Ο κοινός παρoνομαστής του λαϊκισμού

07:24 12/2/2014 - Πηγή: Matrix24

Στο βιβλίο του «Πέρα από το Κραχ – Ξεπερνώντας την πρώτη κρίση της παγκοσμιοποίησης», ο πρώην πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Gordon Brown περιγράφει την αγωνία και την υπερπροσπάθεια της κυβέρνησης, κατά τη διάρκεια του 2008, ώστε να μην υπάρξει μείωση του ΑΕΠ για τρία συνεχόμενα τρίμηνα, κάτι που θα οδηγούσε την οικονομία σε κατάσταση ύφεσης, με κίνδυνο να ενεργοποιηθεί ένας φαύλος κύκλος. Για την ιστορία οι βρετανοί τα κατάφεραν.

Στην Ελλάδα

βιώνουμε πάνω από 22 τρίμηνα αδιάκοπης μείωσης του ΑΕΠ και οι κυβερνήσεις εξακολουθούν να κάνουν πολλά περισσότερα για το πώς θα διατηρήσουν το χθες παρά για το πώς θα αναμετρηθούμε με το αύριο. Η μείωση του ΑΕΠ στο διάστημα 2008-2013 ξεπερνά το 25%, μέγεθος που παραπέμπει σε πόλεμο, όχι σε ύφεση. Δεν υπάρχει κανένα άλλο αντίστοιχο παράδειγμα στην Ευρώπη μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Παντού στον κόσμο όταν λένε ύφεση εννοούν κάποια τρίμηνα, το πολύ ένα χρόνο – σπάνια δύο, συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι αδιανόητο.

Τι φταίει λοιπόν για την αδιανόητη αυτή καταστροφή; Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ευθύνονται οι καταστροφικές πολιτικές του μνημονίου. Άλλοι ο νοεφιλελευθερισμός. Άλλοι το ευρώ, τα δομικά προβλήματα και οι ανισορροπίες της ευρωζώνης. Άλλοι πιστεύουν ότι υπάρχει ένα σχέδιο ξένων για να αγοράσουν την Ελλάδα για ένα κομμάτι ψωμί. Στην άλλη πλευρά άλλες φωνές υποστηρίζουν ότι για την τραγωδία ευθύνεται ο κρατισμός και το τεράστιο κρατικό μόρφωμα που καταναλώνει λαίμαργα και παράγει ελάχιστα. Υπογραμμίζουν την ανεπάρκεια της δημόσιας διοίκησης. Μάλιστα κάποιοι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι η χώρα λειτουργεί με τρόπο που θυμίζει ανατριχιαστικά τον τρόπο λειτουργίας των πρώην «δημοκρατιών» της Σοβιετικής Ένωσης. Όλα τα παραπάνω έχουν μικρά ή μεγάλα ψήγματα αλήθειας.

Ωστόσο αυτό που ξεχωρίζει πάνω από όλα είναι η ευθύνη του πολιτικού συστήματος. Πρόκειται για κάτι που έχει επισημανθεί από πολλούς αναλυτές. Πλέον δεν αποτελεί καθόλου πρωτότυπο το να ισχυριστεί κανείς ότι για την σημερινή κατάσταση φταίει το πολιτικό σύστημα και ο κυρίαρχος λαϊκισμός.

Δυστυχώς δεν πρόκειται για υπερβολή. Οι εξελίξεις που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια δείχνουν πέρα για πέρα ότι οι κυβερνήσεις, η πολιτική ηγεσία και το πολιτικό σύστημα δεν φέρουν μόνο την ευθύνη της χρεοκοπίας και της ατιμωτικής επιτροπείας στην οποία βρίσκεται η χώρα, αλλά και της αδυναμίας να αντιμετωπίσουν τη νέα κατάσταση πράττοντας όλα όσα ήταν αναγκαία για την αναζωογόνηση της οικονομίας.

Η αδράνεια, η απροθυμία για αλλαγές και ο λαϊκισμός του πολιτικού συστήματος βύθισαν την ελληνική οικονομία και την κοινωνία σε μια ύφεση ανάλογη της Μεγάλης Ύφεσης που έπληξε το 1929 τις ΗΠΑ.

Δεξιά – κέντρο και αριστερά στην Ελλάδα έχουν έναν κοινό παρονομαστή: τον λαϊκισμό. Το 2004 η επανίδρυση του κράτους από τον Κώστα Καραμανλή έγινε μέσω της …μονιμοποίησης των συμβασιούχων. Το 2008 και ενώ η χώρα διολίσθαινε προς την καταστροφή το βασικό σύνθημα του ΠΑΣΟΚ ήταν το «λεφτά υπάρχουν». Ακολούθησε η Νέα Δημοκρατία με το «δεν συναινώ στο λάθος», το Ζάππειο 1 και 2 και την περιβόητη επαναδιαπραγμάτευση. Μετά τις εκλογές του 2012 βέβαια η προσγείωση στην σκληρή πραγματικότητα συνοδευτικέ με ένα μνημόνιο με πολλαπλάσια μέτρα και αλλαγές σε σχέση με εκείνο του «δεν συναινώ στο λάθος». Σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά τις εκλογές του 2012, ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται ανατροπές και αλλαγές και μάλιστα όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά συνολικά στην Ευρώπη. Από τη μια μαγική λύση στην άλλη ή καλύτερα από το ένα ψέμα στο άλλο.

Και εκεί έξω, στον πραγματικό κόσμο, οι χρόνος κυλά γρήγορα, η χώρα βυθίζεται στην ύφεση και οι συνθήκες διαβίωσης των πολιτών χειροτερεύουν μέρα με τη μέρα.

Ο Γιάννης Παπαδογιάννης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας των βιβλίων : «Το Άδοξο Τέλος – Η μετέωρη πορεία, η συντριβή και η αναγέννηση των Ελληνικών Τραπεζών» (2013), και, «Η Άνοδος και η Πτώση του Homo Economicus – Ο μύθος του ορθολογικού ανθρώπου και η χαοτική πραγματικότητα» (2012). (Αμφότερα, εκδόσεις Παπαδόπουλος)