Η ετυμηγορία στη δίκη των έξι

13:40 15/11/2012 - Πηγή: Matrix24

Με τον όρο Δίκη των έξι έχει καταχωρηθεί στην ελληνική ιστορία η δίκη των θεωρούμενων ως υπεύθυνων για τη Μικρασιατική καταστροφή.

Πρόκειται για τους Δημήτριο Γούναρη (59 ετών, πρώην πρωθυπουργός), Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη (68 ετών, πρώην πρωθυπουργός), Νικόλαο Στράτο (50 ετών, πρώην πρωθυπουργός), Νικόλαο Θεοτόκη (44 ετών, Υπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση Πρωτοπαπαδάκη), Γεώργιο Μπαλτατζή (56 ετών, Υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις Γούναρη και Πρωτοπαπαδάκη) και Γεώργιο Χατζανέστη (59 ετών, Αρχιστράτηγος Μικράς Ασίας και Θράκης).

Στις 31 Οκτωβρίου 1922, συνήλθε το έκτακτο στρατοδικείο

στο κτίριο της Παλαιάς Βουλής με πρόεδρο τον Αλέξανδρος Οθωναίος. Στις 15 Νοεμβρίου, ύστερα από μια διαδικασία για την οποία έχουν γραφτεί πολλά και μέσα στο ιδιαίτερα τεταμένο κλίμα στην πολιτική ζωή και στην κοινωνία,  ο πρόεδρος του στρατοδικείου διάβασε την ετυμηγορία του δικαστηρίου, που ήταν θάνατος για έξι από τους οκτώ κατηγορημένους.

Τα ξημερώματα ο υπουργός στρατιωτικών Πάγκαλος επισκέφθηκε τον Πλαστήρα ζητώντας του την επίσπευση των εκτελέσεων. Στις 9 π.μ. στις φυλακές Αβέρωφ ανακοινώθηκε από τον επαναστατικό επίτροπο Γρηγοριάδη η απόφαση του δικαστηρίου στους κατηγορουμένους. Κανένας δεν αιφνιδιάστηκε πλην του Χατζανέστη. Στους μελλοθάνατους δόθηκε προθεσμία δύο ωρών γιανα αποχαιρετίσουν συγγενείς και φίλους.

Στις 10.30 οδηγήθηκαν στο Γουδή για να εκτελεστούν. Πριν την εκτέλεση έγινε η καθαίρεση του Χατζανέστη από κατώτερους αξιωματικούς. Κανένας δεν θέλησε να του δέσουν τα μάτια. Τα πτώματα τους μεταφέρθηκαν υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας στο Α΄ νεκροταφείο Αθηνών για να ενταφιαστούν με συνοπτικές διαδικασίες.

Η εκτέλεση των έξι δημιούργησε διεθνείς αντιδράσεις. Η Ιταλία ζήτησε από τον πρέσβη της να διακόψει τις επαφές με την ελληνική κυβέρνηση. Οι ΗΠΑ εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την εκτέλεση, η οποία θα δυσκόλευε την συνέχιση της βοήθεια προς την Ελλάδα. Οι κυβερνήσεις της Σουηδίας και του Βελγίου εξέφρασαν την βαθιά αγανάκτησή τους, ενώ η Βρετανία διέταξε την διακοπή των διμερών σχέσεων και ανακάλεσε τον πρεσβευτή της. Το περιστατικό αυτό αποτέλεσε την κορύφωση αλλά και τον επίλογο του Εθνικού Διχασμού.