Οι πληγές του εμφυλίου…

12:04 4/11/2013 - Πηγή: Matrix24

της Μαρίας Νικολάου

64 χρόνια μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου ο Κώστας Τ. από την Καστοριά, ο Ζήσης Χ. από την Φλώρινα και ο Δημήτρης Τ. από τη Μάνη Διδυμοτείχου μιλούν για το χθες που ακόμη και σήμερα τους πληγώνει. «Με το παιδομάζωμα από την Καστοριά με πήγαν στην Τσεχοσλοβακία και από εκεί στην Βουλγαρία γιατί ήταν ο αδερφός μου εκεί. Με πήραν από την Καστοριά

το 1948, ζούσα στο Ανθηρό. Οι γονείς μου δεν ήταν αντάρτες. Δούλευα ως εργάτης σε ένα άλλο χωριό και από εκεί μας πήραν. Ήμουν 18 ετών τότε, μας πήγαν στην Αλβανία, καθίσαμε ένα μήνα και μετά στην Τσεχοσλοβακία, έμεινα δέκα χρόνια εκεί, παντρεύτηκα Ελληνίδα, του «παιδομαζώματος» και αυτή και μετά πήγαμε και βρήκαμε τον αδερφό μου στην Βουλγαρία. Τους γονείς μου δεν τους είδα ξανά γιατί δεν μας επέτρεπαν να έρθουμε τότε στην Ελλάδα. Πέθαναν οι γονείς μου, χωρίς να τους δω. Είχα στην Ελλάδα έναν ακόμη αδερφό, ανταμώσαμε το 59, μετά από 15 ολόκληρα χρόνια.» δηλώνει ο Κώστας Τ.

Ο Ζήσης Χ. το 1949 βρέθηκε στη Βουλγαρία μέχρι τότε ζούσε στο Αμύνταιο στην Φλώρινα. «Υποχρεωτικά έπρεπε να περάσουμε τα σύνορα, ο κόσμος τότε ήταν χωρισμένος στους δεξιούς και στους αριστερούς. Εγώ πολέμησα στο Βίτσι και στο Γράμμο στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού. Έγιναν πολλές σφαγές και από την μια πλευρά και από την άλλη. Έγιναν λάθη και από τις δύο πλευρές, δεν έπρεπε να σκοτωθεί τόσος κόσμος, τσάμπα και βερεσέ. Περάσαμε στην Βουλγαρία, το καθεστώς ήταν σοσιαλιστικό, μας δέχτηκαν πολύ ωραία, βοήθησαν τα μικρά παιδιά, βοήθησαν κι εμάς, μας έδωσαν και σπίτια. Χάσαμε, όμως, την πατρίδα μας. Χιλιάδες Έλληνες ξεριζώθηκαν, πήγαν στην Τσεχοσλοβακία, στη Ρωσία, στην Βουλγαρία. Έχω έρθει τρεις φορές στην Ελλάδα, είναι η πατρίδα μου, η Ελλάδα είναι Ελλάδα. Ήμουν 18 ετών όταν έφυγα, σήκωσα όπλο, όπως λέτε, γιατί τέτοιες ήταν οι περιστάσεις, έπρεπε να επιλέξεις, αριστερά ή δεξιά. Μετάνιωσα που έκανα αυτήν την επιλογή. Τα λάθη που έγιναν ήταν μεγάλα και το αίμα που χύθηκε πολύ.»

Ο Δημήτρης Τ. από την Μάνη Διδυμοτείχου, έφυγε στη Βουλγαρία με τον Εμφύλιο Πόλεμο, το 1948, σήμερα θυμάται «ήμουν έντεκα χρονών, όλοι μαζί, με τον αδερφό μου και την αδερφή μου, βρεθήκαμε στην Βουλγαρία, μας φιλοξένησε με ανοιχτές τις αγκαλιές. Εκείνοι έτρωγαν με δελτίο και για μας, τα παιδιά των πολιτικών προσφύγων, είχε πάντοτε τροφή. Ο πατέρας μου πήρε μέρος στο αλβανικό μέτωπο, μετά στην αντίσταση ενάντια στους Γερμανούς, και μετά αντάρτης στον εμφύλιο. Επειδή απείχαν στις εκλογές, ο πατέρας μου και ο θείος μου, που ήταν Γραμματέας του ΕΑΜ στο χωριό, άρχισε το κυνηγητό από το λεγόμενο 101 Τάγμα. Τους θυμάμαι μαυροσκούφηδες, έτσι τους ονόμαζαν, ήρθανε κυκλώσανε το χωριό και αυτοί που δεν μπόρεσαν να φύγουν τους συλλάβανε. Στα νεκροταφεία πιάσανε το θείο μου, είχε ένα πρόβλημα στο πόδι και δεν πρόλαβε να φύγει, τον χτυπούσαν με τον υποκόπανο κι εγώ έβλεπα τα αίματα να τρέχουν από το κεφάλι του, κοίταζα από το παραθυράκι του σπιτιού.» Στο ερώτημα δε πώς κρίνει σήμερα την ιστορία του εμφυλίου απαντά: «Ο εμφύλιος πόλεμος εννοείται ότι είναι το χειρότερο πράγμα για ένα λαό, φέρνει το διχασμό και βρίσκει αντιμέτωπους πατέρα με γιο και αδερφό με αδερφό, υπήρχαν και τέτοιες περιπτώσεις που ο γιος έλεγε στον πατέρα: «Πατέρα μην πυροβολείς είμαι απέναντι». Χωρίστηκαν οικογένειες. Η μητέρα μου είναι 97 χρονών σήμερα, αλλά έμεινε χήρα από το 48, ο πατέρας μου σκοτώθηκε 35 ετών. Ο Εμφύλιος πόλεμος ήταν λάθος μεγάλο. Ήρθαν αντιμέτωποι ο αδερφός με τον αδερφό, ή ο πατέρας με τον γιο. Πολλά θύματα, πολλές ταλαιπωρίες, όλο το βάρος έπεσε στις πλάτες του λαού.» Και ο Κώστας Τ. προσθέτει: «Εμφύλιος να μην υπάρξει ξανά άλλη φορά. Ο πόλεμος φέρνει μόνο δυσκολίες. Χειρότερο από τον Εμφύλιο δεν υπάρχει. Και οι δύο πλευρές έκαναν λάθη. Αν ήθελαν, θα μπορούσαν να τον είχα αποφύγει. Αισθάνομαι θύμα, ζω εξ αιτίας αυτού του γεγονότος σε ξένο κράτος.» Πρωταγωνιστές και θύματα μιας εποχής, που αν κάτι γνώριζε καλά, ήταν να χωρίζει και όχι να ενώνει. Σπαταλημένες ζωές και παιδικά όνειρα που δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν καλά- καλά το χάδι των γονιών τους.