, μόλις άρχισε

13:34 30/12/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

του Χρήστου Καπούτση

Τα Εθνικά σύνορα , στο σημερινό διεθνοποιημένο περιβάλλον, δεν μπορούν να εμποδίσουν τη διάχυση εσωτερικών κρίσεων των Κρατών. Σε ένα διεθνές περιβάλλον «μεταβλητής γεωμετρίας», η οικονομική κρίση σε Ελλάδα και Κύπρο, οι δραματικές εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία, στην Ουκρανία και στη Συρία, η εκτόνωση της κρίσης των ΗΠΑ με το ΙΡΑΝ

, η προσέγγιση Ισραήλ με Ρωσία και τα Στρατηγικά συμφέροντα ισχυρών κρατών, αλληλεπιδρούν και συνδιαμορφώνουν μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα, στην Στρατηγικότερη ίσως περιοχή του Πλανήτη, που προσδιορίζεται γεωγραφικά, από την Αν. Μεσόγειο, Β. Αφρική, Μέση Ανατολή, Αραβική Χερσόνησο, Βαλκάνια και Καύκασο.
Στην Τουρκία, η διαμάχη του Πρωθυπουργού και επικεφαλής του Ισλαμικού Κόμματος Τ. Ερντογάν με τον Ιμάμη Φ. Γκιουλέν, προσλαμβάνει χαρακτήρα ολοκληρωτικού, πολιτικό-θρησκευτικού πολέμου. Ο Τ. Ερντογάν στηρίζεται από τον σκληρό πυρήνα των σουνιτών ισλαμιστών.
Ο αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ ιμάμη ς Φετουλλάχ Γκιουλέν, είναι επικεφαλής ενός θρησκευτικο-κοινωνικού κινήματος, που στηρίζεται στις αρχές του Σουφισμού, στην αλληλεγγύη των μελών και την Παιδεία. Υπολογίζονται σε 7-8 εκατομμύρια οι Τούρκοι ισλαμιστές, που επηρεάζονται από το κίνημα Γκιουλεν. Το κίνημα του Γκιουλέν, περιγράφεται ως ένα ανανεωτικό πνευματικό Ισλαμικό κίνημα. Διακηρύσσει την ειρηνική και γόνιμη συνύπαρξη μεταξύ θρησκευτικής πίστεως και σύγχρονης επιστήμης και δεν αντιμετωπίζει την κοινωνική πρόοδο και χειραφέτηση με δογματικές απαγορεύσεις. Τάσσεται υπέρ μιας πολυκομματικής δημοκρατίας στην Τουρκία και υπέρ ενός διαθρησκευτικού διαλόγου μεταξύ του Ισλάμ και των θρησκειών που μοιράζονται την αβραμιαία κληρονομία (Χριστιανισμός και Ιουδαϊσμός).
Ο Γκιουλέν, μέσω των κρατικών μηχανισμών και των ΜΜΕ που ελέγχει, έχει εξαπολύσει μια σφοδρή επίθεση εναντίον του συστήματος εξουσίας ΕΡΝΤΟΓΑΝ, το οποίο και κατηγορεί για διαφθορά και παράνομο πλουτισμό, μέσω κρατικών επιχορηγήσεων και διασπάθιση τεράστιων ποσών μέσω της διαχείρισης της εξουσίας! Αντιδρώντας σε αυτή την επίθεση ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, σε ομιλία του στη βόρεια πόλη Όρντου, έκανε λόγο για συνωμοσία και κατηγόρησε ένα «Κράτος μέσα στο Κράτος» ότι ευθύνεται γι’ αυτό το «βρώμικο πόλεμο» που έχει στόχο να τον κηλιδώσει και έτσι, να τον απομακρύνει από την Εξουσία.
Σε αυτή την σύγκρουση των δύο πολιτικό-θρησκευτικών ηγετών, οι Κοσμικοί- Κεμαλιστές Στρατηγοί και Δικαστικοί, επίσης αντίπαλοι του ΕΡΝΤΟΓΑΝ , προς το παρόν απλά παρακολουθούν. Βέβαια ο Τ. Ερντογάν, έχει κατορθώσει να αποδυναμώσει το κεμαλικό στρατογραφειοκρατικό μηχανισμό εξουσίας, ωστόσο, οι κεμαλιστές έχουν ακόμη ισχυρές εστίες αντίστασης στον Κρατικό μηχανισμό και ειδικά στο Στρατό και το Δικαστικό Σώμα. Αν όμως, κλιμακωθεί η εσωτερική κρίση, τότε, το πιθανότερο είναι να εκδηλωθεί δυναμική παρέμβαση των Κεμαλιστών. Επομένως, η εσωτερική κρίση στην Τουρκία είναι σοβαρή και μπορεί να οδηγήσει σε διάσπαση των οπαδών του τουρκικού ισλαμικού κόμματος, σε αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού , με πιθανό ενδεχόμενο την αποσταθεροποίηση του τουρκικού κράτους, διότι, ούτε οι Κεμαλιστές, ούτε οι Κούρδοι της Τουρκίας, θα παραμείνουν απαθείς θεατές των εσωτερικών διεργασιών και εξελίξεων. Είναι προφανές ότι οι εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία, συνιστούν παράγοντα γενικότερης αποσταθεροποίησης μιας περιοχής που οι γεωπολιτικές ισορροπίες είναι εύθραυστες.

Η γεωστρατηγική πτυχή της σύγκρουσης

Ο αντίπαλος του Ερντογάν, Φετχουλάχ Γκιουλέν , διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με το Σπεητ Ντιπάρτμεντ, αλλά και με το πανίσχυρο αμερικανό-εβραϊκό λόμπυ. Η προσπάθεια «αποκαθήλωσης» του Τ. Ερντογάν, πιθανόν, να σχετίζεται και με την δυσαρέσκεια των ΗΠΑ και Ισραήλ, για τις διπλωματικές πρωτοβουλίες της Τουρκικής διπλωματίας (Ερντογάν- Νταβούτογλου). Η Τουρκία έχει διακόψει τις σχέσεις της με το νέο καθεστώς της Αιγύπτου, που στηρίζουν οι αμερικανοί, ενώ συνεχίζει να υποστηρίζει την «Μουσουλμανική Αδελφότητα» της Αιγύπτου, που για τους Δυτικούς αποτελεί εστία αποσταθεροποίησης των αμερικανόφιλων Αραβικών κρατών. Με ευθύνη του Ερντογάν , υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, απέτυχε η προσπάθεια της αμερικανικής διπλωματίας να αποκατασταθούν οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ. Ο Ερντογάν τηρεί αδιάλλακτη σχέση στο Παλαιστινιακό υποστηρίζοντας την ΧΑΜΑΣ (παλαιστινιακή σουνιτική παραστρατιωτική οργάνωση και πολιτικό κόμμα), που η Δύση την έχει συμπεριλάβει στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων. Επίσης η Ισλαμική Κυβέρνηση της Τουρκίας, διαφώνησε με την προσπάθεια ειρηνικής και διπλωματικής διευθέτησης της κρίσης στη Συρία, επιμένοντας στην στρατιωτική επέμβαση της Δύσης στο πλευρό των αντικαθεστωτικών δυνάμεων, που επιδιώκουν την ανατροπή του προέδρου ΑΣΑΝΤ. Γενικά, η Τουρκία του Τ. Ερνοτγάν, δεν δικαίωσε τις προσδοκίες του αμερικανού Προέδρου Μπ.Ομπάμα, ότι θα αποκτούσε το ειδικό βάρος της περιφερειακής υπερδύναμης. Επομένως, αναμενόμενη η «δραστηριότητα» του Γκιουλέν, του εκλεκτού του αμερικανό-εβραϊκού λόμπυ, που φαίνεται ότι εκτός από τα εσωτερικά της Τουρκίας, έχει και άλλα κίνητρα και άλλες γεωστρατηγικές στοχεύσεις.

Το «φλέρτ» του Ισραήλ με τη Μόσχα

Απρόσμενα θετικά αποτελέσματα είχε η συνάντηση στη Μόσχα του Προέδρου ΒΛ. ΠΟΥΤΙΝ με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Β. Νετανιάχου. Σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα Maariv, οι δύο ηγέτες, συμφώνησαν να συνεργαστούν, ακόμη και σε ευαίσθητα θέματα ασφάλειας και Ενέργειας, που μέχρι πριν από λίγο, ήταν θέματα «ταμπού», και απουσίαζαν, από την ατζέντα των ρώσο-ισραηλινών σχέσεων.
Ο ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Αβιγκντόρ Λίμπερμαν , που είναι και ρωσομαθής αφού γεννήθηκε στη Μολδαβία, πραγματοποίησε επίσης στη Μόσχα, σημαντικές επαφές και συνομιλίες με υψηλόβαθμους ρώσους Κυβερνητικούς αξιωματούχους. Αποτέλεσμα αυτών των συνομιλιών και της επίσκεψης Β. Νετανιάχου, είναι να δοθεί το «πράσινο φώς» στην συμμετοχή ρωσικών εταιρειών στην εξόρυξη και εκμετάλλευση των ισραηλινών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Α. Μεσόγειο. Εξέλιξη εντυπωσιακή, λόγω των στενών σχέσεων των Ισραηλινών με αμερικανικές εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Ενέργειας.
Στα αποτελέσματα από τις διπλωματικές πρωτοβουλίες του Ισραήλ, να συμπεριλάβουμε τις αναβαθμισμένες σχέσεις του με την Ελλάδας στον στρατιωτικό τομέα και με την Κύπρο στον Ενεργειακό τομέα.
Πάντως, η πολιτικο-στρατιωτική συμφωνία της Ελλάδας με το Ισραήλ, εκτός από θετικές, έχει και αρνητικές πλευρές και γενικά εμπεριέχει υψηλό πολιτικό ρίσκο, ειδικά μάλιστα, μετά τη διαφαινόμενη διπλωματική προσέγγιση των ΗΠΑ με το Ιράν. Επίσης, για να σχηματίσουμε μια ΟΛΙΣΤΙΚΗ εικόνα των κυοφορούμενων εξελίξεων στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας , θα πρέπει, παράλληλα με την έκρυθμη εσωτερική κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία, στη Συρία, στην Αίγυπτο, στη Λιβύη και στο Λίβανο, να αξιολογηθεί και η δυναμική παρουσία της Ρωσίας στην περιοχή, καθώς επίσης και η διαρκώς βελτιούμενη σχέση της Ρωσίας με το Ισραήλ!
Το γεωστρατηγικό παιχνίδι στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής , μόλις έχει ξεκινήσει . Οι παγκόσμιοι παίκτες είναι μεγάλοι και ισχυροί. Το διακύβευμα είναι επίσης μεγάλο, καθώς συγκρούονται Ενεργειακά, οικονομικά, πολιτικό-διπλωματικά Στρατηγικά συμφέροντα. Γι’ αυτό ακριβώς, θα πρέπει να αναμένουμε εντυπωσιακές ανατροπές , καθώς δοκιμασμένες και πολύχρονες συμμαχίες θα διαλύονται, ενώ θα δούμε να συγκροτούνται νέες συμμαχίες, που ήταν ανέφικτες και αδιανόητες, μέχρι πριν από λίγο καιρό.