Μεγάλη Πέμπτη: Εδώ βρίσκεται πραγματικά ο βιβλικός Γολγοθάς

16:22 17/4/2025 - Πηγή: Emea.gr

Ένα ερώτημα που απασχολεί εδώ και αιώνες είναι αυτό που  σχετίζεται με τη γνησιότητα του τόπου των Παθών του Ιησού και τη γνησιότητα του ίδιου του Τάφου του Ιησού. 

Η Σταύρωση του Χριστού τη Μεγάλη Πέμπτη γίνεται αφορμή να ανατρέξουμε σε αρχαιολογικά δεδομένα, που μπορεί να μην μας δίνουν ουσιαστικά στοιχεία για τη Σταυρική θυσία και την Ανάσταση του Χριστού, μας δίνουν όμως ένα πλαίσιο των ευαγγελικών γεγονότων. 

Τα ιστορικά στοιχεία

Μετά την εξέγερση του Μπαρ Κοχμπά (132-135 μ.Χ.),

η πόλη των Ιεροσολύμων ανοικοδομήθηκε και προέκυψε η ρωμαϊκή πόλη Αιλία Καπιτωλίνα. Στη θέση του Τάφου του Κυρίου και του Γολγοθά είχε κτιστεί ένας τεράστιος ναός της Αφροδίτης. Ο Γολγοθάς, που βρισκόταν εκτός των τειχών της πόλης, ανυψωνόταν πάνω από το λατομείο, το οποίο είχε πλήρως καλυφθεί με άμμο για να ισιώσει. Ο βράχος του Γολγοθά, ύψος περίπου 5 μέτρων, προεξείχε στο δρόμο. Όταν ο επίσκοπος Μακάριος και η Ισαπόστολος Ελένη έψαχναν τον Σταυρό και τον Τάφο του Κυρίου, μπορούσαν να προσανατολιστούν με αυτό το δεδομένο.

Ο Σταυρός του Κυρίου είχε ριχθεί σε δεξαμενή απορροής υδάτων, που ήταν σε αχρηστία εξαιτίας ρωγμής. Το άνοιγμα από το οποίο έμπαινε το νερό στη δεξαμενή υπάρχει ακόμα και σήμερα στο ταβάνι, πάνω από το σημείο όπου βρέθηκε ο Σταυρός.

Πού βρίσκεται ο Γολγοθάς

Τον 19ο αιώνα, ο Άγγλος Στρατηγός Γκόρντον, υποθέτοντας σωστά ότι ο Γολγοθάς βρισκόταν εκτός των τειχών της πόλης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Γολγοθάς βρίσκεται σε εντελώς άλλο σημείο. Παρ’ όλ’ αυτά, η θεωρία αυτή δεν είχε υπολογίσει ότι τα όρια της Ιερουσαλήμ την εποχής  του Χριστού δεν ήταν τα ίδια με τα όρια της σύγχρονης πόλης. Ο Γολγοθάς ήταν ορισμένος ως ο βράχος που βρίσκεται βορειότερα των Ιεροσολύμων, του οποίου το σχήμα θυμίζει κρανίο, με δύο τάφους εντός του. Αυτό το μέρος είναι γνωστό ως ο Τάφος του Κήπου (The Garden Tomb).

Σύμφωνα με τις παραδοσιακές ομολογίες Ορθόδοξων, Ρωμαιοκαθολικών, Αρμενίων, Σύριων και Αιθιόπων, είναι γνήσια η σημερινή τοποθεσία του Τάφου του Κυρίου, την ίδια στιγμή που ο «εναλλακτικός» Γολγοθάς είναι ο τόπος συγκέντρωσης διάφορων προτεσταντικών ομάδων, όπως είναι οι αγγλικανοί, οι βαπτιστές και άλλες χριστιανικές ομολογίες.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ανασκαφές, που έγιναν από τον επικεφαλής της Ρωσικής Ιεραποστολής στα Ιεροσόλυμα, τον Αρχιμανδρίτη Αντωνίνο Καπούστιν. Στο οικόπεδο, όπου βρίσκεται τώρα το Μετόχι του Αγίου Αλεξάνδρου Νέφσκι, είχαν βρεθεί τα θεμέλια του τείχους και της πύλης εποχής του Ηρώδη. Ο Σωτήρας έπρεπε να περάσει ακριβώς από εδώ για να πάει στον Γολγοθά.

Ακόμα ένα επιχείρημα που επιβεβαιώνει τη γνησιότητα του Τάφου του Κυρίου είναι οι έρευνες που έγιναν στον ίδιο τον Τάφο. Όπως γνωρίζουμε από το Ευαγγέλιο, τον Χριστό τον έβαλαν “στο μνημεῖον καινόν, ἐν ᾧ οὐδέπω οὐδεὶς ἐτέθη” (Ιω. 19: 41).  Ο Τάφος του Κυρίου έχει μόνο μια κόγχη με κλίνη, στην οποία θα μπορούσε να αποθέσει κάποιος το σώμα του κεκοιμημένου. Τα παραδοσιακά κοιμητήρια είχαν και μερικές πλάγιες κόγχες, στις οποίες τοποθετούνταν τα σώματα των νεκρών.
Σχεδόν ένα χρόνο μετά, έπαιρναν τα οστά, τα έπλεναν με ροδόνερο και τα τοποθετούσαν σε οστεοφυλάκιο.

Το μικρό μέγεθος του τάφου του Χριστού μαρτυρεί ότι ο τάφος ήταν καινούργιος, άρα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη και τελευταία φορά. Το γεγονός ότι ο τάφος, στον οποίο έβαλαν τον Κύριο, δεν επεκτάθηκε στη συνέχεια, σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης του δεν τόλμησε να αποθέσει εκεί κάποιον άλλον νεκρό. Τέλος, ο τάφος του Ιωσήφ του από την Αριμαθαία, που ήταν ιδιοκτήτης του τάφου και ο άνθρωπος που φέρεται να οργάνωσε την ταφή του Σωτήρα, βρίσκεται ακριβώς δίπλα.