Ιστορική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν

09:38 24/11/2013 - Πηγή: Matrix24

Οι διαπραγματεύσεις αφορούσαν τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν σε αντάλλαγμα ελαφρύνσεις στις οικονομικές κυρώσεις που έχει επιβάλλει η Δύση κατά της Τεχεράνης.

Όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, με την επίτευξη συμφωνίας δεν θα επιβληθούν νέες κυρώσεις στο Ιράν για χρονικό διάστημα έξι μηνών.

Σύμφωνα με ανώτερο αμερικανό αξιωματούχο, σταματά η «πρόοδος» του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, συμπεριλαμβανομένου και του αντιδραστήρα στο Αράκ. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης συχνές επιθεωρήσεις.

Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας

Κάθριν Άστον, έχοντας δίπλα της τους υπουργούς Εξωτερικών που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, διάβασε την κοινή δήλωση, ανακοινώνοντας «μια συμφωνία σχετικά με ένα σχέδιο δράσης».

Οι υπουργοί της ομάδας 5+1 αμέσως μετά συνεχάρησαν θερμά τον ιρανό ομόλογό τους Τζαβάντ Ζαρίφ.

Υπάρχει ωστόσο ασάφεια ως προς τη λύση που δόθηκε, δεδομένης της απαίτησης του Ιράν να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου.

Οι δηλώσεις μετά τη γνωστοποίηση της συμφωνίας είναι αντικρουόμενες, με τις ΗΠΑ να ανακοινώνουν ότι δεν προβλέπεται αναγνώριση του ιρανικού δικαιώματος να εμπλουτίζει ουράνιο, ενώ ο ιρανός ΥΠΕΞ δήλωσε ότι στο κείμενο της συμφωνίας υπάρχει «σαφής αναφορά σύμφωνα με την οποία ο εμπλουτισμός (ουρανίου) θα συνεχιστεί».

«Το πρώτο στάδιο (της συμφωνίας) δεν λέει ότι το Ιράν έχει δικαίωμα στον εμπλουτισμό ουρανίου, παρά τις διάφορες ερμηνείες», είπε από την πλευρά του ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι και συμπλήρωσε ότι η Τεχεράνη «δέχτηκε να σταματήσει να εμπλουτίζει ουράνιο πέραν του 5%».

Ροχανί: Ανοίγουν νέοι ορίζοντες

Τη συμφωνία χαιρέτισε ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί, λέγοντας ότι θα ανοίξει νέους ορίζοντες.

«Η ψήφος του λαού υπέρ της μετριοπάθειας και της εποικοδομητικής εμπλοκής με τις άοκνες προσπάθειες της διαπραγματευτικής μας ομάδας θα ανοίξει νέους ορίζοντες», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter.

Ο Ροχανί κρίνεται μετριοπαθής σε αντίθεση με τον προκάτοχό του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ. Με την ανάληψη των καθηκόντων του ξεκίνησε μια πολιτική ανοίγματος προς η Δύση, στο πλαίσιο της οποίας ήρθε η προσέγγιση με τις δυτικές δυνάμεις που κατέληξε στη συμφωνία της Γενεύης.

Ομπάμα: Πρώτο σημαντικό βήμα

Για «πρώτο σημαντικό βήμα» προς μια συνολική επίλυση του θέματος που αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα έκανε λόγο ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «τεράστια προσκόμματα» παραμένουν στο θέμα αυτό.

Παράλληλα, κάλεσε το Κογκρέσο να μην υιοθετήσει νέες κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης.

Σε επίσημη παρέμβασή του από τον Λευκό Οίκο, ο Ομπάμα ξεκαθάρισε ότι αν το Ιράν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις του τους επόμενους έξι μήνες «οι ΗΠΑ θα αναστείλουν τα μέτρα χαλάρωσης επί των κυρώσεων και θα αυξήσουν την πίεση».

Εξήγησε επίσης ότι το Ιράν δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τις συσκευές φυγοκέντρησης επόμενης γενιάς και ότι βασικοί περιορισμοί «φράσσουν την πιο προφανή πορεία της Ισλαμικής Δημοκρατίας για την κατασκευή ατομικής βόμβας».

Από την πλευρά του ο Κέρι έσπευσε να καθησυχάσει το Ισραήλ που ήταν ενάντιο σε οποιαδήποτε συμφωνία που θα χαλάρωνε τις κυρώσεις προς την Τεχεράνη.

Όπως είπε, «δεν υπάρχει η παραμικρή διαφορά ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ισραήλ για τον τελικό στόχο που είναι το Ιράν να μην αποκτήσει πυρηνική βόμβα».

«Η ελπίδα μας είναι η συμφωνία για τα πυρηνικά να οδηγήσει σε μια νέα σχέση του Ιράν με τη Δύση και τους γείτονές του. Είναι πεπεισμένος, όπως είναι και ο πρόεδρος Ομπάμα, ότι κάναμε τη σωστή επιλογή», πρόσθεσε.

Φαμπιούς: Πρέπει να διασφαλιστεί η εφαρμογή της συμφωνίας

«Μετά από χρόνια μπλοκαρίσματος, η συμφωνία στη Γενεύη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη διατήρηση της ασφάλειας και της ειρήνης», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς, τονίζοντας πάντως ότι θα πρέπει να παρακολουθείται στενά για να διασφαλιστεί η εφαρμογή της.

Όπως είπε η συμφωνία, επιβεβαιώνει μόνο το δικαίωμα του Ιράν για την πυρηνική ενέργεια.

«Ο μηχανισμός προβλέπει τον αυστηρό έλεγχο των δεσμεύσεων που ελήφθησαν και θα απαιτείται επαγρύπνηση για να διασφαλιστεί ότι εφαρμόζονται αυτές οι δεσμεύσεις», πρόσθεσε.