Πώς οι θεωρίες συνωμοσίας για τους τυφώνες στις ΗΠΑ κατέκλυσαν τα social media

07:01 12/10/2024 - Πηγή: Emea.gr

Η έλευση του Μίλτον έφερε μαζί της και έναν κατακλυσμό παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο για τους αλλεπάλληλους τυφώνες στις ΗΠΑ και ιδιαίτερα στη σφαίρα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. 

Η κλίμακα και η ταχύτητα των ψευδών ειδήσεων αναφορικά με τον τυφώνα Ελεν και τον τυφώνα Μίλτον δεν μοιάζει με καμία άλλη του παρελθόντος, αφού ο κυκλώνας που χτύπησε τη Φλόριντα τις τελευταίες δύο ημέρες προκάλεσε φρενίτιδα στο διαδίκτυο. 

Αναρτήσεις που είτε είναι φαινομενικά αθώες ερωτήσεις για τη νομιμότητα των προβλέψεων

και των προσπαθειών διάσωσης μέχρι ψευδείς ισχυρισμούς – που υιοθετεί και ο Ντόναλντ Τραμπ – για κονδύλια που δαπανώνται για την ανακούφιση από τον τυφώνα σε μετανάστες οι οποίοι εισήλθαν παράνομα στις ΗΠΑ γίνονται γρήγορα viral.  Άλλοι διαδίδουν ψεύτικες εικόνες από τις καταστροφές ή εικόνες παιδιών να εγκαταλείπουν τα συντρίμμια, που όμως έχουν δημιουργηθεί με AI ή ακόμα και βίντεο που δείχνουν παλαιότερες καταιγίδες ή βίντεο με CGI. Και φυσικά υπήρξαν και εκείνοι που μοιράστηκαν ψευδείς και χωρίς στοιχεία θεωρίες συνωμοσίας για το ότι η κυβέρνηση «χειραγωγεί μηχανικά» τον καιρό! 

Το μεγαλύτερο μέρος των viral ψευδών πληροφοριών προέρχονται από προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ειδική σήμανση για ιστορικό κοινής χρήσης θεωριών συνωμοσίας. Δηλαδή αρκετοί από εκείνους που διέδιδαν fake news για τον Μίλτον στο παρελθόν είχαν αναρτήσει δημοσιεύσεις για γεγονότα της πραγματικής ζωής, τα οποία θεωρούσαν στημένα, από περιπτώσεις πολιτικής βίας, μέχρι εκλογές, την πανδημία, ακόμα και πολέμους. 

«Πόλεμος» στο Χ

Το BBC αναφέρει για το θέμα ότι ο κύριος όγκος της παραπληροφόρησης κυκλοφόρησε μέσω της πλατφόρμας Χ, όπου έχει παρατηρηθεί ούτως η άλλως μεγάλη αύξηση από τότε που αγόρασε την πλατφόρμα ο Ίλον Μασκ. 

Ενώ η μπλε σήμανση δινόταν μόνο στους ανθρώπους που είχαν επαληθευθεί και ελεγχθεί, οι χρήστες πλέον μπορούν να το αγοράσουν, με αποτέλεσμα ο έλεγχος να είναι ανεπαρκής. Ο αλγόριθμος με τη σειρά του, δίνει μεγαλύτερη προβολή στις αναρτήσεις τους. Μάλιστα μπορούν και να επωφεληθούν οικονομικά από αναρτήσεις που κάνουν, άσχετα αν είναι πραγματικότητα ή όχι. Εντωμεταξύ η πολιτική κατανομής εσόδων του Χ σημαίνει ότι οι χρήστες μπορούν να έχουν μερίδιο εσόδων από τις διαφημίσεις στα σχόλιά τους. Στις 9 Οκτωβρίου η πλατφόρμα ανακοίνωσε ότι οι πληρωμές αυξάνονται και οι λογαριασμοί μπορούν να πληρώνονται με βάση τη δέσμευση άλλων χρηστών που πληρώνουν για να αποκτήσουν συνδρομή Premium όχι τις διαφημίσεις στα σχόλια τους.  Αυτό έχει παρακινήσει ορισμένους χρήστες να μοιραστούν ότι θεωρούν ότι θα γίνει viral όσο αναληθές και αν είναι. 

Οι περισσότερες εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν στους χρήστες να βγάλουν χρήματα από τις προβολές, ωστόσο το Youtube, το TikTok, το Instagram και το Facebook έχουν οδηγίες που τους επιτρέπουν ακόμα και να αφαιρούν χρήματα ή να κλείνουν προφίλ που δημοσιεύουν περιεχόμενο που διαδίδει ψευδείς ειδήσεις και λένε ότι επισημαίνουν τις αναρτήσεις όταν είναι παραπλανητικές. Το Χ ωστόσο παρόλο που έχει κανόνες κατά του ψευδούς περιεχομένου ΑΙ και «Σημειώσεις Κοινότητας» για την προσθήκη περιεχομένου στις αναρτήσεις, αφαίρεσε προηγούμενη λειτουργία που επέτρεπε στους χρήστες να αναφέρουν παραπλανητικές πληροφορίες. Το Χ δεν απάντησε σε αίτημα του BBC για σχόλιο. 

Οι παραπλανητικές αναρτήσεις που γίνονται viral στο Χ μπορούν επίσης να μεταβούν στην ενότητα σχολίων των βίντεο σε άλλους ιστοτόπους δείχνοντας πώς μια ιδέα που κοινοποιείται σε έναν ιστότοπο μπορεί να εξαπλωθεί μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών δικτύων. 

Υπάρχει πραγματικός αντίκτυπος, στην ίδια την καθημερινότητα από αυτού του είδους την παραπληροφόρηση, που μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στις αρχές σε αυτή την περίπτωση κατά τη διάρκεια μίας περίπλοκης επιχείρησης εντοπισμού και διάσωσης όπως μετά τον τυφώνα Μίλτον. 

Ποιοι κερδίζουν από τις συνωμοσίες

Αν και η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται κυρίως κατά τη διάρκεια φυσικών καταστροφών υπάρχει μία κρίσιμη διαφορά μεταξύ του τώρα και των προηγούμενων καταιγίδων. Πρώτον οι αναληθείς πληροφορίες που διαδίδονται σε περισσότερους ανθρώπους,  αφού σύμφωνα με το Ινστιτούτο Στρατηγικού Διαλόγου το εντυπωσιακό νούμερο των 160 εκατομμυρίων προβολών αντικατοπτρίζει τις αναδημοσιεύσεις που έχουν γίνει σε ψευδείς ή υβριστικές αναρτήσεις. Επίσης έχουν αποκτήσει ένα οξύ πολιτικό περιεχόμενο λόγω και των επικείμενων προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.  

Δεν είναι λίγες δε οι αναρτήσεις που στοχοποιούν ακόμα και εθελοντές, ενώ ο θυμός και η δυσπιστία που προκαλούν μπορούν να ενισχύσουν τον κίνδυνο ενόψει εκλογών για υπονόμευση της πίστης στον τρόπο λειτουργίας των συστημάτων και της κυβέρνησης και να επισκιάσουν κάθε κριτική στις κυβερνητικές δράσεις. 

Αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας, οι ψευδείς ισχυρισμοί και το μίσος μπορούν να φτάσουν σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους προτού κάποιος συνειδητοποιήσει ότι είναι αναληθείς και όσοι τις μοιράζονται μπορούν να ανταμειφθούν με likes, προβολές, followers, ακόμα και χρήματα σε αντάλλαγμα.