πολλές φορές ότι θα επιθυμούσε να βγάλει τις Ηνωμένες Πολιτείες από το ΝΑΤΟ.

Αξίζει να σημειωθεί πως η Βρετανία είναι από τους θερμότερους υποστηρικτές του Κιέβου όχι μόνο στα διεθνή φόρα αλλά και πρακτικά καθώς από την έναρξη του πολέμου ως σήμερα αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο χορηγό στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, ενώ συνεχώς προσφέρει και οικονομική ενίσχυση στη χώρα.

Αναφορικά με το ΝΑΤΟ διαχρονικά το Ηνωμένο Βασίλειο είναι υπέρ της ενίσχυσης και διεύρυνσης του ενώ πρόσφατα αύξησε τις αμυντικές του δαπάνες για να ενισχύσει την ανατολική πλευρά της συμμαχίας.

Οποιαδήποτε λοιπόν απόφαση του Τραμπ, αν επανεκλεγεί, θα δημιουργήσει πολλά και σοβαρά προβλήματα στην εξωτερική πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου.

Brexit και αναζήτηση για εμπορικές συμφωνίες

Μετά την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ η χώρα αναζητεί νέες εμπορικές συμφωνίες με την ελπίδα ότι από τη μια θα καταφέρει να κερδίζει ότι έχασε από την Ένωση και από την άλλη να αυξήσει τις εξαγωγές της.

Με τον Τραμπ στο τιμόνι των ΗΠΑ μια τέτοια συμφωνία θα ήταν πολύ δύσκολη εκτιμούν οι αναλυτές ενώ η Χάρις θα μπορούσε να δει πιο εύκολα την ολοκλήρωση των σχετικών συνομιλιών που ξεκίνησαν αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Brexit.

Γι’ αυτό και η συντριπτική πλειοψηφία του Βρετανικού τύπου τάσσεται είτε ξεκάθαρα είτε έμμεσα υπέρ της εκλογής της Κάμαλα Χάρις.

Με αυτά και με τα άλλα δεν είναι τυχαίο πως πρόσφατη δημοσκόπηση της YouGov για λογαριασμό της εφημερίδας Guardian έδειξε πως το 61% των Βρετανών προτιμάει να κερδίσει την Τρίτη η Κάμαλα Χάρις.

Τουρκία: Τα διλήμματα της Άγκυρας μεταξύ Χάρις και Τραμπ

Οι Τούρκοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είναι προσεκτικοί στις δημόσιες τοποθετήσεις τους όσον αφορά τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.

Πάντως, ο ίδιος ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όταν ρωτήθηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο, δήλωσε: «Ελπίζω ότι ο επόμενος πρόεδρος δεν θα κάνει τον απερχόμενο να φαίνεται καλύτερος. Διότι, το θέμα των F-35 με τις ΗΠΑ δεν το βιώσαμε μόνο κατά την περίοδο του κ. Ντόναλντ Τραμπ, αλλά συνεχίστηκε και μετά. Όλοι μάς προκάλεσαν απογοήτευση. Τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι, όσο και οι Δημοκρατικοί».

Μια αλλαγή στα ανώτερα κλιμάκια της αμερικανικής διπλωματίας, σε περίπτωση νίκης του Τραμπ, θα έδινε πιθανώς την ευκαιρία στον Τούρκο πρόεδρο να επιχειρήσει την ανατροπή της εικόνας του ανυπόληπτου συμμάχου που έχει η χώρα του στην Ουάσινγκτον.

Η Κάμαλα Χάρις δεν έχει δώσει πολλά δείγματα γραφής, όσον αφορά την εξωτερική πολιτική της. Κατά τη διάρκεια της αντιπροεδρίας της συμμετείχε μόνο σε δύο μεγάλες διεθνείς συναντήσεις. 

Μάλιστα, θεωρείται περισσότερο «προβλέψιμη» σε σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ, αυτό εμπεριέχει λιγότερα ρίσκα, καθιστά την πολιτική της ίσως πιο αξιόπιστη για την ‘Άγκυρα.

Για την Άγκυρα, τρία είναι τα βασικά ανοικτά κεφάλαια αυτή τη στιγμή στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και, αν δεν υπάρξουν ανατροπές, αυτά θα κληθεί να χειριστεί μετά την ορκωμοσία του τον Ιανουάριο ο επόμενος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών:

Η υποστήριξη των ΗΠΑ προς τους Κούρδους της Συρίας.

Στην προηγούμενη του θητεία ο Τραμπ είχε υποσχεθεί απόσυρση των Αμερικανικών στρατευμάτων, υπόσχεση που δεν τήρησε τελικά. Η παρούσα αμερικανική κυβέρνηση από την άλλη δεν έχει δώσει ενδείξεις για επικείμενη στρατιωτική απόσυρση από τη Συρία. Σε κάθε περίπτωση, μία αποδυνάμωση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή θεωρείται απίθανη υπό τις δεδομένες συνθήκες πολέμου.

Η αγορά από την Τουρκία των αεροσκαφών F-16.

Η υλοποίηση του προγράμματος έχει δρομολογηθεί και οι δύο πλευρές διαπραγματεύονται σε τεχνικό επίπεδο. Δεν αναμένεται να υπάρξουν αντιρρήσεις σε περίπτωση εκλογικής νίκης της Χάρις – επί προεδρίας Μπάιντεν έκλεισε άλλωστε η συμφωνία. Η πλευρά Τραμπ δεν έχει δείξει τις προθέσεις της.

Ο πόλεμος στη Γάζα και στον Λίβανο.

Ο Τραμπ στήριξε ανοικτά το Ισραήλ και η στήριξη αντίστοιχα του Ερντογάν προς τη Χαμάς μπορεί να έχει επιπτώσεις. Η Χάρις από την άλλη είναι πιθανόν να συνεχίσει τη σημερινή αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή ή να πάρει αποστάσεις από κάποιες επιλογές της ισραηλινής κυβέρνησης, γεγονός που πιθανώς θα εξαλείψει δυνητικά ορισμένα σημεία τριβής στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

Ιταλία: Τι θα ψήφιζαν οι Ιταλοί πολίτες

Η Ιταλία παρακολούθησε με μεγάλο ενδιαφέρον την αμερικανική προεκλογική εκστρατεία και, έστω και αν δεν υπήρξαν οξυμένες αντιπαραθέσεις, κάποια από τα μεγαλύτερα κόμματα -άμεσα ή έμμεσα- αποφάσισαν να πάρουν θέση.

Σε ό,τι αφορά τον συντηρητικό συνασπισμό που κυβερνά την χώρα, μπορεί η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι να προσπάθησε να τηρήσει ίσες αποστάσεις, αλλά είναι σαφές ότι τα περισσότερα οργανωμένα μέλη του κόμματός της, Αδέλφια της Ιταλίας, «κλίνουν» προς τον ρεπουμπλικανό υποψήφιο.

Όσο για την αντιπολίτευση και το κίνημα Πέντε Αστέρων αποφάσισε να μην εκφράσει σαφή προτίμηση. «Όποιος και αν κερδίσει, θα πρέπει να επιδιώξουμε την διατήρηση καλών σχέσεων, με στόχο την προστασία των εθνικών μας συμφερόντων. Όταν πρόκειται για υποψήφιους ξένων χωρών, δεν θέλω να εκφέρω γνώμη», είναι η θέση του αρχηγού των «πεντάστερων» και πρώην πρωθυπουργού, Τζουζέπε Κόντε.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, η στήριξη της Κάμαλα Χάρις είναι σαφέστατη. Η γραμματέας των Ιταλών «Δημοκρατικών», Έλι Σλάιν, υπογράμμισε ότι η αντιπρόεδρος της αμερικανικής κυβέρνησης έδειξε θάρρος και έδωσε έμφαση σε βασικά θέματα, όπως στο δικαίωμα στην στέγη, στην περίθαλψη, στην εργασία και στο ότι όλοι οι πολίτες πρέπει να πληρώνονται αξιοπρεπώς.

Ποιόν θα στήριζαν, όμως, οι Ιταλοί, αν είχαν δικαίωμα ψήφου στις αμερικανικές εκλογές; Σύμφωνα με γκάλοπ της εταιρίας Youtrend, το 78% των ερωτηθέντων θα εμπιστευόταν την Κάμαλα Χάρις, και μόνον το 22% τον Τραμπ.

Γαλλία: Ενδεχόμενη επικράτηση του Τραμπ προκαλεί ανησυχία

Στην Γαλλία ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει πολλές συμπάθειες. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις το ποσοστό των Γάλλων που θα ήθελαν να τον δουν νικητή στις επικείμενες αμερικανικές εκλογές μετά βίας προσεγγίζει το 15%, κάτι που φυσικά δεν αφήνει αδιάφορο το εγχώριο πολιτικό προσωπικό.

Έτσι, ελάχιστα είναι τα πολιτικά πρόσωπα που έχουν δημοσίως ταχθεί υπέρ του Τραμπ, εκτός από κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις παραγόντων, προσκείμενων κυρίως στον χώρο της ακροδεξιάς, όπως για παράδειγμα ο πρόεδρος του κόμματος της Μαρίν Λεπέν Τζορντάν Μπαρντελά, ο οποίος δήλωσε πως εκτιμά τον Τραμπ «για τον πατριωτισμό του».

Η ίδια η Μαρίν Λεπέν που κατά το παρελθόν είχε ταχθεί υπέρ του Τραμπ, προς το παρόν παραμένει σιωπηρή, λαμβάνοντας ίσως υπόψιν ότι ενώ του είχε ζητήσει να τον επισκεφθεί, ουδέποτε έλαβε την σχετική πρόσκληση.

Από την άλλη, βεβαίως, η τετραετία Μπάιντεν κάθε άλλο παρά ήταν μία ειδυλλιακή περίοδος στις σχέσεις της Γαλλίας με τις ΗΠΑ.

Στο πολιτικό επίπεδο σημαδεύτηκε από την αιφνίδια αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, ενώ στο οικονομικό επίπεδο o αμερικανικός νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act), που επιδοτεί με δισεκατομμύρια δολάρια τις αμερικανικές επιχειρήσεις, έχει δημιουργήσει οξυμένα προβλήματα ανταγωνιστικότητας στις γαλλικές και τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.

Αυτό που πρωτίστως όμως ανησυχεί τους Γάλλους, ενόψει μίας πιθανής νίκης του Τραμπ στις εκλογές, είναι το τι μέλλει γενέσθαι με το ουκρανικό ζήτημα, το οποίο ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων έχει δηλώσει πως αν εκλεγεί Πρόεδρος θα το λύσει «μέσα σε 24 ώρες».

Τέλος, δεν είναι λίγοι αυτοί που διατυπώνουν ανησυχίες στην Γαλλία ως προς τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να υπάρξουν στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή μετά τις αμερικανικές εκλογές.

Στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ τα ακροδεξιά κόμματα βρίσκονται σε άνοδο, σε αρκετές χώρες είτε κυβερνούν, είτε συμμετέχουν σε κυβερνήσεις συνεργασίας, και σε περίπτωση επικράτησης του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ οι τάσεις αυτές θα ενισχυθούν, προς μεγάλη ικανοποίηση πρωθυπουργών, όπως η Μελόνι στην Ιταλία και ο Όρμπαν στην Ουγγαρία.