Γερμανία: Ιστορική καταδίκη πράκτορα της Stasi για τη δολοφονία πριν από 50 χρόνια Πολωνού που ήθελε να διαφύγει στη Δύση

15:39 14/10/2024 - Πηγή: BankWars

Σε 10 χρόνια κάθειρξη καταδίκασε δικαστήριο του Βερολίνου έναν πρώην πράκτορα της διαβόητης Stasi για τη δολοφονία Πολωνού, ο οποίος προσπαθούσε να διαφύγει από το Ανατολικό Βερολίνο στη Δύση, πριν από 50 χρόνια.

Ο πρώην πράκτορας της Stasi Μάρτιν Νόιμαν, 80 ετών σήμερα, πυροβόλησε πισώπλατα και από μικρή απόσταση τον Τσέσλαβ Κούκουτσκα, καθώς εκείνος κατευθυνόταν προς το συνοριακό πέρασμα της Φρίντριχστρασε στο Βερολίνο το 1974.

Πρόκειται για ιστορική δίκη και την πρώτη καταδίκη πράκτορα της Stasi

για δολοφονία 35 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Είναι επίσης το αποτέλεσμα έρευνας που διήρκεσε δεκαετίες, εγκαταλείφθηκε και άνοιξε και πάλι, με τη συμμετοχή και της πολωνικής πλευράς.

Η γερμανική εισαγγελία είχε ζητήσει την επιβολή ποινής κάθειρξης 12 ετών κατά του πρώην υπολοχαγού, ο οποίος κατηγορήθηκα  πυροβόλησε στην πλάτη από απόσταση δύο μέτρων τον 38χρονο Πολωνό στο συνοριακό φυλάκιο της Φρίντριχστρασε, πέρασμα μέχρι το τέλος του 1989 ανάμεσα στο Ανατολικό και το Δυτικό Βερολίνο.

Ο κατηγορούμενος, ο οποίος έως το 2016, οπότε και εμφανίστηκαν τα ενοχοποιητικά στοιχεία εναντίον του, ζούσε μια κανονική ζωή συνταξιούχου στη Λειψία, απέρριψε τις κατηγορίες μέσω των συνηγόρων του, αλλά δεν απευθύνθηκε στους δικαστές.

Ακόμη και αν η γενική εισαγγελέας Χενρίκε Χίλμαν παραδέχθηκε ότι ο κατηγορούμενος εκτελούσε διαταγές, εκείνος -31 ετών τότε- ενήργησε κατά τη γνώμη της με την πρόθεση να σκοτώσει, αν και μπορούσε απλώς να τραυματίσει τον Πολωνό. Επιπλέον, ο κατηγορούμενος εκμεταλλεύτηκε την αδύναμη θέση στην οποία βρισκόταν ο Τσέσλαβ Κούκουτσκα εκείνη τη στιγμή, καθώς κατευθυνόταν προς το τελευταίο συνοριακό φυλάκιο, έχοντας περάσει δύο διαδοχικούς ελέγχους και θεωρώντας ότι έχει λάβει την άδεια να περάσει στη Δύση. Για τον λόγο αυτόν, ο πρώην πράκτορας της Stasi κατηγορήθηκε για δολοφονία και όχι για ανθρωποκτονία.

Ο Τσέσλαβ Κούκουτσκα είναι ο ένας από τους τουλάχιστον 140 ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους από το 1961 μέχρι το 1989 προσπαθώντας να διασχίσουν το Τείχος του Βερολίνου. Στις 29 Μαρτίου 1974, ο Τσέσλαβ Κούκουτσκα εισέβαλε στην πολωνική πρεσβεία του Ανατολικού Βερολίνου κρατώντας μία ψεύτικη βόμβα και απειλώντας να την πυροδοτήσει αν δεν λάμβανε άδεια για να διαφύγει στη Δύση.

Ειδοποιημένη από την Πολωνία, η μυστική αστυνομία του κομμουνιστικού καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας αποδέχθηκε το αίτημά του. Αλλά ενώ ο Τσέσλαβ Κούκουτσκα είχε περάσει από δύο σημεία ελέγχου και κατευθυνόταν προς το τελευταίο συνοριακό πέρασμα της Φρίντριχστρασε, ο πράκτορας Νόιμαν τον πυροβόλησε, πράξη για την οποία παρασημοφορήθηκε αργότερα από το καθεστώς.

Εργαζόμενος σε κατασκευαστική εταιρεία, ο Τσέσλαβ Κούκουτσκα είχε τρία παιδιά που άσκησαν πολιτική αγωγή, αλλά δεν ήταν παρόντα στη δίκη. Ο συνήγορος της κόρης του Χανς-Γιούργκεν Φέρστερ, που θεωρεί τον καταδικασθέντα «τελευταίο κρίκο μίας ιεραρχικής αλυσίδας», είχε καταθέσει αίτημα για τη διεύρυνση της έρευνας σε όλα τα πρόσωπα που παρασημοφορήθηκαν από το κομμουνιστικό καθεστώς για τον θάνατο του Τσέσλαβ Κούκουτσκα.

Πριν από την ανακοίνωση της δικαστικής απόφασης, η Ντανιέλα Μίνκελ, ιστορικός ειδική στα αρχεία της μυστικής αστυνομίας του καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας, είχε δηλώσει ότι η καταδίκη του Μάρτιν Νόιμαν θα έχει «σημαντική συμβολή» στις προσπάθειες της Γερμανίας για τον καταλογισμό και τιμωρία των πράξεων της κομμουνιστικής δικτατορίας.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, συνολικά 251 άνθρωποι κατηγορήθηκαν για εγκλήματα που διαπράχθηκαν για λογαριασμό της Stasi, σύμφωνα με τα αρχεία της κυβέρνησης. Τα δύο τρίτα εξ αυτών, μεταξύ τους εκτελεστικά όργανα όπως οι συνοριοφύλακες, απαλλάχθηκαν ή η δίωξή τους αναιρέθηκε. Μόνο 87 καταδικάστηκαν, ενώ στους περισσότερους επιβλήθηκαν ελαφρές ποινές.

Ακόμη και ο ίδιος ο Έριχ Μίλκε, ο διαβόητος αρχηγός της Stasi, δεν καταδικάστηκε για τις ενέργειές του κατά την περίοδο της θητείας του από το 1957 έως το 1989 λόγω ανεπαρκών στοιχείων. Η ποινή φυλάκισης έξι ετών που του επιβλήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1993 αφορούσε τη δολοφονία δύο αστυνομικών το 1931, όταν ήταν νεαρός κομμουνιστής ακτιβιστής.