Πως φτάσαμε στη μετωπική με την Ε.Ε. και το «σχέδιο Β»

16:45 21/3/2013 - Πηγή: Matrix24

Η Μεγαλόνησος για να αποφύγει το κούρεμα στις καταθέσεις πρότεινε το ποσό των 5, 8 δισ. ευρώ να εξοικονομηθεί από τη σύσταση ενός Ειδικού Ταμείου Στήριξης της Κυπριακής Οικονομίας, στο οποίο θα κληθούν να συνεισφέρουν όλοι (Ταμεία Πρόνοιας, Εκκλησία κ.ά.) φυσικά πρόσωπα σε εθελοντική βάση, με στόχο να συγκεντρωθεί ποσό πολύ κοντά στα 5,8 δισ. ευρώ. Στο Ταμείο ενδέχεται να εισφέρει και η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου

με τα αποθέματα χρυσού ύψους 560 εκατ. ευρώ, που διαθέτει. Επίσης εκτιμάται ότι το Ταμείο θα συνδεθεί με την έκδοση ομολόγων και με τις προοπτικές του φυσικού αερίου.

Το ταμείο αυτό αναμένεται να συνεισφέρει στις προσπάθειες εξεύρεσης των 5,8 δισ. ευρώ που απαιτούνται προκειμένου να προχωρήσει η συμφωνία για την οικονομική στήριξη της Κύπρου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ύψους 10 δισ. ευρώ.

Ωστόσο η τρόικα επιμένει ότι οι συγκεκριμένες ενέργειες της κυπριακής δημοκρατίας θα επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος κάτι που έχει αποκλειστεί ως ενδεχόμενο. Επιδίωξη της Λευκωσίας είναι πάντως οι πόροι που θα προκύψουν από την υλοποίηση του «σχεδίου Β» να μη θεωρηθούν προΐόν δανεισμού. Εξάλου, το μεσημέρι ο υπουργός Οικονομικών Μ. Σαρρής δήλωσε από τη Μόσχα ότι επιδιώκονται επιχειρηματικές συμφωνίες με Ρώσους και απέκλεισε το ενδεχόμενο παροχής νέου δανείου

Το πρόβλημα της Κύπρου

1) Ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα με την Κύπρο;

Από το φθινόπωρο του 2011, συζητείται μεταξύ των Κυπριακών αρχών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η δυνατότητα παροχής βοήθειας στην Κύπρο, μέσω προγράμματος οικονομικής στήριξης.

Η ανάγκη για βοήθεια προκύπτει βασικά από τα προβλήματα, που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου. Το πρόβλημα είναι διαφορετικό από της Ελλάδας και πιο κοντά στο πρόβλημα της Ιρλανδίας. Στην Ελλάδα υπήρχε ένα πρόβλημα στο δημόσιο τομέα το οποίο μεταδόθηκε στις τράπεζες, ενώ στην Κύπρο και την Ιρλανδία ένα διαφορετικό πρόβλημα. Ξεκίνησε από τις τράπεζες και μεταδίδεται στο δημόσιο τομέα, ο οποίος καλείται να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες.

Η Κύπρος χρειάζεται 17 δισεκατομμύρια για να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζές της και να αναχρηματοδοτήσει το δημόσιο χρέος της.

Το Εθνικό Προϊόν της Κύπρου είναι περίπου 18 δισ. ευρώ, δέκα φορές λιγότερο από της Ελλάδας. Επομένως χρειάζεται 100% πόρους ανακεφαλαιοποίησης τραπεζών και αναχρηματοδότησης δημοσίου χρέους- λίγο λιγότερο απ΄ ό,τι χρειάστηκε η Ελλάδα. Εμείς πήραμε 230 δισ. ευρώ από τις δύο δανειακές συμβάσεις. Χονδρικά τα νούμερα είναι αναλογικά εάν λάβει κανείς υπόψη πόσο μικρότερο είναι το ΑΕΠ της Κύπρου από της Ελλάδας.

Το Eurogroup και το ΔΝΤ συμφωνούν να συνεισφέρουν 10 δισ. ευρώ, με την προϋπόθεση το πρόγραμμα να εξασφαλίσει βιωσιμότητα χρέους.

Συνεπώς, η συμβολή της Κύπρου θα πρέπει να αντιστοιχεί σε 7 δισ. ευρώ περίπου.

2) Πώς θα μπορούσαν να βρεθούν τα 7 δισ. ευρώ;

Αυτό ήταν το βασικό πρόβλημα, που έπρεπε να αντιμετωπιστεί στο Eurogroup.

Στο Eurogroup της περασμένης Παρασκευής και μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις, υπήρξε τελικά συναινετική πρόταση, στην οποία όλοι συμφώνησαν, για εύρεση των 5,8 δισ. ευρώ με «δασμό» στις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ 6,75% και σε καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ 9,9%. Η λύση αυτή έγινε δεκτή και από την Κύπρο.

Για προηγούμενες προτάσεις, στις οποίες συμπεριλαμβανόταν και το αφορολόγητο για τις μέχρι 100.000 καταθέσεις δεν είχε βρεθεί συμφωνία και γι’αυτό καταλήξαμε στην τελική συμβιβαστική πρόταση.

Η Ελλάδα στη συνάντηση αυτή, μίλησε για τους ιστορικούς δεσμούς της με την Κύπρο. Είπε, ότι παρά τα προβλήματά της, μπορεί να συμβάλλει στην απορρόφηση των κυπριακών καταστημάτων στην Ελλάδα από ελληνικές τράπεζες, με μόνο όρο να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω το ελληνικό δημόσιο χρέος.

Ήδη ελληνικές τράπεζες εκδήλωσαν σχετικό ενδιαφέρον.

Στην τελική απόφαση του Eurogroup, η Ελλάδα συνετάχθη με την συμβιβαστική λύση, που προτάθηκε και έγινε δεκτή από την Κύπρο.

Σημειώνεται ότι σχετικά με το ζήτημα της εξεύρεσης πόρων των 7 δισ. ευρώ για το κυπριακό πρόγραμμα, η Ελλάδα τάχθηκε ανεπιφύλακτα υπέρ της μέγιστης δυνατής ευελιξίας της Κύπρου, να αφήσουμε την Κύπρο να επιλέξει αυτή πώς θα βρει τα 7 δισ. ευρώ.

Στο Eurogroup, που συνήλθε με τηλεδιάσκεψη, την προηγούμενη Κυριακή, δόθηκε ευελιξία στην Κύπρο να θέσει τους δασμούς που αυτή επιθυμεί, και διατυπώθηκε η ευχή να αφήσει αδασμολόγητο το ποσό των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ.

3) Ποια είναι τα προβλήματα σήμερα;

Από όλες τις αναλύσεις προκύπτει ότι το χρέος της Κύπρου δεν είναι βιώσιμο, αν δανεισθεί πάνω από 10 δισ. Ευρώ. Επομένως τα 7 δισ. ευρώ που λείπουν, μέχρι να συμπληρωθεί το «πακέτο» των 17 δισ. ευρώ πρέπει να είναι μη δανειακοί πόροι. Αυτή η αριθμητική δίνει και το πλαίσιο της λύσης.

4) Υπάρχει άλλη λύση;

Αν είχαμε προχωρήσει σε βήματα μεγαλύτερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ιδιαίτερα στον τραπεζικό τομέα, η ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών θα γινόταν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

Αυτός όμως δεν έχει εγκριθεί ακόμα.

Επίσης, όλες οι επιλογές προσπορισμού εσόδων, είτε από την πλευρά των δαπανών, είτε από την πλευρά της φορολογίας είναι περιορισμένες λόγω του μικρού μεγέθους της κυπριακής οικονομίας σε σχέση με το τραπεζικό της σύστημα. Γι΄ αυτό και μέχρι σήμερα τουλάχιστον, δεν βρέθηκε άλλη λύση πέραν αυτής του δασμού πάνω στις καταθέσεις. Οι καταθέσεις στην Κύπρο είναι περίπου 68 δισ. και το Εθνικό Προϊόν της είναι 18 δισ. ευρώ.

5) Ποια είναι τα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά προβλήματα για την Ελλάδα αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση;

Η Ελλάδα είναι θωρακισμένη. Υπάρχει διαβεβαίωση και από την ΕΚΤ και από το Eurogroup.

Όσα προβλήματα υπάρχουν σχετίζονται με την παρουσία των κυπριακών καταστημάτων στην Ελλάδα και για όσο διάστημα δεν βρίσκεται λύση στην Κύπρο.

Η πλέον βιώσιμη λύση για την οποία υπήρξε συμφωνία της Κύπρου στο Eurogroup είναι να πωληθούν αυτά τα καταστήματα σε ελληνική τράπεζα ή τράπεζες.