ΜΑΛΙ: «Καταστρέψτε την Αλ Κάιντα»

00:23 21/1/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΛΙΜΗΣΗ

Η εκστρατεία του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στο Μάλι φανέρωσε δύο δεδομένα. Το πρώτο είναι η ανησυχία των Δυτικών για την άνοδο του ισλαμικού κινήματος και σε αυτήν τη χώρα και το δεύτερο ότι αποδείχτηκε πως το ισλαμικό φονταμενταλιστικό κίνημα αρχίζει να «στεριώνει» στη «Μαύρη Ήπειρο». Στα βόρεια του Μάλι, τα τελευταία χρόνια, η Αλ Κάιντα έχει καταφέρει να δημιουργήσει έναν από τους μεγαλύτερους θύλακες και κέντρα εκπαίδευσης στον κόσμο. Ο τρόπος με τον οποίο επιχειρούν οι ισλαμιστές είναι πανομοιότυπος με εκείνους της Μέσης Ανατολής και

της Κεντρικής Ασίας.
Το αξιοσημείωτο της όλης επιχείρησης είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά η Γαλλία μετά από δεκαετίες επεμβαίνει σε μία πρώην αποικία της. Βέβαια, αυτό δεν έρχεται χωρίς τίμημα. Τα μέτρα ασφαλείας στο Παρίσι τις τελευταίες μέρες είναι δρακόντεια για τον φόβο εκδίκησης από ισλαμιστές που δραστηριοποιούνται στη γαλλική πρωτεύουσα. Μπορεί οι Γάλλοι να θέλουν να δώσουν έναν διεθνή χαρακτήρα στις επιχειρήσεις, ωστόσο, για τους αντάρτες η Γαλλία κάνει τη «βρόμικη» δουλειά των Αμερικανών.
Ο Ομπάμα, από την πλευρά του, δεν είναι σε θέση να πάρει επιθετικές πρωτοβουλίες και αυτό γιατί δεν θέλει να εξαγριώσει το Ισραήλ, στου οποίου τα καλέσματα για χτύπημα στο Ιράν δεν απαντά θετικά.
Ένα πρόσθετο επιχείρημα των Γάλλων είναι ότι οι ισλαμιστές στο Μάλι δεν είναι μόνο ντόπιοι, αλλά κατέχουν και γαλλικά διαβατήρια. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που γαλλικά δημοσιεύματα έκαναν λόγο για ισλαμιστές γεννημένους στη Γαλλία, οι οποίοι εκπαιδεύονταν στις βάσεις της Αλ Κάιντα με σκοπό να πραγματοποιήσουν χτυπήματα σε ευρωπαϊκούς στόχους. Η βασική επιδίωξη του Παρισιού είναι να ελέγξει την κρίση πριν αυτή ξεχυθεί στην ευρύτερη περιοχή και βρεθεί η Δύση προ τετελεσμένων.
Σκοπός, πάντως, των γαλλο-αφρικανικών δυνάμεων είναι να καταστραφεί η υποδομή των «τζιχαντιστών» με στόχο τον περιορισμό της ομολογουμένως αυξανόμενης επιρροής τους στην Αφρική. Για αυτόν τον λόγο, η Γαλλία, που σε ιστορικές περιόδους κατείχε μεγάλο μέρος της ηπείρου, θεωρείται ότι θα είναι «ευπρόσδεκτη» από τους πληθυσμούς που υποφέρουν…

ΚΑΣΜΙΡ: Καβγάς για το υπέδαφος
Σε έναν κυκεώνα αλληλοκατηγοριών έχουν εισέλθει οι ηγεσίες του Πακιστάν και της Ινδίας με αφορμή τα συνοριακά επεισόδια στο Κασμίρ, που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο δύο Ινδών στρατιωτών και ενός Πακιστανού. Το συμβάν δεν ήταν το πρώτο, ωστόσο, πάντα προκαλεί ανησυχία, αφού στο παρελθόν η μια χώρα έχει απειλήσει την άλλη ακόμα και με τοπικό πυρηνικό χτύπημα. Η προσέγγιση των δύο χωρών και οι αλλεπάλληλες συζητήσεις από το παρελθόν έχουν τιναχθεί στον αέρα, κάτι που αποδίδεται πρωτίστως στην αδυναμία των εμπλεκομένων να βρουν συμβιβαστική λύση σε μια πράγματι δύσκολη από κάθε άποψη περιοχή.
Η γεωστρατηγική θέση του Κασμίρ με το πλούσιο σε ορυκτά και καλλιέργειες υπέδαφος, σε συνδυασμό με την εθνολογική και πολιτική σύνθεση της περιοχής, απαιτεί λύση που θα ικανοποιεί τον κατακερματισμένο πληθυσμό στο σύνολό του. Ο Ινδός καθηγητής και συγγραφέας, Aakar Patel, αποδίδει τη διαμάχη στον ποικιλόμορφο εθνολογικό χάρτη της περιοχής. Ο ίδιος θεωρεί ότι υπάρχουν ομάδες Ινδουιστών που θέλουν ανεξαρτησία και άλλες ένταξη στην Ινδία, ενώ το ίδιο συμβαίνει και από ένα μέρος του πακιστανο-μουσουλμανικού πληθυσμού. Ταυτόχρονα, μέσα σε αυτές τις ομάδες κάποιοι θέλουν δημοψήφισμα για ανεξαρτησία και κάποιοι όχι. Υπάρχουν, δηλαδή, προστριβές ακόμα και ανάμεσα στις κοινότητες με κοινή εθνικοθρησκευτική ταυτότητα.
Μια ρεαλιστική πρόταση θα ήταν η πλήρης ανεξαρτησία με αυτόνομες περιοχές για κάθε κοινότητα. Οι κυβερνήσεις, όμως, της Ινδίας και του Πακιστάν απέχουν κατά πολύ από αυτή την αντίληψη, καθότι είναι γνωστό και στους δύο ότι αν εδραιώσουν πλήρη έλεγχο στο Κασμίρ, ανοίγει ο δρόμος για επιρροή στην κεντρική Ασία, δηλαδή στους εμπορικούς και ενεργειακούς δρόμους της περιοχής.
Πάντως πολλοί πιστεύουν ότι, μετά και το τελευταίο θερμό επεισόδιο, κανένας δεν τολμά να μιλήσει για έναρξη των συνομιλιών στο κοντινό μέλλον με παλιά συνταγή. Η ειρωνεία ωστόσο είναι ότι, ενώ πέφτουν πυροβολισμοί στο Κασμίρ, αντιπροσωπείες των δυο χωρών συναντήθηκαν πριν από λίγες ήμερες για να συζητήσουν την άρση περιορισμών στην τουριστική βίζα…

ΣΥΡΙΑ: Παρέμβαση της «αρκούδας»
Μπορεί ο Άσαντ να κέρδισε προσωρινά τη μάχη της Δαμασκού, ωστόσο, η ώρα που θα αναγκαστεί να φύγει αργά ή γρήγορα θα έρθει. Και αυτό το γνωρίζουν καλά οι Ρώσοι, οι όποιοι αποφάσισαν να παρέμβουν –μετά από καιρό– σε διπλωματικό επίπεδο. Μέσω του ΥΠΕΞ κάλεσαν τους αντάρτες να μην απορρίψουν ξανά τυχόν σχέδιο κατάπαυσης του πυρός που πιθανόν να προτείνει το καθεστώς στο μέλλον. Όμως, φαίνεται ότι οι Ρώσοι αγνοούν έναν βασικό παράγοντα: για να πιέσεις προς μια λύση ή να επιβάλεις την πολιτική σου, πρέπει να μιλάς από θέση ισχύος. Όσο λοιπόν οι αντάρτες –ή, καλύτερα, η λεγεώνα των ξένων…– ανεφοδιάζονται σε όπλα και έμψυχο υλικό, δεν έχουν κανέναν λόγο να συνομιλήσουν με ένα καθεστώς που του τελειώνουν τα αποθέματα και που υποτίθεται ότι θα προμήθευε η Μόσχα.
Γι’ αυτό και η ρωσική παρέμβαση, στην παρούσα φάση, μπορεί να μεταφραστεί ως μια ύστατη προσπάθεια δυναμικής επανεμφάνισης. Αν, όμως, αληθεύει το γεγονός ότι το Κρεμλίνο έχει εξασφαλίσει –άγνωστο πώς– τα ποικιλόμορφα συμφέροντά του στη Συρία, τότε η παρέμβαση Λαβρόφ ίσως είναι ένα απλό επικοινωνιακό παιχνίδι.
Η ρωσική διπλωματία, γενικά, προσπαθεί να πείσει τη Δύση ότι οι μόνοι που επωφελούνται από τη συριακή κρίση είναι οι ακραίοι ισλαμιστές, οι οποίοι, όπως στην περίπτωση του Μάλι και της Σομαλίας (fail states), βρήκαν πρόσφορο έδαφος. Αυτό οπωσδήποτε αποτελεί πονοκέφαλο για τους Δυτικούς, αν και μέχρι τώρα έχει κερδίσει τη συμπάθεια της πλειοψηφίας της συριακής αντιπολίτευσης. Δεν αποκλείεται στη μετά Άσαντ εποχή οι Ρώσοι μαζί με τους Δυτικούς να εμπλακούν μαζί στην ανασυγκρότηση της Συρίας, όμως, τον πρώτο λόγο στην περιοχή, προφανώς θα τον έχουν εκείνοι που θα είναι συμπαθείς…

ΡΩΣΙΑ – ΙΑΠΩΝΙΑ: Ένταση για τις Κουρίλες
Αν δεν μιλάμε για ένταση, σίγουρα η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, κατά των ιαπωνικών αιτιάσεων για τις νότιες Κουρίλες Νήσους, αποτελεί σαφή προειδοποίηση. Οι Ρώσοι χαρακτήρισαν απαράδεκτο το αίτημα της Ιαπωνίας, το οποίο έκανε λόγο για επιστροφή τεσσάρων νησιών στα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών κοντά στη χερσόνησο της Καμτσάκα. Τα νησιά αυτά τα πήρε η Ρωσία το 1945 –τότε Σοβιετική Ένωση– εκ νέου από την Ιαπωνία, η οποία τα κατείχε από το 1855. Το Τόκιο δεν έδωσε έκταση στο θέμα, καθότι δεν θέλει να ανοίξει και άλλο μέτωπο μετά από αυτό της Κίνας.
Εδώ, όμως, επιβεβαιώνεται ένα άλλο δεδομένο. Από τη λήξη του Β΄ ΠΠ, το ιαπωνικό Σύνταγμα προέβαλλε μια πασιφιστική πολιτική, όταν αναφερόταν στις διεθνείς σχέσεις και στις συναλλαγές με τον έξω κόσμο. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η οικονομικο-στρατιωτική άνοδος της Κίνας αλλά και η αναβάθμιση των μεθόδων της τρομοκρατίας ώθησαν την πολιτική ηγεσία της χώρας να αφήσει κατά μέρος τη μεταπολεμική νοοτροπία, δημιουργώντας ένα πιο δυναμικό πρόσωπο στα εξωτερικά θέματα σίγουρα όχι μιλιταριστικό.
Αυτή η αλλαγή συμπεριλαμβάνει και εδαφικές διεκδικήσεις που θεωρεί το Τόκιο ότι αφαιρέθηκαν τιμωρητικά, λόγω της συμμαχίας της χώρας με τη ναζιστική Γερμανία και την Ιταλία. Ωστόσο, η ιαπωνική ηγεσία δεν προτίθεται να τραβήξει το σχοινί περισσότερο, απλά γιατί η στρατιωτική δύναμη της χώρας, παρότι αναβαθμίστηκε τα τελευταία χρόνια, δεν είναι ακόμα σε θέση να χρησιμοποιηθεί ως μέσο πίεσης στη Ρωσία και την Κίνα και, μάλιστα, χωρίς αμερικανικές συστάσεις.

ΠΥΡΗΝΙΚΑ: Πείσμωσαν οι Ιρανοί
Ενώ το χρονοδιάγραμμα έκανε λόγο για απόκτηση πυρηνικής βόμβας από το Ιράν το 2016, έκθεση του αμερικανικού Πενταγώνου σε συνεργασία με το Ινστιτούτο για τη διεθνή ασφάλεια, εκτίμησε ότι μέχρι τα μέσα του 2014 η Τεχεράνη θα έχει έστω και μια βόμβα. Εδώ, λοιπόν, δικαιώνεται πανηγυρικά η άποψη εκείνων που πίστευαν ότι οι κυρώσεις πιο πολύ πεισμώνουν παρά αδυνατίζουν.
Το Ινστιτούτο παραδέχτηκε ότι είναι πολύ δύσκολο –ίσως να είναι και αργά πλέον– για τη διεθνή κοινότητα να επιχειρήσει με κάθε τρόπο να αποτρέψει το Ιράν από το να γίνει πυρηνική δύναμη. Παράλληλα, οι εμπειρογνώμονες εκτίμησαν ότι αν η βόμβα κατασκευαστεί, τίποτα δεν θα σταματήσει τις γειτονικές χώρες, κυρίως του Κόλπου και τη Σαουδική Αραβία, να αποκτήσουν με τη σειρά τους πυρηνική τεχνολογία με τη δικαιολογία της αυτοπροστασίας.
Με βάση την έκθεση αυτή, επιβεβαιώνεται παλαιότερη προειδοποίηση των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, η οποία ανέφερε ότι τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου στο οπλοστάσιο της Τεχεράνης είχαν αυξηθεί σημαντικά παρά το εμπάργκο. Τότε, όμως, δεν δόθηκε η δέουσα προσοχή από κανέναν.
Σαν να μην έφτανε η αποκάλυψη του Πενταγώνου, το Ιράν ανακοίνωσε την πρόθεσή του μέσα στον Φεβρουάριο να στείλει επανδρωμένο όχημα στο Διάστημα με επιβάτη έναν πίθηκο… Δεν είναι σίγουρο αν το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα αποδειχτεί… μαϊμού. Είναι βέβαιο, όμως, ότι τα χρονοδιαγράμματα του καθεστώτος σε καμία περίπτωση δεν έχουν εκτροχιαστεί.

ΚΥΒΕΡΝΟΕΠΙΘΕΣΗ: Γνώριζαν, αλλά δεν μιλούσαν
Η ρωσική εταιρεία Kaspersky Labs ήξερε, αλλά δεν αποκάλυπτε τη μεγάλη κυβερνοεπίθεση που δέχτηκαν 55 χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Οι χάκερ του Διαδικτύου, που πιθανολογείται ότι είχαν έδρα την Κίνα, εξαπέλυσαν επίθεση μέσω Διαδικτύου σε ιστοσελίδες κρατικές και μη, καθώς και σε κινητά τηλέφωνα. Η αποκάλυψη πήρε διαστάσεις, όταν έγινε γνωστό ότι οι δραστηριότητες αυτές λάμβαναν χώρα από το 2007!
Το περίεργο είναι ότι καμία μυστική υπηρεσία δεν επιβεβαίωσε επίσημα τη ρωσική εταιρεία ή τουλάχιστον ήξεραν και δεν μιλούσαν. Ένα άλλο ερώτημα είναι αν οι κινεζικές υπηρεσίες ασφαλείας γνώριζαν για τη δραστηριότητα των χάκερ –με την προϋπόθεση ότι είχαν έδρα την Κίνα– των οποίων η υποδομή υπερέβαινε το συμβατικό.
Ήταν δε τόσο ισχυρός ο ιός που, σύμφωνα με τους Ρώσους, μπορούσε να διεισδύσει σε λογισμικά στρατιωτικών μονάδων και εγκαταστάσεων με πυρηνικούς πυραύλους! Ουσιαστικά, μπορούσε να σπάσει κωδικούς και «τείχη» ασφαλείας που θεωρητικά ήταν απόρθητα. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, η όλη ιστορία να είναι απλά ένα νέο είδος πολέμου μυστικών υπηρεσιών, που να βασίζεται σε απόρρητες τεχνολογίες.