Επιτόκια: ΕΚΤ και Fed επιλέγουν διαφορετικές ταχύτητες για τη μείωσή τους το 2025

09:19 2/2/2025 - Πηγή: BankWars

Με διαφορετικές ταχύτητες στη μείωση των επιτοκίων τους κινούνται το 2025 η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και η Ευρωπαϊκή Κεντρικής Τράπεζα (ΕΚΤ) καθώς η αμερικανική οικονομία είναι σε άλλη τροχιά από αυτή της Ευρωζώνης.

Την περασμένη Τετάρτη, η Fed διατήρησε αμετάβλητο το βασικό της επιτόκιο

στο εύρος 4,25% έως 4,5%, μετά από τρεις διαδοχικές μειώσεις που περιόρισαν κατά μία ποσοστιαία μονάδα το κόστος δανεισμού.

Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, διαμήνυσε ότι δεν υπάρχει σπουδή να μειωθούν περαιτέρω τα επιτόκια. Η αμερικανική οικονομία, είπε, είναι ισχυρή και προϋπόθεση για να συνεχισθεί η μείωσή τους είναι να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, o οποίος έτρεχε με ετήσιο ρυθμό 2,9% τον Δεκέμβριο. Παράλληλα άφησε, εμμέσως πλην σαφώς, να εννοηθεί ότι θα πρέπει πριν από οποιαδήποτε άλλη κίνηση να εξειδικευθούν οι πολιτικές της νέας κυβέρνησης Τραμπ και ιδιαίτερα αυτή που αφορά το εμπόριο και τους δασμούς καθώς από αυτές θα μπορούσαν να επηρεαστούν οι προοπτικές για τον πληθωρισμό.

Με την ανεξαρτησία της νομοθετικά κατοχυρωμένη, η Fed αγνόησε την «απαίτηση» του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για μείωση των επιτοκίων, με τον πρόεδρό της να διαβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει να ενεργεί με βάση την ανάλυση των δεδομένων της οικονομίας. Οι αξιωματούχοι της Fed είχαν στείλει ήδη από τον Δεκέμβριο, μετά την εκλογική νίκη του Τραμπ, σήμα για πιο αργή μείωση επιτοκίων το 2025, προβλέποντας δύο μόλις τέτοιες κινήσεις φέτος, από 25 μονάδες βάσης (ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας) εκάστη.

Μία ημέρα μετά τη Fed συνεδρίασε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και μείωσε, όπως αναμενόταν από τους αναλυτές και τις αγορές, για πέμπτη φορά τα βασικά της επιτόκια κατά 25 μ.β. Το επιτόκιο καταθέσεων διαμορφώνεται πλέον στο 2,75% και όπως προκύπτει από τη συνέντευξη Τύπου της Κριστίν Λαγκάρντ, η πορεία των μειώσεων θα συνεχιστεί καθώς υπάρχει εμπιστοσύνη ότι ο πληθωρισμός, που έτρεχε τον Δεκέμβριο με ετήσιο ρυθμό 2,4%, θα υποχωρήσει στον στόχο του 2% μέσα στο 2025.

Η Λαγκάρντ απέφυγε, όπως και τις προηγούμενες φορές, να κάνει προβλέψεις για το επίπεδο που θα διαμορφωθούν τελικά τα επιτόκια, σημειώνοντας ότι εν μέσω της μεγάλης αβεβαιότητας που υπάρχει (γεωπολιτικές εξελίξεις, απειλές για δασμούς) δεν μπορεί να υπάρξει guidance, Οι αποφάσεις, πρόσθεσε, θα λαμβάνονται σε κάθε συνεδρίαση με βάση τα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία για την οικονομία και ειδικότερα για τις προοπτικές του πληθωρισμού.

Πληροφορίες του Reuters ανέφεραν ότι υπάρχει συναίνεση στο Δ.Σ. της ΕΚΤ για νέα μείωση τον Μάρτιο του επιτοκίου καταθέσεων στο 2,5%, με συνέπεια να πλησιάσει στο επίπεδο του επιτοκίου που θεωρείται «ουδέτερο», δηλαδή που ούτε ενισχύει ούτε περιορίζει την οικονομική δραστηριότητα.

Το επιτόκιο αυτό μπορεί μόνο να εκτιμηθεί και με βάση πρόσφατη έρευνα της ΕΚΤ κυμαίνεται από το 1,75% έως το 2,5%. Είναι πιθανό ότι από τη συνεδρίαση του Μαρτίου θα αρχίσουν συζητήσεις στην ΕΚΤ για να υπάρξει μία συναίνεση σχετικά με το ύψος του ουδέτερου επιτοκίου.

Ο στόχος της ΕΚΤ είναι κατ’ αρχή να φθάσει στο ουδέτερο επιτόκιο, το οποίο μέλη του Δ.Σ. της, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας εκτιμούν ότι είναι κοντά στο 2%. Παράλληλα, αναμένεται και νέα εκτίμηση από στελέχη της ΕΚΤ τον Φεβρουάριο για το ύψος του ουδέτερου επιτοκίου.

Η ΕΚΤ θα μπορούσε να προχωρήσει και σε άλλες μειώσεις του επιτοκίου, χαμηλότερα δηλαδή από το ουδέτερο επιτόκιο, ανάλογα με τη γενικότερη κατάσταση της οικονομίας, όπως άφησε να εννοηθεί η Λαγκάρντ την Πέμπτη. Σύμφωνα με αναλυτές, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν πιο πιθανό σε περίπτωση νέας επιδείνωσης της οικονομίας της Ευρωζώνης μετά από ενδεχόμενη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ. Σε μία τέτοια περίπτωση θα υπήρχε ανάγκη για ακόμη χαμηλότερα επιτόκια που θα επέτρεπαν την ανάκαμψη της οικονομίας.

Η πρόεδρος της ΕΚΤ είπε ότι η ανάπτυξη αντιμετωπίζει μετωπικούς ανέμους, όπως φάνηκε άλλωστε και από τα στοιχεία για το ΑΕΠ του δ’ τριμήνου που έδειξαν ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης έμεινε στάσιμο. Εμφανίσθηκε αισιόδοξη για βελτίωση της κατάστασης φέτος, βάζοντας όμως και αστερίσκο για τη δασμολογική πολιτική του Τραμπ, την οποία κανείς δεν γνωρίζει ακόμη ποια ακριβώς θα είναι.