Γιώργος Α. Χριστοδούλου: Όταν δεν υπάρχει υγεία και παιδεία η χώρα είναι καταδικασμένη

06:58 19/7/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Συνέντευξη στη Φωτεινή Παπαδάκη

Μιλάει για τη «μάνα-πόρνη», την πατρίδα. Τολμάει να κόψει τον «ομφάλιο λώρο», που τον κρατάει δεμένο ως έλληνα πολίτη με τα κακώς κείμενα της κοινωνίας. Έχοντας ως προίκα τη δημοσιογραφική του εμπειρία, «βουτάει» την πένα του στο μελάνι της θεατρικής δημιουργίας και έπειτα στην καρδιά του, στην οποία κυριαρχεί το αίσθημα της επανάστασης και της ανατροπής. Άλλωστε, όπως λέει δεν γράφει θέατρο «για αυτούς που μετά την παράσταση πάνε για… σουβλάκια»!

Ο Γιώργος Α. Χριστοδούλου, ο δημιουργός

του «Γιαννούλη Χαλεπά: Η Κοιμωμένη μου», που τιμήθηκε με το Βραβείο Κρατικού Θεάτρου ,μιλάει για τα έργα του, που στόχο έχουν την «αφύπνιση-συνειδητοποίηση» και δηλώνει πως οι Έλληνες «πρέπει -από ανάγκη- να αλλάξουμε την περπατησιά μας μέχρι η «μάνα» μας (η πατρίδα) να συνετιστεί».

Πώς αποφασίσατε από δημοσιογράφος να γίνετε συγγραφέας θεατρικών έργων; Ασχολείστε ακόμα με τη δημοσιογραφία ή είναι κάτι που έχετε αφήσει πίσω σας;

Στην δημοσιογραφία ξεκίνησα από την ΕΡΤ το 1989. Δημοσιογραφία, δεν είναι να μπορείς να γράφεις. Δημοσιογραφία είναι το ρεπορτάζ. Αυτό δεν φεύγει μέχρι να πεθάνεις. Όταν έγραψα για πρώτη φορά στον Αδέσμευτο πριν χρόνια, πήγα στην Ομόνοια τη νύχτα, περίμενα να ξημερώσει για να αγοράσω την εφημερίδα για να δω το άρθρο μου τυπωμένο… Από τότε ακολούθησα απλά την πορεία μου. Έγραψα σε εφημερίδες, κατόπιν βιβλία, και τέλος ήρθαν τα θεατρικά.

Πότε ανακαλύψατε την έφεσή σας στη συγγραφή;

Από το Γυμνάσιο. Έπαιρνα 20 στην έκθεση και 4 στα μαθηματικά. Μιλούσαν η φιλόλογος και ο μαθηματικός και προσπαθούσαν να καταλάβουν τι συμβαίνει.

Ο Γιώργος Α. Χριστοδούλου με μαθητές σχολείου

Έχετε συνεργαστεί με πολύ σημαντικές εφημερίδες. Τα γραπτά σας πάντα χαρακτηρίζονταν από μια ανατρεπτική φιλοσοφία, που στόχο είχε την αφύπνιση της μάζας. Βλέπουμε ότι και στα έργα σας (επί παραδείγματι «Ομφάλιος λώρος») σας απασχολεί το κοινωνικό γίγνεσθαι. Ουσιαστικά την ίδια φιλοσοφία μεταφέρατε από το δημοσιογραφικό γραπτό στο θεατρικό;

Η Φιλοσοφία σαφώς και είναι η ίδια. Είναι η βάση. Όμως, άλλο δημοσιογραφία κι άλλο θέατρο. Εν τούτοις και τα δυο αφορούν στο κοινωνικό γίγνεσθαι το οποίο με απασχολεί, σε ότι κι αν γράφω. Στο θεατρικό «Ομφάλιος Λώρος» προσπαθώ να αγγίξω το μυαλό τον ανθρώπων με την ιστορία του αητού. Όλο το έργο είναι εκεί. Είναι βεβαίως και ο σεισμός, -κάτι σημαίνει αυτός- είναι και η συμβολική γέννα που απ’ όσο γνωρίζω σε ελληνικό θέατρο γίνεται για πρώτη φορά. Ο θεατής πρέπει να προσέξει τι γίνεται πριν και μετά ακριβώς από τη γέννα. Πού καταλήγει τελικά αυτό το μωρό της μάνας- Ελλάδας; Το σημείο αυτό, λέγεται για μένα αφύπνιση- συνειδητοποίηση.

Για τη δημιουργία του έργου «Γιαννούλης Χαλεπάς: Η Κοιμωμένη μου», που απέσπασε το βραβείο κρατικού θεάτρου τι διεργασίες κάνατε μέσα σας πριν καθίσετε στην καρέκλα της δημιουργίας;

Ο Χαλεπάς ήταν η πιο τραγική καλλιτεχνική ιδιοφυία του 19ου αιώνα. . Τρία χρόνια τον μελετούσα. Πάτησα όποια χώματα είχε πατήσει αυτός. Μόνο έτσι θα έγραφα κάτι πολύ ζωντανό. Ήταν δύσκολος. Έδωσα το έργο στον Γιάννη Μόρτζο το σκηνοθέτησε και συνεχίζει να παίζεται στην Κυψέλη από το 2010 μέχρι και σήμερα…

Γιατί αποφασίσατε να μνημονεύσετε τον γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά; Σας ενδιέφερε μήπως αυτή η ζωή ανάμεσα στην τρέλα και τη δόξα;

Η Ζωή έχει ενδιαφέρον όταν κανείς μπορεί να τη διηγείται.

Σκηνή από το βραβευμένο έργο του «Γιαννούλης Χαλεπάς: Η Κοιμωμένη μου»

Συνήθως στα έργα σας δεν υπάρχει λύτρωση. Θα ήθελα να μου εξηγήσετε γιατί συμβαίνει αυτό.

Τι σημαίνει λύτρωση ακριβώς; Για παράδειγμα στον «Ομφάλιο Λώρο», το μωρό στο τέλος ζει. Η σκηνοθέτης Καλλιόπη Ξυπνητού έχει κάνει εδώ, μια συγκλονιστική σκηνή. Εν τούτοις, με έχουν πράγματι αποκαλέσει απαισιόδοξο. Μιλούν κάποιοι για ελπίδα. Η χειρότερη ελληνική λέξη… πιστέψτε το αυτό… Η λέξη που στήριξε όλες τις εξουσίες για να κοροϊδέψει τη μάζα. Θεωρώ πως η ελπίδα είναι η παράταση στο εκάστοτε βάσανο. Από το νου –τη γνώση-πρέπει να ξεκινά ο άνθρωπος και τη βούληση. Οι πιο πολλοί, θέλουν ντε και καλά να ωραιοποιούν τα πράγματα. Το κάνουν για να νιώθουν αυτοί καλά, για να πάνε μετά να φάνε σουβλάκια. Ε, λοιπόν εγώ δεν γράφω θέατρο για αυτούς που μετά την παράσταση πάνε για σουβλάκια. Γράφω για τους άλλους.

Έχετε γράψει και αρκετά βιβλία, ανάμεσά τους: «Ιστορίας λόγος» και «Το δάκρυ της Τζοκόντας». Ποιο ήταν το πρώτο έργο σας και τι έχει μείνει μέσα σας από τη δημιουργία του;

«Το δάκρυ της Τζοκόντας» είναι το αγαπημένο μου, αλλά το πρώτο μου είναι «Ο λόφος της Ειρήνης» βραβευμένο από την Ουνέσκο. Είναι η τραγική ιστορία των παιδιών που βιώνουν τον πόλεμο και την φτώχεια στις αφρικανικές χώρες. Την έζησα από κοντά ως δημοσιογράφος και θέλησα κάτι να κάνω γι αυτά τα παιδιά. Από την άλλη, αυτό το βιβλίο με οδήγησε στα Πανεπιστήμια των Η.ΠΑ. όπου από τότε με καλούν και δίνω κάθε χρόνο εκεί, διαλέξεις ως συγγραφέας.

Ποια τα ερεθίσματα που σας ωθούν να γράψετε το εκάστοτε θεατρικό έργο;

Αυτό το οτιδήποτε που συμβαίνει κάθε φορά γύρω μου… Ίσως ένας θάνατος…. μια πρόταση… ένα μικρό «κάτι» χρειάζομαι για να με κάνει να πιάσω το στυλό μου.

Πώς βιώσατε από μικρό παιδί την κοινωνική πραγματικότητα; Πόσο σας επηρέασαν τα βιώματά σας αυτά;

Τότε υπήρχε μια «γλυκύτατη φτώχεια», όπως λέει και το πιο ακριβό μου λουλούδι, η μητέρα μου. Όταν γράφει κάποιος, οι μνήμες συνάμα τον κατακλύζουν για τα χρόνια που βίωσε. Πως μπορεί λοιπόν να μην υπάρχει μέσα του αυτός ο συγκινητικός δημιουργικός επηρεασμός;

Ο Γιώργος Ά Χριστοδούλου σε παιδική ηλικία

Πώς βιώνετε τώρα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας;

Είναι γεγονός πως κάποιοι ξεπούλησαν την Ελλάδα λες και ήταν καμιά πόρνη. Ο ορισμός της πόρνης στα λεξικά είναι αυτός ακριβώς. Μα η πατρίδα είναι η μάνα μας. Αυτό ακριβώς γράφω στον «Ομφάλιο Λώρο». Κι έτσι 150.000 νέοι πτυχιούχοι από το 2009 έως 2011 έφυγαν από τούτη τη «μάνα». Τρομερό! Γιατί δεν τους τάιζε, τους χτυπούσε, τους τραυμάτιζε, τους αδικούσε… τους πλήγωνε… Κι είναι αυτονόητο ότι μιλώ για αυτούς που διοικούσαν-εξουσίαζαν αυτή τη «μάνα» έτσι; Άραγε τι είδους «μάνα» έφτιαξαν; Ποιοι οι καλοί της νόμοι για τα παιδιά της; Συνεπώς πρέπει -από ανάγκη- να αλλάξουμε την περπατησιά μας μέχρι η «μάνα» μας να συνετιστεί. Μα οι εξουσίες δεν συνετίζονται, μόνο ανατρέπονται. Όταν σε μια χώρα δεν υπάρχει υγεία και παιδεία τότε αυτή η χώρα είναι καταδικασμένη.