Και μετά τις εκλογές, τι; - Η ώρα των μέτρων

08:03 18/5/2014 - Πηγή: Matrix24

Του Βαγγέλη Δουράκη

Ο λογαριασμός που θα αρχίσει να εξοφλεί ο έλληνας… ψηφοφόρος θα έρθει αμέσως μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις: Τα εκκαθαριστικά για την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος ανεξάρτητα του πότε έχει υποβληθεί η φορολογική δήλωση θα αποσταλούν στις 30 Ιουλίου. «Βαρύ» αντίτιμο αναμένεται να καταβάλλουν στην εφορία, όσοι είχαν την «τύχη» να δουλεύουν κατά την διάρκεια του 2013, καθώς τα εισοδήματα επιβαρύνονται πέρα από τον φόρο, με έκτακτη εισφορά, με τέλος

επιτηδεύματος (εάν πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία), ενώ θα επισυναφθεί και ο Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης.

Όμως αυτός δεν θα είναι ο μόνος λογαριασμός που θα έρθει τον Ιούλιο, καθώς «τρέχουν» και οι επιβαρύνσεις στα ακίνητα: Τον Μάιο ουσιαστικά «κλείνει» ο κύκλος του «χαρατσιού» που εξοφλείτο μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και ανοίγει ένας νέος… Αυτός του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Φόρος που ναι μεν θα είναι χαμηλότερος σε σχέση με το «χαράτσι» για όσους διαθέτουν αυστηρά και μόνον αστικά ακίνητα, αλλά πλέον θα τον καταβάλλουν και όσοι έχουν αγροτεμάχια.

Και μιας και ο λόγος για τα ακίνητα, στις αγοραπωλησίες πλέον και ο πωλητής θα καταβάλλει τον λεγόμενο Φόρο Υπεραξίας.

Οι συντάξεις

Και οι συνταξιούχοι όμως που προεκλογικά -τουλάχιστον- δεν είδαν κάποιες διαφοροποιήσεις στα ποσά που τους καταβάλλονταν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, γρήγορα θα συνειδητοποιήσουν ότι τα πράγματα αλλάζουν. Αμέσως μετά τις εκλογές θα ενεργοποιηθούν οι διατάξεις που προβλέπουν επιπλέον περικοπές σε επικουρικές συντάξεις-εφάπαξ με βάση τη ρήτρα μηδενικών ελλειμμάτων.

Έτσι, μαζί με τον καύσωνα έρχονται και οι μειώσεις, καθώς σαν «ασανσέρ» αναμένεται να λειτουργήσουν οι επικουρικές συντάξεις και τα προνοιακά επιδόματα εξαιτίας της εν λόγω «ρήτρας».

Βάσει του Μεσοπρόθεσμου, προϋπολογίζεται ότι τα Ταμεία θα εξοικονομήσουν 464 εκατ. ευρώ από την ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και άλλα 115,5 εκατ. ευρώ από τη μείωση των αποδιδόμενων πόρων στο ασφαλιστικό σύστημα.

Για την εξοικονόμηση αυτή, αναμένεται να εξασφαλιστούν 580 εκατ. ευρώ από τη μείωση των επικουρικών συντάξεων, οι οποίες είναι αναπόφευκτες στα ΝΠΔΔ, ακόμη κι αν στο Μεσοπρόθεσμο προϋπολογίζεται αύξηση των μεταβιβάσεων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό (από 8,90 δισ. το 2014 έως 9,32 δισ. το 2018). Η αύξηση αυτή θα κατευθυνθεί στα ταμεία κύρια σύνταξης για να κλείσει η τρύπα που δημιουργεί η μείωση των εισφορών (974 εκατ. στο τέλος της περιόδου).

Οι πρώτες περικοπές σε επικουρικές αναμένεται να γίνουν αισθητές στους ασφαλισμένους του ΕΤΕΑ το οποίο πρέπει να ενεργοποιήσει άμεσα τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Αυτό σημαίνει αυτόματο «ψαλίδι» όπου διαπιστωθεί έλλειμμα.

Οι προβλεπόμενες μέσες μειώσεις στις επικουρικές αναμένεται να είναι περίπου 7% έως 8%. Το ίδιο σύστημα, συμπεριλαμβανομένων και των ατομικών μερίδων, θα επεκταθεί και στα υπόλοιπα επικουρικά Ταμεία μετά την 1.1.2015. Με το νέο σύστημα οι συντάξεις θα υπολογίζονται με σύστημα προκαθορισμένων εισφορών νοητής κεφαλαιοποίησης.

Από το 2015 αναμένεται να υπάρξουν αλλαγές και στα ταμεία κύριας σύνταξης, καθώς, ήδη έχει καταστεί σαφές από το επικαιροποιημένο Μνημόνιο ότι από τις αναλογιστικές μελέτες του συστήματος μέχρι το φθινόπωρο θα κριθούν οι περιμετρικές αλλαγές που θα αποφασιστούν στη Βουλή μέχρι το τέλος του έτους.

Το γεγονός δε ότι και το Μεσοπρόθεσμο έχει κάνει αναφορά στην κατάργηση «την 1η Ιανουαρίου 2015 κοινωνικών πόρων που προβλέπονται υπέρ των φορέων κοινωνικής ασφάλισης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του υπουργείου Εργασίας, καθώς και του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων» χωρίς να διευκρινίζει εάν θα ακολουθήσει και δεύτερο κύμα κατάργησης πόρων εντός του θέρους, δημιουργεί εύλογες απορίες για το βάθος των επερχόμενων αλλαγών στην κύρια σύνταξη.

Ωστόσο, άγνωστο παραμένει το εάν θα υπάρξουν μειώσεις και πόσο θα είναι αυτές, καθώς, το θέμα, στην παρούσα φάση δεν «ανοίγει». Από την άλλη πλευρά, το επικαιροποιημένο Μνημόνιο του ΔΝΤ έχει σαφείς αναφορές για την κατάρτιση σχεδίου ενοποιήσεων ταμείων, αλλά και για οριστικοποίηση των πόρων που θα καταργηθούν.

Επιπλέον, υπάρχει δέσμευση για νέο ασφαλιστικό νόμο μέχρι τον Νοέμβριο, νομοθέτηση και νέας μείωσης ασφαλιστικών εισφορών.

Στα σχεδιαζόμενα βήματα δεν περιλαμβάνεται, επί του παρόντος, ρύθμιση για κατάργηση της δυνατότητας εξόδου από την εργασία πριν από το 65ο έτος της ηλικίας. Ωστόσο, πρόσφατες αναφορές του αρμόδιου Επιτρόπου σχετικά με την κατάργηση των ηλικιακών εξαιρέσεων οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπό επανεξέταση θα τεθούν και οι ισχύουσες ρυθμίσεις πρόωρης συνταξιοδότησης.

Μέτρα που μετατέθηκαν

Προεκλογικό «δώρο» δόθηκε πάντως σε όσους εισπράττουν επικουρικές συντάξεις, αφού αποφασίστηκε να εφαρμοστεί προσωρινά, τουλάχιστον μέχρι τον Ιούλιο, ένα σύστημα παρακράτησης που μηδενίζει το φόρο για ετήσια ποσά μέχρι 9.550 ευρώ και αυξάνει το μηνιαίο καθαρό ποσό για τους δικαιούχους. Η μείωση είναι προσωρινή, αφού αργότερα -μέσα στο καλοκαίρι και πάντως μετά τις ευρωεκλογές- θα ισχύσει το νέο σύστημα, του οποίου η εφαρμογή αναβλήθηκε και το οποίο, όταν εφαρμοστεί θα επιφέρει αντίθετα μείωση στα καθαρά ποσά των συντάξεων.

Τα «μέτωπα» του φθινοπώρου

Με την έλευση της τρόικα όμως στα τέλη του καλοκαιριού, αρχές φθινοπώρου θα ανοίξουν και άλλα «μέτωπα»: Ένα από τα θέματα που θα πέσουν στο «τραπέζι» είναι η διατήρηση της έκτακτης εισφοράς στα εισοδήματα τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2016. Πρόκειται για την εισφορά που επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ και παρακρατείται από τους μισθούς. Κλιμακώνεται από 1% μέχρι 4% και για τους πολιτικούς φτάνει το 5%. Οι δανειστές εκτιμούν πως η παράταση του μέτρου έως και το 2016 καλύπτει μέρος του δημοσιονομικού κενού, όταν η ελληνική πλευρά «αμφισβητεί» το ύψος του «κενού» ακριβώς για να αποφύγει την παράταση αυτού, αλλά και την εφαρμογή άλλων μέτρων.

Ένα από τα ζητήματα που θα τεθούν επί τάπητος στην επικείμενη επίσκεψη της τρόικα, είναι και αυτό του ΦΠΑ (με τους πιστωτές να μην ξεχνούν να θέτουν και ζήτημα κατάργησης του χαμηλού συντελεστή στα νησιά και σε μια άλλη σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες), όπως και εκείνου του Ειδικού Φόρου στα Καύσιμα.