20 χρόνια από τον θάνατο της Μερκούρη

11:04 6/3/2014 - Πηγή: mycampus.gr

Μελίνα Μερκούρη (Μαρία Αμαλία Μερκούρη) Ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Οκτωβρίου το 1920. Από οικογένεια πολιτικών, κόρη του βουλευτή Σταμάτης Μερκούρης και εγγονή του δημάρχου Αθηναίων, Σπύρος Μερκούρης.
Από νωρίς φάνηκε πόσο ατίθαση και πόσο αγαπάει το θέατρο, αφού συχνά το έσκαγε από το σχολείο για να παρακολουθήσει παραστάσεις στο θέατρο.

Ενώ για τους βαθμούς στο σχολείο χρειαζόταν πάντα η παρέμβαση από την οικογένεια. Στα 17 της χρόνια γνώρισε τον μεγιστάνα Παναγιώτη Χαρακόπο, ενθουσιασμένος κι αυτός -αν και παντρεμένος έκανε τα πάντα για να χωρίσει και να μείνει μαζί της. Έπειτα θα στείλει ένα ψεύτικο τηλεγράφημα, στην οικογένεια της «Κλεφτήκαμε και παντρευτήκαμε.», ο γάμος πραγματοποιήθηκε κανονικά, μια βδομάδα αργότερα. Η Μελίνα όμως, θα έμενε μαζί του υπό έναν όρο: να την αφήσει να σπουδάσει στη δραματική σχολή. Δεν ήταν ποτέ ερωτευμένη με τον Χαρακόπο αλλά τον αγαπούσε σαν άνθρωπο και ένιωθε ασφάλεια κοντά του, γι αυτό και διατηρούσε παράλληλες σχέσεις, όπως με τον δοσίλογο Γιαδικιάρογλου και αργότερα με κάποιον Ρώσο Αλέξη, από τον οποίο συχνά κλέβει χρήματα και τρόφιμα για να τα μοιράσει στον αδερφό και στον πατέρα της, που ήταν στην αντίσταση. Το 1945 η Μελίνα θα γνωρίσει τον μεγάλο της έρωτα, τον Πύρρο Σπυρομίλιος, όμως ο έρωτας τους δεν θα κρατήσει πολύ λόγω του θανάτου, του Σπυρομίλιου. Η Μερκούρη της τέχνης:«Στέλλα», του Μ. Κακογιάννη: μια από τις πιο σημαντικές ταινίες που θα μείνει στην ιστορία για την μουσική του Χατζιδάκι και ένας ρόλος που «χτίστηκε» με βάση τον αληθινό χαρακτήρα της Μελίνας. Υπήρξε δυσαρέσκεια από τη κοινωνία για το πρωτότυπο –για την εποχή- σενάριο, μια γυναίκα που περιφρονεί τον γάμο και τον θεωρεί θάνατο. Όμως το ’55 προβλήθηκε στις Κάννες για το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου, αν και έκανε μεγάλη εντύπωση στους κριτές θα χάσει το βραβείο εξαιτίας ισοψηφίας. Εκείνη την βραδιά θα γνωρίσει τον άντρα που έμειναν μαζί μέχρι το τέλος, τον σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν, αν και παντρεμένοι και οι δυο, ζουν μαζί δουλεύουν και θριαμβεύουν σε πολλές ταινίες, ενώ το 1966 θα τελέσουν μυστικό γάμο. Η πρώτη ταινία που θα συνεργαστούν είναι το λογοτεχνικό έργο του Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», με πρωταγωνίστρια την Μελίνα. Έπειτα θα συνεχίσουν το ’58 με τη ταινία «Ποτέ την Κυριακή»: η Μερκούρη υποδύεται μια πόρνη που δεν εργάζεται Κυριακές και διαλέγει αυτή τους πελάτες της, στη ταινία παίζει και ο Ντασέν. Αυτή τη φορά, θα κερδίσει το βραβείο γυναικείου ρόλου και μια διεθνή καριέρα. Τη μουσική της ταινίας την έγραψε ο Μ. Χατζιδάκις, που θα πάρει και το Όσκαρ λίγο αργότερα, γεγονός που δεν τον χαροποίησε αν και του χάρισε παγκόσμια αναγνώριση, με το τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά». Αυτή η ιστορία θα οδηγήσει σε κόντρα την σχέση του συνθέτη, με το ζευγάρι. Αξίζει να σημειωθεί το “περίφημο πάρτι”, μετά τη προβολή της ταινίας στις Κάννες, στο οποίο η Μελίνα θα διδάξει τι σημαίνει «ελληνικό γλέντι». Η εφημερίδες γράφουν την επόμενη μέρα «Αν θέλετε να τα έχετε καλά με τους Έλληνες… πρέπει να μάθετε χασάπικο!» Τέλος στη ταινία «Φαίδρα» θα πραγματοποιηθούν μερικά γυρίσματα στο Βρετανικό Μουσείο και θα αποτελέσει το «κούρδισμα» για το έργο της, σχετικά με την επιστροφή των μαρμάρων. «Λατρεύω την Ελλάδα και είμαι γενναία.»Η Μελίνα που όνειρο της από μικρή ήταν να γίνει ηθοποιός, τώρα θα μεταμορφωθεί σε σπουδαία πολιτικό. Το πρώτο βήμα της θα γίνει κατά τη διάρκεια μιας παράστασης στην Αμερική, που ανακοινώνει την κατάσταση της Ελλάδας και καλεί για βοήθεια, μολονότι η αμερικανική κυβέρνηση διατηρεί σχέσεις με την χούντα της Ελλάδας, δεν φοβάται και συνεχίζει τον αγώνα της από το εξωτερικό. Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν απειλητικά τηλεφωνήματα και απόπειρες δολοφονίας. Η πρώτη θα επιχειρηθεί στο μιούζικαλ “Illya Darling” στη Νέα Υόρκη. Η επόμενη απόπειρα θα γίνει στην Γένοβα σε μια ομιλία της, τοποθετώντας βόμβα. Ένας Ιταλός –τυχαία- θα διακόψει τα σχέδια των εχθρών της. Ενώ την τρίτη φορά, μια οργανωμένη ομάδα θα την χτυπούσε σε μια ομιλία της στο πανεπιστήμιο του Βελγίου. Τίποτα από αυτά δεν θα τη σταμάτησαν, ταξίδεψε σε 14 χώρες και διαδήλωνε κατά της χούντας, όμως είχε ως συνέπεια την αφαίρεση της ιθαγένειας από τον Παττακό. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, αποφάσισε να πολιτευτεί. Το 1981 εκλέχθηκε με το ΠΑΣΟΚ, υπουργός πολιτισμού, οι σύντροφοι της θα τη θεωρήσουν σύντομα ως «αντισυμβατική» γιατί δεν διόριζε τα «δικά τους παιδιά» ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που θα τη περιφρονήσουν. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, σκοπός της ήταν η επιστροφή των «μαρμάρων του Παρθενώνα», όπως ονομάστηκαν για πρώτη φορά από την Μελίνα. Έτσι και το ’80 θα επισκεφτεί τον Βρετανό επικεφαλή του μουσείου, Γουίλσον και με θάρρος θα του πει: «Είναι μέρος του μνημείου. Κατέστρεψαν το μνημείο. Ένα μοναδικό μνημείο». Ακόμα ένα έργο της ήταν η δημιουργία Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων. Στις 6 Μαρτίου το 1994, η μανιώδη καπνίστρια έχασε τη ζωή της στη Νέα Υόρκη. Το τσιγάρο έγινε σύμβολο της, αφού στη κηδεία της ο κόσμος της άφηνε πακέτα με τσιγάρα πάνω στον τάφο της. Η επιθυμία της, μετά το θάνατο της ήταν η ίδρυση του Πολιτιστικού Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, με στόχο να τελειοποιήσει αυτό που ξεκίνησε, την επιστροφή των κλαπέντων μαρμάρων από την Ακρόπολη. Η μέρα του θανάτου της, έχει οριστεί ως παγκόσμια μέρα πολιτισμού κατά την όποια απονέμεται, κάθε δυο χρόνια, βραβείο πολιτιστικής προσφοράς. Έτσι και φέτος διοργανώνονται εκδηλώσεις με αφορμή τα 20 χρόνια θανάτου της. Νατάσσα Like the life