Μαγνητική καταιγίδα: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε!

11:30 28/5/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Σε κατάσταση επιφυλακής βρίσκονται σήμερα οι αρμόδιες αρχές και οι επιστήμονες εν αναμονή της ισχυρής μαγνητικής καταιγίδας που αναμένεται να πλήξει τη Γη, «χτυπώντας» και την Ελλάδα.

Οι μαγνητικές καταιγίδες είναι αποτέλεσμα ηλιακών εκρήξεων και δημιουργούνται όταν τεράστιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων (πρωτόνια και ηλεκτρόνια) εκτοξεύονται από την επιφάνεια του Ηλίου με ταχύτητες 400 έως 1.200 km/sec με κατεύθυνση προς τη Γη.

Η ηλιακή έκρηξη

που αναστάτωσε τους επιστήμονες στις 22 Μαΐου, προκάλεσε μία γεωμαγνητική καταιγίδα, δηλαδή την βροχή από φορτισμένα σωματίδια στο μαγνητικό πεδίο της γης. Αποτέλεσμα; Το γνωστό μας Βόρειο Σέλλας, αλλά και παρεμβολές στις τηλεπικοινωνίες, ή στο σύστημα δορυφορικού εντοπισμού θέσεως, GPS.

Οι ηλιακές καταιγίδες προκαλούν προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες, στα ραδιοτηλεοπτικά σήματα, στους δορυφόρους τηλεπικοινωνίας και στην πλοήγηση των διαστημοπλοίων.

Πιθανές είναι ακόμα οι παρεμβολές στα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, πόσο μάλλον όταν δεν διαθέτουν ενσωματωμένες συσκευές προστασίας για την περίπτωση γεωμαγνητικής καταιγίδας.

Οι μαγνητικές καταιγίδες θεωρείται ακόμα ότι έχουν επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και συγκεκριμένου εκείνους που πάσχουν από υπέρταση, υπόταση και καρδιακές παθήσεις. Ευθύνονται ακόμα, σύμφωνα με τον επιστημονικό συνεργάτη του Δημόκριτου, Νίκο Κατσαρό, για πονοκεφάλους, ζαλάδες, αϋπνία, πτώση της πίεσης και νωθρότητα.

Πρόσφατες έρευνες αναφέρουν ότι επηρεάζεται και η πορεία αποδημητικών πουλιών και τα ταχυδρομικά περιστέρια.

Οι τρεις κατηγορίες ηλιακής καταιγίδας

Οι επιστήμονες κατατάσσουν τις ηλιακές καταιγίδες σε τρεις κατηγορίες. Η κατηγορία X θεωρείται η ισχυρότερη καθώς μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη λειτουργία των δορυφόρων και τις επίγειες υποδομές, όπως δίκτυα ηλεκτρικού ρεύματος. Η δεύτερη κατηγορία είναι η M που προκαλεί το φαινόμενο γνωστό ως Βόρειο Σέλας. Η λιγότερο ισχυρή κατηγορία είναι η C που δεν επηρεάζει τη δραστηριότητα στη Γη.

Η υπεριώδης ακτινοβολία που εκπέμπεται κατά τη διάρκεια της ηλιακής καταιγίδας προκαλεί επιπλοκές στην τροχιά των δορυφόρων καθώς θερμαίνει την ατμόσφαιρά αυξάνοντας την ελκτική της δύναμη. Η NASA εκτιμά πως ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός “κατεβαίνει” περισσότερα από 300 μέτρα σε περιόδους έντονης ηλιακής δραστηριότητας. Οι ηλιακές καταιγίδες επηρεάζουν επίσης τις τηλεπικοινωνίες καθώς αδρανοποιούν τους δορυφόρους.

Ωστόσο, αντίθετα με τους δορυφόρους, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας δεν έχουν ενσωματωμένες συσκευές προστασίας για την περίπτωση γεωμαγνητικής καταιγίδας.

Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες μπορεί να πυροδοτήσουν κύματα που προκαλούν υπερθέρμανση, πυρκαγιά ακόμα και την έκρηξη δικτύων ηλεκτρισμού, με τις συνέπειες να είναι καταστροφικές.

Τι ακριβώς όμως είναι οι γεωμαγνητικές καταιγίδες;

Είναι αποτέλεσμα ηλιακών εκρήξεων, όπου τεράστιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων κυρίως πρωτονίων και ηλεκτρονίων εκτοξεύονται από την επιφάνεια του ηλίου με ταχύτητες 400 έως 1200 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο και σε δύο περίπου μέρες φθάνουν στην Γη.

Τότε αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό πεδίο της Γης το οποίο και συλλαμβάνει πολλά από τα φορτισμένα σωματίδια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας. Οι μαγνητικές καταιγίδες συμβαίνουν συχνά, ίσως και πάνω από μία φορά τον μήνα και δεν είναι πάντα εύκολο να προβλεφθούν.

Οι μαγνητικές καταιγίδες επηρεάζουν το 50 έως 75% του πληθυσμού αλλά σε διαφορετικό βαθμό για κάθε άνθρωπο και οι περισσότεροι άνθρωποι επηρεάζονται σε ελάχιστο έως πολύ μικρό βαθμό. Μάλιστα οι νέοι άνθρωποι κατά πλειοψηφία νοιώθουν ελάχιστα έως καθόλου τις μαγνητικές επιδράσεις.

Συστήνεται σε εκείνους που είναι ευαίσθητοι στις μαγνητικές καταιγίδες να αποφεύγουν την έντονη σωματική δραστηριότητα.