Αλλάζει ο χάρτης της μετοχικής σύνθεσης

10:32 20/5/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Του Βαγγέλη Δουράκη

Ανατροπές στις μετοχικές συνθέσεις των τραπεζών φαίνεται να «κρύβουν» τα τεκταινόμενα στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου, καθώς δεδομένων και των διαδικασιών ανακεφαλαιοποίησης αρκετά κερδοσκοπικά κεφάλαια –και όχι μόνον– καταλαμβάνουν στρατηγικές θέσεις: μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα έχουν διακινηθεί 1,2 δισεκατομμύρια μετοχές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.

Μέχρι στιγμής όσον αφορά την ανακεφαλαιοποίηση, τόσο

η Alpha Bank, όσο και η Πειραιώς έχουν ανακοινώσει ότι έχουν ήδη εξασφαλίσει τα κεφάλαια που απαιτούνται, ενώ ο όμιλος της Εθνικής ανέβασε τον πήχη στο 12%, με τις πληροφορίες από τα χρηματιστηριακά στέκια να αναφέρουν ότι έχει καταφέρει να συγκεντρώσει το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων.

Από την άλλη, οι τζίροι στην αγορά εμφανίζονται αυξημένοι, πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο, κάτι το οποίο αποτελεί θετική ένδειξη για τη συμμετοχή των επενδυτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Πειραιώς, από τις 15 Απριλίου έως τις 14 Μαΐου, διακινήθηκαν 475 εκατ. μετοχές ή το 44%, στην Alpha 455 εκατ. μετοχές ή 23% συμπεριλαμβανομένων και των νέων μετοχών, στην Εθνική 233 εκατ. μετοχές και στην Eurobank 52 εκατ. μετοχές.
Η κινητικότητα, σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, δεν αποκλείεται να υποκρύπτει και κάποιας μεγάλης έκτασης αλλαγή στη μετοχική σύνθεση των εν λόγω τραπεζών. Δεν αποκλείεται, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών ανακεφαλαιοποίησης, να αποκαλυφθεί ένας νέος χάρτης, με ισχυρά ονόματα να καταλαμβάνουν χώρο στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Σε κάθε περίπτωση, από τα 1,2 δισ. μετοχών που έχουν διακινηθεί εκτιμάται ότι περίπου 300-400 εκατ. μετοχές αφορούν σε κινήσεις πωλήσεων, ώστε να εξοικονομηθούν κεφάλαια για να τοποθετηθούν στις αυξήσεις κεφαλαίου.

Νέοι επενδυτές
Παρ’ όλα αυτά, σχεδόν 120-150 εκατ. μετοχές έχουν περιέλθει σε νέους ξένους επενδυτές, που θέλουν να τοποθετηθούν στις ΑΜΚ, ώστε να αποκτήσουν warrants, δεδομένου ότι ποντάρουν σε υψηλές αποδόσεις. Και εδώ βεβαίως κρύβεται και το μεγάλο «μυστικό»: Χαρακτηριστικό είναι αυτό που έγραψε ο οικονομικός αναλυτής George Hay σε στήλη του Reuters. Οπως αναφέρει, «τα hedge funds και άλλοι επενδυτές που ελπίζουν να βοηθήσουν την ανακεφαλαιοποίηση του προβληματικού τραπεζικού κλάδου της χώρας μπορεί να καταλήξουν με ιλιγγιώδεις αποδόσεις της τάξης του 800% και άνω, έστω και αν οι ιδιώτες επενδυτές συνεισφέρουν μόνο με το 10% της διάσωσης».

Επιπλέον, γράφει ο αναλυτής: «Ας πούμε ότι μια τράπεζα θέλει να επενδύσει στην Alpha Bank. Η ελληνική τράπεζα χρειάζεται 4,6 δισ. ευρώ για να κλείσει τις τρύπες που προκάλεσε το κούρεμα 75% στα ελληνικά ομόλογα πέρσι. Από τη στιγμή που τουλάχιστον 10% μπορεί να χρηματοδοτηθεί ιδιωτικώς, η τράπεζα θα παραμείνει ιδιωτική αντί να κρατικοποιηθεί, μολονότι η μερίδα του λέοντος προέρχεται από την ‘‘τσέπη’’ της ευρωζώνης. Καθώς το ελληνικό ΑΕΠ συνεχίζει να συρρικνώνεται, οι μέτοχοι μπορεί να εξοστρακιστούν στο μέλλον, αν και οι τράπεζες ανακεφαλαιώνονται ώστε να έχουν συντελεστή core tier 1 στο 9%».

Δικαίωμα

«Για να ισορροπήσει η κατάσταση, με κάθε μετοχή που αγοράζει ο ιδιώτης επενδυτής θα λαμβάνει δωρεάν warrant, που θα δίνει το δικαίωμα αγοράς έως εννέα επιπλέον μετοχών στη διάρκεια των επόμενων 4,5 ετών. Ετσι, η τράπεζα θα μπορέσει να ανακεφαλαιωθεί στον μισό χρόνο». Και συνεχίζει: «Το κόλπο είναι ότι τα warrants είναι αποτιμημένα σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με το δικαίωμα στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Αυτό είναι ασυνήθιστο: Συνήθως αυτά τα εργαλεία αποτιμώνται πολύ πάνω από την τρέχουσα τιμή της μετοχής. Ως εκ τούτου, αν υποθέσουμε ότι οι μετοχές θα ενισχυθούν, τότε η απόδοση θα κατευθυνθεί στους ιδιώτες επενδυτές. Αν διπλασιαστεί, για παράδειγμα, η απόδοση θα ξεπεράσει το 800%. Υπάρχουν λόγοι για αυτήν τη γενναιοδωρία. Είναι πολύ καλύτερο για τις ελληνικές τράπεζες να επανα-ιδιωτικοποιηθούν γρήγορα, αντί να μείνουν να κακοφορμίζουν μέσα σε έναν δυνητικά διεφθαρμένο δημόσιο τομέα», καταλήγει ο γνωστός αναλυτής.

Με τα υπόλοιπα «κομμάτια» των τραπεζών που διακινήθηκαν τον τελευταίο μήνα στην αγορά να αφορούν σε trading και συναλλαγές στο πλαίσιο της χρηματιστηριακής αγοράς, η ανάλυση του George Hay εξηγεί το έντονο ενδιαφέρον των ξένων. Μάλιστα, στην Πειραιώς –σύμφωνα με τις πληροφορίες– έχει σημειωθεί μια ριζική μεταβολή, αφού οι ξένοι «ελέγχουν» πια πάνω από το 27% της μετοχικής σύνθεσης, καθώς πολλά hedge funds έχουν μπει στη μετοχή. Κάτι ανάλογο έχει σημειωθεί και στην Alpha bank, καθώς άλλαξε άρδην το 28% που κατείχαν οι ξένοι και προστέθηκαν και νέοι ξένοι επενδυτές.

ΤΟ ΔΙΠΛΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ

Από «μαύρο πρόβατο», «χαϊδεμένο παιδί»; Με το Βερολίνο να κρατά… την μπαγκέτα, η Ελλάδα σιγά-σιγά αρχίζει να βγάζει προς τα έξω το προφίλ της «επιτυχημένης» με τη συμπαράσταση εκείνων που μέχρι πρόσφατα τη μαστίγωναν αλύπητα. Ο «υπόγειος πόλεμος» Βερολίνου – ΔΝΤ για το πολυσυζητημένο νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και οι γερμανικές εκλογές παίζουν τον ρόλο τους στις εξελίξεις.

Επισήμως Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αλλά και δορυφόροι της Γερμανίας, όπως η Αυστρία διά της Μαρίας Φέχτερ και η Ολλανδία μέσω του Γιόζεφ Ντάισελμπλουμ μόνον καλά λόγια επιφυλάσσουν για την Ελλάδα. Μάλιστα, δεν διστάζουν να αναφερθούν στην πιθανότητα για ένα νέο «κούρεμα», όσον αφορά στα δάνεια του επίσημου τομέα, έστω και αν το κάνουν με πολύ προσεκτική διατύπωση. Και κάπου εδώ μπαίνει στο «παιχνίδι» και το ΔΝΤ. Η δέσμευση των Ευρωπαίων για πιθανή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ήταν εν πολλοίς έργο της Κριστίν Λαγκάρντ, όμως και εντός του Ταμείου οι απόψεις διίστανται. Υπάρχουν δύο στρατόπεδα: Από τη μια, οι μετριοπαθείς του ΔΝΤ θεωρούν ότι θα πρέπει να ενεργοποιηθεί και η ρήτρα της απόφασης που λέει ότι εάν η Ελλάδα πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους και έχει πρωτογενές πλεόνασμα, θα δικαιούται νέα ελάφρυνση του χρέους μέσω μείωσης των επιτοκίων και επιμήκυνσης ήδη υπαρχόντων δανείων.

Από την άλλη, όμως, είναι οι σκληροπυρηνικοί που θεωρούν ότι ακόμα και έτσι το εγχείρημα είναι αμφίβολο και ετοιμάζονται να θέσουν ξανά στο τραπέζι το κούρεμα με συμμετοχή του επίσημου τομέα (OSI), χωρίς βεβαίως να συμπεριλαμβάνονται τα δάνεια του Ταμείου, αλλά μόνο αυτά των κυβερνήσεων της ΕΕ.

Το… μπέρδεμα

Και κάπου εδώ ξεκινά το «μπέρδεμα»: Δεν είναι λίγοι εκείνοι στις Βρυξέλλες που εκτιμούν πως εφόσον υπάρξει «κούρεμα» των δανείων του επίσημου τομέα, οι Ευρωπαίοι δεν θα πρέπει να το κάνουν μόνοι, αλλά να «κουρέψει» τα δάνειά του και το ΔΝΤ αφήνοντας στην άκρη το προνόμιο του να είναι ο πιστωτής που έρχεται σε απόλυτη και πρώτη προτεραιότητα έναντι όλων των υπολοίπων. Γι’ αυτό, αν και επισήμως ακόμη και το Βερολίνο φαίνεται να αφήνει ανοιχτό παράθυρο για νέα αναδιάρθρωση, στο παρασκήνιο θέλει να αποφευχθεί να γίνει σοβαρή συζήτηση για «κούρεμα» (OSI) ή νέο πακέτο χρηματοδότησης προς την Αθήνα, τουλάχιστον μέχρι τις γερμανικές εκλογές.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι σε πρόσφατο Eurogroup, όταν ο Γιάννης Στουρνάρας υπενθύμισε τις αποφάσεις του περασμένου Δεκεμβρίου για ενδεχόμενο νέο «κούρεμα» ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ανασηκώθηκε από το αναπηρικό του καροτσάκι και σχεδόν κραυγάζοντας έλεγε ότι «έχουμε συμφωνήσει να γίνει αυτό μόλις η Ελλάδα εμφανίσει πρωτογενή πλεονάσματα». Η απάντηση ήρθε πληρωμένη από τον Ελληνα υπουργό που του επεσήμανε ότι «καταγράφονται πρωτογενή πλεονάσματα». Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μόνον που δεν «μούγκρισε» και σχεδόν μέσα από… τα δόντια του αρκέστηκε να πει «να δούμε τι θα γίνει στο τέλος του χρόνου».

Οι εκλογές

Το Βερολίνο, ενόψει των γερμανικών εκλογών, αποφάσισε, δεδομένου ότι είναι δέσμιο και των αποφάσεων της Ευρώπης για νέο «κούρεμα», να στρέψει αλλού τα βλέμματα και να γίνουν τα αδύνατα δυνατά, ώστε η Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές το 2014. Ισως γι’ αυτό λοιπόν και το Βερολίνο, όπως και οι «δορυφόροι» του αυτό το διάστημα, μόνο καλά λόγια έχουν για την Ελλάδα, ενώ το «στοίχημα» για επιστροφή στις αγορές το 2014 παίζει πολύ και στην Αθήνα, καθώς τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και ο υπουργός Οικονομικών και ο αναπληρωτής υπουργός, Χρήστος Σταϊκούρας, έκαναν ιδιαίτερες αναφορές.

Η συγκεκριμένη «σταυροφορία» έχει και την αμέριστη συμπαράσταση διεθνών οίκων, αλλά και των αγορών. Ομως, το στοίχημα θα κριθεί έτσι και αλλιώς στην Ελλάδα. Για να κερδίσει η Αθήνα το στοίχημα, θα πρέπει να πετύχει έστω και οριακό πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά και η χώρα να δείξει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας.

ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥ FITCH ΣΤΙΣ ΒΑΛΙΤΣΕΣ

Με «δώρο» από τον οίκο αξιολόγησης Fitch και ανεβασμένη ψυχολογία έφυγε για Κίνα ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, προκειμένου να διαπραγματευτεί από καλύτερη θέση με αξιωματούχους από την ασιατική χώρα. Η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο τόνισε περαιτέρω την αυτοπεποίθηση του πρωθυπουργού που αναμένεται να γυρίσει με ακόμα περισσότερα ευχάριστα νέα για την ελληνική οικονομία. Φως στο τούνελ έχει αρχίσει να διαφαίνεται επιτέλους για την ελληνική οικονομία, καθώς μπορεί τα ελληνικά ομόλογα να μην έχουν αναβαθμιστεί ακόμα από τον αμερικάνικο οίκο αξιολόγησης, όμως, η προοπτική της ελληνικής οικονομίας αξιολογείται πλέον ως «σταθερή». Κύκλοι γύρω από τον πρωθυπουργό τονίζουν πως η επιβράβευση για τις δημοσιονομικές επιδόσεις του κράτους που έχουν βελτιωθεί είναι ακόμη μια απόδειξη της επιτυχημένης πολιτικής της κυβέρνησης. Πρόκληση, όμως, θεωρείται ακόμη η μεταρρύθμιση της αγοράς προϊόντων, που θα οδηγήσει στην επίτευξη ακόμα επικερδέστερων επενδύσεων.

Με τη βιωσιμότητα του χρέους να παραμένει αρκετά μακριά από το να χαρακτηριστεί «διασφαλισμένη», η ανάγκη των επενδύσεων φαίνεται να είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση για να ξεφύγει η χώρα από τον κατήφορο της ύφεσης. Η επιστροφή του Αντώνη Σαμαρά αναμένεται να φέρει προγράμματα επενδύσεων από την τεράστια κινεζική αγορά που θα τονώσουν την ανάκαμψη της οικονομίας. Η επιτυχία της ελληνικής κυβέρνησης να ξεφύγει τον όποιο κίνδυνο δημιούργησε η τραπεζική κρίση στην Κύπρο θεωρείται από τον οίκο Fitch ένα ακόμη θετικό γεγονός που καταγράφεται στην κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά. Και αυτό γιατί η ικανότητα του πρωθυπουργού να αποφεύγει επικίνδυνους σκοπέλους για την ελληνική αγορά αναμένεται να μετρήσει θετικά για την προσέλκυση ξένων επενδυτών από την πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου.