Οι ψεύτες προκόβουν

07:14 1/8/2013 - Πηγή: Matrix24

Όλοι έχουμε ανάγκη κάποιες καλοβαλμένες συμβουλές αν όχι για να γίνουμε καλύτεροι, τουλάχιστον για να μην είμαστε χειρότεροι. Ειδικά στον κόσμο των γραφιάδων και των εγγραμμάτων, όπου σοβεί η εγωπάθεια και η αμετανόητη φιλαυτία, ένα βιβλίο και, πιο σωστά, η παρουσία ενός έκτακτου ανθρώπου, ενδέχεται να να ισοδυναμούν με ευεργετικό σοκ. Κατά κανόνα η λύση δεν είναι μακριά, μπλέκεται συνεχώς στα πόδια μας, πιθανώς μας κάνει καθημερινά πλάκα, μόνο που δεν πρόκειται για τεστ

εξυπνάδας ή επινοητικότητας. Ο καθένας αναδύεται από την ιδιοσυγκρασία του, από την μικροκοινωνία που τον ντάντεψε και ενίοτε τον τύφλωσε, από τις ανεξιχνίαστες εμμονές και ανεπάρκειες του. Άκρη δε βγαίνει. Κατά συνέπεια αξίζει να ομολογούμε την κατάπληξή μας όταν πέφτουμε πάνω σε εξαίρετες περιπτώσεις, σε δημιουργούς άλλων κοινωνιών, που, επειδή νομίζουμε ότι μας μοιάζουν, ξεχνάμε ότι μας κοιτάζουν από απόσταση φωτός.

Μια τέτοια περίπτωση είναι ο Αμερικανό; Στήβεν Κίνγκ – καθιερωμένος πλέον στη συνείδηση του παγκόσμιου κοινού και στη χώρα μας βέβαια, «ως κορυφαίος τεχνίτης του φόβου και της φαντασίας». Αφήνουμε κατά μέρος τον τρόμο. Αυτό που εκτιμήσαμε το βιβλίο του Περί συγγραφής (Bell) είναι η απίθανη αναρχία και εν ταυτω πειθαρχία ενός επαγγελματία μυθιστοριογράφου που δεν θυμίζει με τίποτα δικό μας γραφιά. Ξεκινάει από φτωχή οικογένεια, κάνει ένα σωρό ταπεινές εργασίες για τον επιούσιο, απασχολείται σε κάθε λογής έντυπα, ικετεύοντας για κάποια δολάρια, σπουδάζει, σπάζει το κεφάλι του για να μάθει μια τέχνη που θα του εξασφαλίσει τον βιοπορισμό του.

Στην πορεία πέφτει στην παγίδα του αλκοόλ και της άσπρης σκόνης, εξαχρειώνεται εσωτερικά, χωρίς να πάψει ούτε στιγμή να προσπαθεί να συλλάβει τη ζωή του εκ του μηδενός –περίπου σαν μια φανταστική ιστορία που θέλει να τη ζήσει. Πιθανότατα εδώ βρίσκεται το « αμερικάνικο» μυστικό : σε αυτή την αυτο-αναζήτηση είναι μόνος με το εγώ του, δεν βαραίνει πάνω του ούτε η οικογένεια, ούτε το έθνος, ούτε η τάξη, ούτε η θρησκεία, ούτε η κάστα, ούτε τίποτε. Απεριόριστη ελευθερία, απεριόριστη επιστράτευση της φαντασίας. «Όταν πρωτοδοκίμασε να σκαρώσει κάποια ιστορία, ένιωσε «να τον πλημμυρίζει μια υπέροχη αίσθηση δυνάμεως, σαν να τον οδήγησαν σε ένα πελώριο κτήριο γεμάτο κλειστές πόρτες και του έδωσαν την άδεια να ανοίξει όποια ήθελε» .

Αυτή περίπου είναι η σχέση του με την Αμερική και τη μοίρα του. Για να διαπρέψει θα πρέπει να διαρρήξει την Αμερική και συνάμα τον εαυτό του. Ξέρουμε ανάλογους άθλους. Ο ιδιοφυής που το σκάει από την τέταρτη πλευρά του τριγώνου, αυτός που πιάνει χώμα και γίνεται μάλαμα, ο ανικανοποίητος που ψάχνει ακόμη και στο κέρατο του βοδιού. Πλην όμως ο Κίνγκ δεν είναι ελαφρόμυαλος τυχοδιώκτης. Σε κοινωνία υψηλών απαιτήσεων στέκει κανείς μόνο με υψηλότατη απόδοση. Ως εκ τούτου παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος που μετεκπαιδεύει τον εαυτό του, τα σκληρά σεμινάρια αυτοπειθαρχίας που του επιβάλλει, τα μαθήματα ηθικού ρεαλισμού σαν κι αυτό : στη φράση «θέλω να αγγίξω τον ήλιο» πρέπει να απαντάει με το « φάε το αυγό σου».

Άρα ο μοναχικός συγγραφέας θα κάνει τη ζωή του φάμπρικα μυθιστοριογραφίας πουλώντας αέρα. «Στη λογοτεχνία οι ψεύτες προκόβουν!» Παρόμοιο αποτέλεσμα απαιτεί κάτι σαν αλήτικη αγιότητα, συνάμα μια ιδιωτική επιστήμη αυτογνωσίας και από κοντά ένα στοιχείο το οποίος στερούνται οι Ευρωπαίοι : συγγραφική απόδοση χωρίς ακαδημαϊκή παλιατσαρία. Ο Κίνγκ γράφει σαν αυτοσχέδιος και ημιάγριος θαυματοποιός.

Ένα άλλο μυστικό αυτής της δημιουργικής φάμπρικάς είναι η εσωτερική επένδυση συντηρητισμού που τον διακατέχει. Από έναν άνθρωπο έκδοτο στον ανορθολογισμό, στις τυφλές ενορμήσεις και στο ανεξέλεγκτο «τσάφ» της στιγμής, θα περίμενε κανείς μειωμένο αυτοέλεγχο και καραβοτσακίσματα. Μάταιη αναμονή! Ο Κίνγκ έκανε οικογένεια από νωρίς, παραμένει αφοσιωμένος στη γυναίκα του και στα παιδιά του, θυμίζοντας τσίρκο (=λογοτεχνία) που χωρίζεται με μεσοτοιχία από μια εκκλησία (=οικογένεια). Γενικά οι ανοικονόμητες φύσεις έχουν εσωτερικά βάθρα συντηρητισμού, αντισταθμιστικά μεγέθη που χαρίζουν ισορροπία δια της στυγνής αντιθέσεως. Όταν ρώτησαν κάποτε τον Φώκνερ σε τι σπίτι πρέπει να μένει ο συγγραφέας, απάντησε χωρίς να το πολυσκεφτεί: «Σε πορνείο! Όλη μέρα ησυχία και το βράδυ ξεσκάει κατά το κέφι του…»