Νταβός: Η ελίτ αναζητά τον νέο πρόεδρο

11:58 17/1/2023 - Πηγή: Emea.gr

Για 52 χρόνια, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είναι συνώνυμο του ιδρυτή και εκτελεστικού του προέδρου Κλάους Σβαμπ (Klaus Schwab), του οποίου η απλότητα διαψεύδει αυτό που, πολλοί που τον γνωρίζουν, περιγράφουν ως μεγάλη φιλοδοξία και απεριόριστη ενέργεια.

Ο Σβαμπ μεγάλωσε το κεφάλαιο εκκίνησης του WEF ύψους 6.000 δολαρίων το 1971 σε μια επιχείρηση 390 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, μετατρέποντας έναν άλλοτε «άνευρο» οργανισμό στη FIFA της παγκόσμιας οικονομικής σκέψης.

Σήμερα, η

ετήσια συνάντηση του WEF προσελκύει περισσότερους δισεκατομμυριούχους και CEOs από οποιαδήποτε άλλη εκδήλωση παγκοσμίως και περισσότερους πολιτικούς ηγέτες από οποιαδήποτε συγκέντρωση.

Τι (και ποιος) έρχεται λοιπόν μετά τον Κλάους Σβαμπ;

Ο Σβαμπ γίνεται τον Μάρτιο 85 ετών και παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν θα συνεχίσει να κρατά τα ηνία ή θα τα παραδώσει στον διάδοχό του. Ο Ρούπερτ Μέρντοκ δεν το έχει. Ο Γουόρεν Μπάφετ, επίσης δεν το έχει. Πώς θα κινηθεί επομένως ο Σβαμπ;

29 στρατηγικοί εταίροι του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, νυν και πρώην στελέχη και μέλη των επιτροπών και των κοινοτήτων του φόρουμ, απαντούν σχετικά.

Αρχικά, όλοι συμφωνούν: Ο Σβαμπ πρωτοστατεί της συζήτησης για τη διαδοχή.

Ακόμη και όσοι γνωρίζουν καλά τον Σβαμπ, δεν γνωρίζουν καλά τα μελλοντικά σχέδιά του. Τα στελέχη του φόρουμ έχουν συνηθίσει ο Σβαμπ να βάζει μια πολιτική προσωπικότητα υψηλού προφίλ στο πλαίσιο της διαδοχής, μόνο για να δουν την ιδέα να εξαφανίζεται προτού γίνει σχέδιο. Επιπλέον ήταν απρόθυμος να μιλήσει για τη διαδοχή και αρνήθηκε σταθερά να συζητήσει ένα χρονοδιάγραμμα.

Αρκετοί είναι εκείνοι που υποψιάζονται ότι θα παραμείνει στη δουλειά μέχρι να πεθάνει, όπως οι μονάρχες και οι πάπες που οι επικριτές του λένε ότι αυτοχαρακτηρίζεται.

Τα μέλη του WEF είναι συνήθως απρόθυμα να μιλήσουν επί τόπου για το μέλλον του οργανισμού μετά την ηγεσία του Σβαμπ. Και οι 29 φοβούνται πως, αν κάνουν οποιαδήποτε δήλωση, θα αποκλειστούν από τις εκδηλώσεις του WEF, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι, ακόμα και να μιλήσουν ανώνυμα, θα μπορούσαν να απολυθούν.

Οικογενειακή επιχείρηση

Το WEF είναι εγγεγραμμένο ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, αλλά είναι επίσης μια οικογενειακή επιχείρηση πολλών γενεών.

Τα παιδιά του Σβαμπ, Νικόλ και Ολιβιέρ, κατέχουν υψηλόβαθμες θέσεις στον οργανισμό και η σύζυγός του Χίλντε προεδρεύει σε ένα ίδρυμα και μια τελετή απονομής βραβείων στο Νταβός. Το κυβερνητικό καταστατικό του WEF παρέχει στα μέλη της οικογένειας δικαιώματα στις θέσεις του διοικητικού συμβουλίου.

Το 2017 ο Schwab έφερε τον Børge Brende, έναν πρώην υπουργό Εξωτερικών της Νορβηγίας, για να υπηρετήσει ως πρόεδρος του WEF, ενώ ο ίδιος παρέμεινε εκτελεστικός πρόεδρος. Αν κάποιοι ξένοι περίμεναν ότι ο τότε 79χρονος θα χαλαρώσει, έκαναν λάθος: Σύμφωνα με τον ιστότοπο του WEF, το 800 ατόμων προσωπικό του οργανισμού εξακολουθεί να «καθοδηγείται από τον ιδρυτή και εκτελεστικό πρόεδρο καθηγητή Κλάους Σβαμπ».

Η μακρά θητεία του και η απουσία σχεδίου παράδοσης επέτρεψαν στον οργανισμό να αποφύγει δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με το μέλλον του, δήλωσε η Ολλανδή Marietje Schaake, πρώην μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και απόφοιτος του προγράμματος Young Global Leaders του WEF. Είπε ότι αυτό περιλαμβάνει ερωτήσεις όπως: «Όλες οι υψηλές δηλώσεις οδηγούν σε ουσιαστική αλλαγή; Υπάρχει περιθώριο για πιο ουσιαστικές λύσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα ή τη διαφθορά;»

Η αποχώρηση του Schwab θα «δημιουργούσε ώθηση για να επανεξεταστεί ο ρόλος και η ταυτότητα του WEF», δήλωσε ο Schaake, ο οποίος βρίσκεται τώρα στο Κέντρο Πολιτικής Κυβερνοχίας του Πανεπιστημίου Stanford.

Μερικοί από τους μεγαλύτερους οικονομικούς υποστηρικτές του WEF αναρωτιούνται εάν η απροθυμία του Σβαμπ να ορίσει διάδοχο θέτει σε κίνδυνο το μέλλον του οργανισμού: «Όλοι μιλούν γι’ αυτό», ψιθύρισε ένας στρατηγικός συνεργάτης του WEF καθώς έκανε το υποχρεωτικό Covid test κατά την άφιξή του στο Νταβός, «και το όλο πράγμα [WEF] θα μπορούσε να καταρρεύσει αν δεν το λύσουν».

Αν και αυτό θα ήταν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Schwab απογοητεύει ορισμένες από τις κοινότητες που ισχυρίζεται ότι αγαπά περισσότερο.

«Η κοινότητα του Young Global Leader έχει χάσει την ελπίδα ότι θα ορίσει ποτέ έναν αντικαταστάτη. Η πεποίθηση είναι τώρα ότι θα πεθάνει στην εξουσία», είπε ένας από την ομάδα.

Κληθείς να απαντήσει στην κριτική σχετικά με την έλλειψη σχεδίου διαδοχής, ο Yann Zopf, επικεφαλής των μέσων ενημέρωσης και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής στο WEF είπε ότι το φόρουμ «έχει μια ισχυρή θεσμική δομή διακυβέρνησης για να διασφαλίσει τη συνεχή του ικανότητα να υποστηρίζει πλήρως την αποστολή του». Ο Zopf πρόσθεσε ότι το 36μελές Διοικητικό Συμβούλιο του WEF «αποφασίζει για τυχόν μελλοντικούς διορισμούς θεσμικής ηγεσίας».

Δημόσιος οργανισμός, ιδιωτικό προνόμιο

«Δεν υπάρχει κανένα σημάδι ότι ο Κλάους θα παραιτηθεί», είπε ένας μακροχρόνιος υπάλληλος του WEF, προσθέτοντας ότι «είναι επίσης καλά στην υγεία του».

Θα πρέπει να δεχθούμε τα λόγια του προσωπικού: Δεν υπάρχουν ιατρικές εξετάσεις προεδρικού τύπου των ΗΠΑ στο WEF και δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου στην Ελβετία, όπου έχει την έδρα του το φόρουμ.

Ο Σβαμπ «έχει ένα σύμπλεγμα Θεού και πιστεύει ότι είναι στο καλύτερο 0,1%. Αλλά κανείς δεν είναι αθάνατος», είπε ένας βετεράνος με έδρα τις ΗΠΑ σε 20 συνέδρια του Νταβός. «Είναι τρελό να μην έχουν ένα σχέδιο διαδοχής ώστε να χτίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού γύρω τους», είπε ο ίδιος.

Όταν ο Σβαμπ μιλά για το «σύστημα διακυβέρνησης παγκόσμιας κλάσης» του WEF, αυτό που δεν αναφέρει είναι ότι το καταστατικό του WEF επιφυλάσσει ειδικά προνόμια για τον ίδιο και την οικογένειά του.

Ο Σβαμπ «ή τουλάχιστον ένα μέλος της άμεσης οικογένειάς του» δικαιούται να είναι διαχειριστής του WEF. Και αυτό το μέλος ή τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου έχουν επίσης δικαίωμα άσκησης βέτο για το εάν ο οργανισμός μπορεί να «πέσει», σύμφωνα με το καταστατικό του WEF.

«Ο Κλάους άλλαζε τη διαθήκη του πολλές φορές το χρόνο για δεκαετίες, οπότε είναι απλά αδύνατο να γνωρίζουμε τι θα αποφασίσει στο τέλος», είπε το άτομο.

«Υπάρχουν πρώην αρχηγοί κρατών που νόμιζαν ότι ήταν υποψήφιοι πριν από 20 χρόνια», είπε ο δεύτερος υπάλληλος, αλλά είτε βαρέθηκαν να περιμένουν μια προσφορά είτε ο Σβαμπ τους βαρέθηκε.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ θεωρείτο εδώ και καιρό ιδανική υποψήφια για τον ρόλο από τους γνώστες του WEF και παραμένει διαχειριστής του WEF. Το 2015, ο Schwab έφτασε στο σημείο να την περιγράψει στους Financial Times ως ένα άτομο «που θα μπορούσε να παρέμβει», αν χρειαζόταν.

«Αλλά δεν γίνεται νεότερη και αυτό ισχύει για πολλούς άνδρες και γυναίκες του Νταβός», είπε ένας τρίτος πρώην υπάλληλος του WEF.

Ο συν-διευθύνων σύμβουλος της Salesforce, Marc Benioff και ο Peter Maurer, πρώην επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής για τον Ερυθρό Σταυρό – και οι δύο επί μακρόν διαχειριστές του WEF – έχουν επίσης προταθεί ως πιθανοί διάδοχοι του Σβαμπ, σύμφωνα με συνομιλίες με τέσσερις στρατηγικούς εταίρους του WEF.

Πρώτα η οικογένεια;

Για πολλά χρόνια, μέλη του φόρουμ είπαν ότι πίστευαν ότι η κόρη του Κλάους Σβαμπ, Νικόλ, θα χριστεί διάδοχος.

Η Nicole Schwab είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου από τα πανεπιστήμια του Χάρβαρντ και του Κέμπριτζ και ήταν ιδρυτική διευθύντρια του προγράμματος Young Global Leaders του WEF. Πρόκειται για μια ομάδα υπερελίτ κάτω των 40 ετών που μπαίνει στην τροχιά του WEF κάθε χρόνο, συμπεριλαμβανομένων διαφορετικών προσώπων όπως η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Jacinda Ardern, ο διευθύνων σύμβουλος της Meta Mark Zuckerberg και ο Kirill Dimitriev, επικεφαλής του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Ρωσίας.

Ενώ εξακολουθεί να είναι διαχειριστής του WEF, η Νικόλ Σβαμπ έχει εξοβελιστεί από το φόρουμ – εργάζεται ως σύμβουλος σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που επικεντρώνονται στην «αναδάσωση, την ευημερία και την ενδυνάμωση των γυναικών», συμπεριλαμβανομένου του 1t.org, μιας «πλατφόρμας για την κοινότητα ενός τρισεκατομμυρίου δέντρων».

Ο αδελφός της, Ολιβιέρ Σβαμπ, εργάζεται με πλήρη απασχόληση στο WEF ως επικεφαλής τεχνολογίας και είναι μέλος του 10μελούς διοικητικού συμβουλίου του WEF. Παλαιότερα ηγήθηκε των επιχειρήσεων του WEF στην Κίνα.

Ο Σβαμπ διέψευσε τις φήμες ότι ο γιος του είναι έτοιμος να τον αντικαταστήσει, λέγοντας στο CNBC το 2020: «Θα μπορούσε να ακολουθήσει το δικό του δρόμο αν ήθελε».

Ένας από τους πρώτους διεκδικητές διαδοχής εκτός της οικογένειας Σβαμπ που κέρδισε την προσοχή του κοινού ήταν ο Philipp Rösler, ο οποίος έφτασε στο WEF με μεγάλες ελπίδες να αναλάβει τη δουλειά του Schwab.

Ο Rösler εντάχθηκε στο φόρουμ το 2014, αμέσως μετά τη θητεία του ως ο νεότερος αντικαγκελάριος της Γερμανίας. Ένας καρδιοθωρακοχειρουργός που έμεινε ορφανός στο Βιετνάμ, ο Rösler υπηρέτησε ως υπουργός οικονομίας και τεχνολογίας στο υπουργικό συμβούλιο της τότε καγκελαρίου Angela Merkel – ένα καθοριστικό σημείο για τα επιχειρηματικά και πνευματικά ενδιαφέροντα του WEF.

Ο Ρόσλερ, τότε 41 ετών, είχε μια γενεαλογία τόσο καλά προσαρμοσμένη στο WEF που πολλοί υπέθεσαν ότι η διαδοχή του ήταν ένα τετελεσμένο γεγονός. «Όλοι πίστευαν ότι θα ήταν ο Rösler», είπε ένας πρώην WEF Young Global Leader. Αλλά ο Rösler αποχώρησε μετά από τρία χρόνια θητείας στο διοικητικό συμβούλιο του WEF, εν μέσω αιχμών από κάποιο προσωπικό ότι απλώς δεν ήταν καλός διευθυντής.

Ο Rösler αρνήθηκε να σχολιάσει.

Μεταξύ των σημερινών ηγετών του WEF, ο Brende, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας, θεωρείται ως ο πιο πιθανός υποψήφιος από τους ανθρώπους με τους οποίους μίλησε το POLITICO, πιθανώς ως μεταβατικό πρόσωπο.

«Είναι αρκετά νέος, έχει την διορατικότητα, τα διαπιστευτήρια, την εμπειρία και είναι ευρέως αποδεκτός στον οργανισμό», είπε το πρώην μέλος του προσωπικού. «Ο Klaus και ο Børge ανέπτυξαν πραγματικά μια σταθερή σχέση συνεργασίας, με τρόπο που ίσως δεν έχει συμβεί ποτέ στην ιστορία του φόρουμ», είπε το άτομο αυτό.

Ο Brende είχε τρεις θητείες στο φόρουμ. Πριν αναλάβει το ρόλο του Προέδρου του WEF το 2017, εργάστηκε για το WEF ως διευθύνων σύμβουλος το 2008 και επέστρεψε για άλλη μια φορά στο WEF το 2011 για δύο χρόνια πριν επιστρέψει στο Όσλο ως υπουργός Εξωτερικών. Η Brende αρνήθηκε να τοποθετηθεί.

Όμως, παρόμοια με τη σκιά που συμβαίνει γύρω από τον διορισμό προέδρων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ) και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (το κονκλάβιο των εθνικών ηγετών), οι πραγματικοί πρωτοπόροι μπορεί να αναδειχθούν μόνο την τελευταία στιγμή.

Ένας άλλος εσωτερικός υποψήφιος είναι ο διευθύνων σύμβουλος του WEF, Jeremy Jurgens, ο οποίος ηγείται του Κέντρου του φόρουμ για την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση, ένα κατοικίδιο έργο της Schwab’s. Επιβλέπει επίσης τις δραστηριότητες του WEF στην Ασία και όλες τις βιομηχανικές και τεχνολογικές πρωτοβουλίες.

Ο Jurgens δεν θέλησε να σχολιάσει.

Ενώ το WEF είναι στην ευχάριστη θέση να προτείνει μια «προορατική, ανοιχτή και κοινωνική στρατηγική διαδοχής» για άλλους στον ιστότοπό του, ορισμένοι απλώς έχουν βαρεθεί τη μορφή ελέγχου του Schwab.

«Υπάρχει σαφώς αξία σε αυτόν τον οργανισμό και είναι ένα εξαιρετικό δίκτυο. Αλλά είναι ένας οργανισμός με γνώμονα την προσωπικότητα, οπότε δεν το παίρνω πια στα σοβαρά», είπε ο πρώην Young Global Leader.