Τα Airbnb προκαλούν παγκόσμιους οικονομικούς τριγμούς – Τι συμβαίνει στη Νέα Υόρκη

12:36 5/9/2024 - Πηγή: Emea.gr

Ενώ η εισροή τουριστών τονώνει την οικονομία, συμβάλλοντας στο ΑΕΠ και στα φορολογικά έσοδα, δημιουργεί επίσης σημαντικές προκλήσεις. Η ραγδαία εξάπλωση των κλινών βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει οδηγήσει σε στεγαστική κρίση παγκοσμίως, αφού οι τιμές ενοικίασης έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, ειδικά σε δημοφιλείς τουριστικές περιοχές.

Τί συμβαίνει στην Ελλάδα – Τα σενάρια που εξετάζει η κυβέρνηση

Μάλιστα, στην περίπτωση της Ελλάδας,

από το 2019 έως το 2023, οι κλίνες της βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξήθηκαν κατά 100%, όταν οι κλίνες των ξενοδοχειακών μονάδων κινήθηκαν ανοδικά μόλις κατά 3,5%, στοιχείο που αντανακλά τη ραγδαία εξάπλωση στη χώρα μας πλατφορμών τύπου Airbnb.

Σύμφωνα με τη μελέτης της Grant Thornton για τις βασικές τάσεις, και τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της βραχυχρόνιας μίσθωσης, η μέση τιμή των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Ελλάδα είναι από 200% έως 900% υψηλότερη σε σχέση με τις μακροχρόνιες μισθώσεις.

Την ώρα που η κυβέρνηση εξετάζει τις νέες παρεμβάσεις στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, η ΑΑΔΕ ξεκινά μπαράζ διασταυρώσεων στις δηλώσεις όπου αποτυπώνονται τα εισοδήματα από ακίνητα τύπου Airbnb, καθώς και ελέγχους στους τραπεζικούς λογαριασμούς και στις πιστωτικές κάρτες των ιδιοκτητών ακινήτων.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τη διεύρυνση του αριθμού των ιδιοκτητών ακινήτων με βραχυχρόνια μίσθωση, οι οποίοι θα υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, και την καθιέρωση χρονικών, αριθμητικών και γεωγραφικών περιορισμών στη βραχυχρόνια μίσθωση σε εφαρμογή της διάταξης που έχει ήδη ψηφισθεί από τη Βουλή και ορίζει ότι «με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης και Τουρισμού μπορεί, για λόγους που σχετίζονται με την προστασία της κατοικίας, να καθοριστούν γεωγραφικές περιοχές όπου θα ισχύουν περιορισμοί στη διάθεση ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση».

Η περίπτωση της Βαρκελώνης

Η Βαρκελώνη σκοπεύει να απαγορεύσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων τύπου Airbnb έως το 2029, σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσει τη στεγαστική κρίση, η οποία έχει οδηγήσει στην εκτίναξη των τιμών για ενοικίαση και αγορά κατοικίας και στον επακόλουθο εκδιωγμό των μόνιμων κατοίκων.

Αυτήν τη στιγμή η πόλη «βουλιάζει» από τους τουρίστες, καθώς προσελκύει περίπου 12 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, αριθμός σημαντικά υψηλότερος από τον πληθυσμό της που ανέρχεται σε 1,2 εκατομμύρια κατοίκους.

Πρωτοφανείς κανονισμοί στη Νέα Υόρκη

Οι προκλήσεις αυτές δεν περιορίζονται στα ευρωπαϊκά σύνορα, αφού στη Νέα Υόρκη, έναν χρόνο μετά τη θεσμοθέτηση πρωτοφανών κανονισμών για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, δεν έχουν καταφέρει να εκπληρώσουν την υπόσχεση για την καταπολέμηση της στεγαστικής κρίσης.

Μετά τα αυστηρά μέτρα, οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι με ιστορικά υψηλές τιμές στα ξενοδοχεία, ενώ οι κάτοικοι επιβαρύνονται με ιστορικά υψηλά ενοίκια.

Νέα δεδομένα αναδεικνύουν τις συνέπειες του Νόμου 18 της Νέας Υόρκης (LL18), ο οποίος αποτελεί μια εξαιρετική περίπτωση όσον αφορά τους κανονισμούς για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Ένας πιο ακριβός προορισμός για τους καταναλωτές

Από την περίοδο που άρχισαν να εφαρμόζονται οι νέοι κανονισμοί, τα αποτελέσματα ήταν βάσει προβλέψεων, όπως η αύξηση των τιμών στα ξενοδοχεία, που εξανεμίζει τις ελπίδες του μέσου ταξιδιώτη για ένα ταξίδι στη Νέα Υόρκη.

Σύμφωνα με δεδομένα της CoStar, οι μέσες τιμές των ξενοδοχείων στη Νέα Υόρκη αυξήθηκαν κατά 7,4% μέσα σε 12 μήνες, σε σύγκριση με μόνο 2,1% αύξηση σε εθνικό επίπεδο.

Παρά τις προσδοκίες που δημιούργησε ο νόμος, τα ενοίκια εξακολουθούν να αυξάνονται, ενώ οι δείκτες κενών κατοικιών παραμένουν σταθεροί.

Οι νομοθέτες ισχυρίστηκαν ότι ο Νόμος LL18 θα διασφάλιζε τη προσιτή στέγαση, αλλά όλες οι ενδείξεις από τον περασμένο χρόνο δείχνουν ότι αυτή η προσέγγιση δεν έχει επιφέρει τα αποτελέσματα που υποσχέθηκε ο νόμος.

Η Αλίσια Γκλεν, πρώην αναπληρώτρια δήμαρχος της Νέας Υόρκης για θέματα στέγασης επί Δημαρχίας Μπιλ ντε Μπλάζιο, προχώρησε ένα βήμα παρακάτω, υποστηρίζοντας ότι δεν είδε ποτέ δεδομένα που να δείχνουν ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις επηρεάζουν την στεγαστική κρίση με σημαντικό τρόπο.

Έναν χρόνο αργότερα, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό, αφού τα ενοίκια στη Νέα Υόρκη συνεχίζουν να αυξάνονται. Οι νομοθέτες υποσχέθηκαν ότι η απαγόρευση του Airbnb στη Νέα Υόρκη θα απελευθέρωνε την στέγαση.

Αντί αυτού, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 3,4% κατά τους πρώτους 11 μήνες εφαρμογής του νόμου, σύμφωνα με την StreetEasy, υποδεικνύοντας ότι άλλοι παράγοντες οδηγούν σε αύξηση των τιμών ενοικίασης. Στην πραγματικότητα, η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης στο κέντρο του Μανχάταν έφτασε για πρώτη φορά στο ιστορικό υψηλό των 5.000 δολαρίων.

Τα κενά διαμερίσματα παραμένουν στα ίδια επίπεδα: Σύμφωνα με την Apartment List, τα ποσοστά κενών διαμερισμάτων στη Νέα Υόρκη παραμένουν σχεδόν αμετάβλητα (3,4%) από την εφαρμογή του νόμου.

Η Νέα Υόρκη εξακολουθεί να λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα σε σύγκριση με άλλες μεγάλες πόλεις: Ενώ τα ενοίκια μπορεί να έχουν «ηρεμήσει» σε εθνικό επίπεδο, στη Νέα Υόρκη ακόμα και μετά την εφαρμογή του νόμου, η αύξηση των ενοικίων συνεχίζει να ξεπερνά εκείνη γειτονικών πόλεων όπως η Βοστώνη, το Σικάγο και η Ουάσινγκτον. Παράλληλα, οι δείκτες κενών κατοικιών στη Νέα Υόρκη συνεχίζουν να υστερούν σημαντικά σε σχέση με το Σικάγο, τη Βοστώνη και την Ουάσινγκτον.

«Οι κανονισμοί της Νέας Υόρκης για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν αποτύχει– επιδρώντας δυσανάλογα στις κοινότητες των περιοχών εκτός του Μανχάταν (outer boroughs), αυξάνοντας το κόστος ταξιδιών, μη επιλύοντας εν τέλει την στεγαστική κρίση.

Αντί να κάνουν τις τιμές πιο προσιτές, οι νέοι κανονισμοί αποκλείουν τους καθημερινούς καταναλωτές, ενώ ταυτόχρονα αφήνουν τους άλλοτε οικοδεσπότες να πασχίζουν να ανταπεξέλθουν», δήλωσε ο Theo Yedinsky, αντιπρόεδρος Δημόσιας Πολιτικής στην Airbnb.

Οι περιοχές εκτός του Μανχάταν δεν έχουν σχεδόν καθόλου διαθέσιμες επιλογές διαμονής

Με τα περισσότερα από τα ξενοδοχεία της Νέας Υόρκης να είναι συγκεντρωμένα στη μέση του Μανχάταν, ο Νόμος LL18 μείωσε σημαντικά τις διαθέσιμες επιλογές διαμονής στις άλλες περιοχές, περιορίζοντας έτσι τα μέρη διαμονής για τους ταξιδιώτες, καθώς και πού και πώς ξοδεύουν τα χρήματά τους.

Σε μεγάλο μέρος της πόλης, οι καταχωρίσεις της Airbnb εξυπηρετούσαν περιοχές χωρίς επιλογές ξενοδοχείων. Πριν από τον Νόμο LL18, οι καταχωρίσεις της Airbnb ήταν γεωγραφικά κατανεμημένες σε όλους τους πέντε δήμους, σε αντίθεση με τα ξενοδοχεία, με λιγότερες από τις μισές καταχωρίσεις της Airbnb στο Μανχάταν, ενώ το Μπρούκλιν και το Κουίνς φιλοξενούσαν το 37% και το 13% των καταχωρίσεων στην Airbnb, αντίστοιχα.

Το 2023, ένας μέσος επισκέπτης Airbnb στη Νέα Υόρκη δαπανούσε κατά μέσο όρο περίπου 260 δολάρια την ημέρα, με πάνω από το 1/3 της δαπάνης να γίνεται κοντά στον τόπο που βρισκόταν το διαμέρισμα στο οποίο διέμενε. Η έλλειψη διαθέσιμων βραχυχρόνιων μισθώσεων πλήττει δυσανάλογα τις άλλες περιοχές, οδηγώντας σε μειωμένες διαμονές και μειωμένες δαπάνες εκτός Μανχάταν.

Οργανισμοί όπως το Εμπορικό Επιμελητήριο του Μπρούκλιν έχουν σημάνει συναγερμό για τις άνισες επιπτώσεις του νόμου. Σε μια πόλη όπου το κόστος ζωής συνεχίζει να αυξάνεται, η απώλεια εισοδήματος έχει καταστρέψει εκείνους που βασίζονται στον διαμοιρασμό κατοικίας για να καλύψουν βασικά τους έξοδα, καθώς και τις μικρές επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τα έσοδα του τουρισμού.

Ένας εναλλακτικός δρόμος για το μέλλον: Επανεξέταση του νόμου LL18

Ακόμη και ο υποστηρικτής του νομοσχεδίου, ο πρώην δημοτικός σύμβουλος Μπεν Κάλλος, είχε δηλώσει ότι οι οικογένειες που ενοικιάζουν έναν μόνο χώρο δεν πρέπει να «ανησυχούν». Έναν χρόνο αργότερα, αυτό δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια.

Η λύση για την επίλυση του νόμου LL18 βρίσκεται σε μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση που αναγνωρίζει την αξία των βραχυχρόνιων μισθώσεων, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει μία από τις βασικές αιτίες της στεγαστικής κρίσης – την κατασκευή περισσότερων κατοικιών.

«Είναι καιρός η Νέα Υόρκη να επανεξετάσει τον νόμο LL18 και να εξετάσει τροποποιήσεις που θα επιτρέψουν τουλάχιστον στους ιδιοκτήτες κατοικιών να υποδέχονται ξανά επισκέπτες. Με την αναθεώρηση κάποιων τμημάτων του νόμου, η πόλη μπορεί να αυξήσει την προσφορά καταλυμάτων για τους καταναλωτές, να στηρίξει τους κατοίκους-οικοδεσπότες και να αναζωογονήσει τις τοπικές επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τα έσοδα του τουρισμού.

Ένα πιο βιώσιμο, λογικό και δίκαιο μοντέλο ωφελεί τους κατοίκους, τους επισκέπτες και την ευρύτερη κοινότητα – διασφαλίζοντας ότι οι κανονισμοί υποστηρίζουν, αντί να καταστέλλουν, την ανάπτυξη της κοινότητας και την οικονομική ανάπτυξη», σύμφωνα με τον Theo Yedinsky, αντιπρόεδρο Δημόσιας Πολιτικής στην Airbnb.