Κυριακή των Βαΐων: Τι σημαίνει “Ωσαννά” – Γιατί τρώμε ψάρια – Τα έθιμα
Κυριακή των Βαΐων σήμερα, ημέρα που αρχίζει η Μεγάλη Εβδομάδα. Η Εκκλησία γιορτάζει με λειτουργία το πρωί, την είσοδο του Χριστού στην Ιερουσαλήμ.
Χαρακτηριστικό έθιμο της ημέρας είναι ο στολισμός των εκκλησιών με βάγια, ενώ μετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια, τους οποίους βάζουμε στα εικονίσματα.
Στις ορθόδοξες εκκλησίες, το απόγευμα, στον εσπερινό της Κυριακής, τελείται η ακολουθία του Νυμφίου, η οποία αποτελεί τον όρθρο της Μεγάλης
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΩΙ
Ονομάζεται Κυριακή των Βαΐων, γιατί «μετά Βαΐων και κλάδων» έγινε η υποδοχή του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.
Ερχόμενος ο Ιησούς από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, έστειλε δύο από τους μαθητές του και του έφεραν ένα γαϊδουράκι. Και κάθισε πάνω του για να μπει στην πόλη. Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα «επί πώλου όνου».
Κόσμος πολύς, ακούγοντας ότι ο Ιησούς έρχεται, πήρε στα χέρια τους βάγια από φοίνικες και βγήκε να τον υποδεχθεί. Και άλλοι μεν με τα ρούχα τους, άλλοι δε κόβοντας κλαδιά από τα δέντρα, έστρωναν το δρόμο απ’ όπου ο Ιησούς θα περνούσε. Και όλοι μαζί, φώναζαν: «Ωσαννά· ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ».
Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, κατά την Εκκλησία, είναι η είσοδος στο μαρτύριο, στην επίγεια ζωή Του. Σε λίγες ημέρες θα μαρτυρήσει και θα θανατωθεί στο σταυρό, για να θανατώσει το θάνατο και να χαρίσει τη ζωή.
ΤΑ ΒΑΓΙΑ ΣΤΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΘΙΜΑ
Την Κυριακή των Βαΐων, όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, ή φοίνικες δηλαδή από άλλα νικητήρια φυτά, όπως δάφνη, ιτιά, μυρτιά και ελιά. Μετά τη λειτουργία μοιράζονται στους πιστούς.
Η εκκλησία καθιέρωσε ήδη από τον 9ο αιώνα το έθιμο αυτό μια και όπως αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης «όχλος πολύς…έλαβον τα βαΐα των φοινίκων και εξήλθον εις υπάντησιν αυτώ».
Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στα Ιεροσόλυμα, ο επίσκοπος έμπαινε στην πόλη «επί πώλου όνου», αναπαριστάνοντας το γεγονός, ενώ στα βυζαντινά χρόνια γινόνταν «ο περίπατος του αυτοκράτορα», από το Παλάτι προς τη Μεγάλη Εκκλησία.
Στη διαδρομή αυτή ο αυτοκράτορας μοίραζε στον κόσμο βάγια και σταυρούς και ο Πατριάρχης σταυρούς και κεριά.
Με τα βάγια οι πιστοί στολίζουν τους τοίχους των σπιτιών και το εικονοστάσι τους.
ΕΘΙΜΑ – Τα “βαγιοχτυπήματα”Τα παλιότερα χρόνια τα βάγια τα προμήθευαν τα νιόπαντρα ζευγάρια της χρονιάς ή και μόνο οι νιόπαντρες γυναίκες, για το καλό του γάμου τους.
Πίστευαν πως η γονιμοποιός δύναμη που κρύβουν τα φυτά αυτά θα μεταφερόταν και στις ίδιες και η μια χτυπούσε την άλλη με τα βάγια. Τα “βαγιοχτυπήματα” σιγά-σιγά άρχισαν να γίνονται και από τις άλλες γυναίκες και τα παιδιά τις μιμούνταν και όπως χτυπιούνταν μεταξύ τους εύχονταν:
“Και του χρόνου, να μη σε πιάν’ η μυίγα“.
Δυνάμεις ιαματικές και αποτρεπτικές, μαζί με τις γονιμοποιές, αποδίδονταν στα βάγια και γι αυτό έπρεπε μετά την εκκλησία όλα να τα “βατσάσουν” για το καλό.
Τα δέντρα, τα περβόλια, τα κλήματα, τις στάνες, τα ζώα, τους μύλους, τις βάρκες.
Από ένα κλαδάκι κρεμούσαν στα οπωροφόρα, για να καρπίζουν και στα κηπευτικά, για να μην τα πιάνει το σκουλήκι.
“Μέσα βάγια και χαρές,
όξω ψύλλοι, κόριζες !”
Τα βάγια κρατούσαν την πρώτη θέση στο εικονοστάσι και μ’ αυτά “κάπνιζαν” οι γυναίκες τα παιδιά για το “κακό το μάτι”.
Στη Λέσβο τα παιδιά, μετά την εκκλησία, στόλιζαν ένα δεμάτι από κλαδιά δάφνης με κόκκινα ή πράσινα πανάκια από καινούργιο φουστάνι, κρεμούσαν κι ένα κουδούνι και καθώς πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι ψάλλοντας και λέγοντας εξορκισμούς για τους ψύλλους και τα ποντίκια, έδιναν και ένα κλαράκι δάφνης στη νοικοκυρά.
Στο τέλος ζητούσαν και το χάρισμά τους:
“Χρόνια πολλά, εν ονόματι Κυρίου, δό μ’ τ’ αυγό να φύγω”
Στην Ανατολική Ρωμυλία, τα κορίτσια έφτιαχναν με τα βάγια στεφάνια, τους έδεναν μια κόκκινη κλωστή και τραγουδώντας όλες μαζί πήγαιναν και τα πέταγαν στο ρέμα κι όπως έπαιρνε τα στεφάνια το νερό, όποιας πήγαινε μπροστά εκείνη θα γινόταν “συντέκνισσα“. Πρώτη στο γυρισμό, πρώτη στο χορό και στο δικό της σπίτι η μάνα της θα έφτιαχνε τα φασόλια και θα τις φίλευε όλες, μαζί με ελιές.
Στη Τήνο, την Κυριακή των Βαΐων, τα παιδιά τριγύριζαν στους δρόμους κρατώντας μαζί με το στεφάνι τους την “αργινάρα“, μια ξύλινη ή και σιδερένια ροκάνα που τη στριφογύριζαν με δύναμη. Μέσα σε εκκωφαντικό θόρυβο κατέληγαν στη θάλασσα, όπου πετούσαν στο στεφάνι στο νερό.
Το έθιμο της περιφοράς των κλαδιών θυμίζει την “ειρεσιώνη“, το στολισμένο με καρπούς κλαδί, που στις γιορτές της άνοιξης περιέφεραν στους δρόμους τα παιδιά, στην αρχαιότητα.
ΓΙΑΤΙ ΤΡΩΜΕ ΨΑΡΙ
Τα βάγια τα έπλεκαν σε πάρα πολλά σχέδια: φεγγάρια, πλοία, γαϊδουράκια, το πιο συνηθισμένο όμως ήταν ο σταυρός. Σε μερικά μέρη τους έδιναν το σχήμα του ψαριού. Ψάρι είχαν σαν σημάδι αναγνώρισης οι πρώτοι χριστιανοί, η λέξη ΙΧΘΥΣ, εξάλλου, προέρχεται από τα αρχικά Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.
Αν και είναι ακόμα σαρακοστή, η Εκκλησία την Κυριακή των Βαΐων επιτρέπει το ψάρι. Έτσι και το τραγούδι των παιδιών λέει:
“Βάγια, Βάγια των βαγιών,
τρώνε ψάρι και κολιό,
κι ως την άλλη Κυριακή
με το κόκκινο αυγό ! “
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΟ ΩΣΑΝΝΑ
“Ωσαννά” είναι λέξη συριακή, που σημαίνει σύμφωνα με την μετάφραση των Ο’ (εβδομήκοντα) ρψ’,25: «Ω Κύριε σώσον δη ω Κύριε, ευόδωσον δη».
-ὡσαννά < εβρ. hōshī῾āh nnā σώσε τώρα, δεόμαστε.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΡΑΔΙ – Ο ΝΥΜΦΙΟΣ
Στις ορθόδοξες εκκλησίες, το απόγευμα, στον εσπερινό της Κυριακής, τελείται η ακολουθία του Νυμφίου, η οποία αποτελεί τον όρθρο της Μεγάλης Δευτέρας.
Ψάλλεται το τροπάριο «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…» λέει: «Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός, και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα. Ανάξιος δε πάλιν ον ευρήσει ραθυμούντα. Βλέπε ουν, ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθείς, ίνα μη τω θανάτω παραδοθείς και της βασιλείας έξω κλεισθείς. Αλλά ανάνηψον κράζουσα· Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός ημών, διά της Θεοτόκου ελέησον ημάς». Στα νέα ελληνικά, το τροπάριο σε μια πιο ελεύθερη μετάφραση λέει: «Δείτε, έρχεται ο Γαμπρός (Νυμφίος) καταμεσίς της νύχτας, και καλότυχος ο δούλος, που θα τον βρει ξύπνιο, αλλά ανάξιος εκείνος που θα πιαστεί στον ύπνο. Πρόσεχε λοιπόν, ψυχή μου, μην αφεθείς στον ύπνο, για να μην παραδοθείς στο θάνατο και κλειστείς έξω από τη βασιλεία. Αλλά σύνελθε και φώναξε: Είσαι Άγιος, Άγιος, Άγιος, Θεέ μας, μέσω της Θεοτόκου ελέησέ μας».- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Σύψας: Δεν αποκλείεται 4ο κύμα τον Ιούλιο – Τσιόδρας: Πιθανό τέλος στη μάσκα για τους εμβολιασμένους
- Πώς ερμηνεύεται η δήλωση Μπάιντεν για την Αρμενική Γενοκτονία
- Προσφυγή κατά της Αυστριακής Δημοκρατίας από μητέρα θύματος τρομοκρατικής
- Πέντε πράγματα για την υποψήφια των Πρασίνων για την καγκελαρία
- ΤΟΥΡΚΙΑ: Απασφάλισε ο Μπαχτσελί! Καλά κάναμε το 1915 στους Αρμένιους!
- Ποια επαγγέλματα θα έχουν ζήτηση το 2035: Δικηγόροι, γιατροί ή νέες τεχνολογίες
- Κλείνουν για δύο μέρες η πρεσβεία και τα προξενεία των ΗΠΑ στην Τουρκία υπό τον φόβο επεισοδίων
- Κυριακή των Βαΐων: Τι σημαίνει “Ωσαννά” – Γιατί τρώμε ψάρια – Τα έθιμα
- Tι είπαν έξι insiders στους αναλυτές για τις μετοχές και τις εισηγμένες τους – Τα ψιλά γράμματα των conference calls
- Σερ Aλεξ: Πρωταθλητής στα γήπεδα πρωταθλητής και στις ιπποδρομίες
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις BankWars
- ΤΟΥΡΚΙΑ: Απασφάλισε ο Μπαχτσελί! Καλά κάναμε το 1915 στους Αρμένιους!
- Κυριακή των Βαΐων: Τι σημαίνει “Ωσαννά” – Γιατί τρώμε ψάρια – Τα έθιμα
- Σωτήρης Τσιόδρας: Οι εμβολιασμένοι παύουν να διατρέχουν κίνδυνο θανάτου ή σοβαρής νόσησης
- Έφυγαν για Πάσχα στο χωριό και γύρισαν με τις σούβλες στα διαμερίσματα
- Ιμπραήμ Καλίν: «Ανοίγει μια βαθιά πληγή στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ
- Φουρθιώτης μηνύει Βαξεβάνη
- ΑΛΒΑΝΙΑ: Τα δεδομένα λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες
- Αρμενία: “Πολύ ισχυρό βήμα προς την ιστορική αλήθεια” η αναγνώριση της Γενοκτονίας
- Τελευταία Νέα BankWars
- Κυριακή των Βαΐων: Τι σημαίνει “Ωσαννά” – Γιατί τρώμε ψάρια – Τα έθιμα
- Σωτήρης Τσιόδρας: Οι εμβολιασμένοι παύουν να διατρέχουν κίνδυνο θανάτου ή σοβαρής νόσησης
- Φουρθιώτης μηνύει Βαξεβάνη
- Ιμπραήμ Καλίν: «Ανοίγει μια βαθιά πληγή στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ
- Έφυγαν για Πάσχα στο χωριό και γύρισαν με τις σούβλες στα διαμερίσματα
- Αρμενία: “Πολύ ισχυρό βήμα προς την ιστορική αλήθεια” η αναγνώριση της Γενοκτονίας
- ΑΛΒΑΝΙΑ: Τα δεδομένα λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες
- ΤΟΥΡΚΙΑ: Απασφάλισε ο Μπαχτσελί! Καλά κάναμε το 1915 στους Αρμένιους!
- Τα τουρκικά Μέσα Ενημέρωσης έξω φρενών με τον Μπάιντεν
- Iστορικό βήμα: Ο Μπάιντεν αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Αρμενίων – Οργή Τσαβούσογλου, τούρκικων ΜΜΕ
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Νίκη γοήτρου για την «πεσμένη» Σέφιλντ
- Η Μπέτις «φρέναρε» τη Ρεάλ
- ΗΠΑ: Η πανδημία του κορωνοϊού αύξησε τις ανισότητες στην αγορά εργασίας
- Ποιες φορο-παγίδες «κρύβουν» οι χωριστές δηλώσεις συζύγων
- Σύψας: Δεν αποκλείεται 4ο κύμα τον Ιούλιο – Τσιόδρας: Πιθανό τέλος στη μάσκα για τους εμβολιασμένους
- Tι είπαν έξι insiders στους αναλυτές για τις μετοχές και τις εισηγμένες τους – Τα ψιλά γράμματα των conference calls
- Folli Follie: Μετά τη θαλαμηγό «Phalarope», στο «σφυρί» και τα υπερπολυτελή αυτοκίνητα των Κουτσολιούτσων
- Η Adidas «μπαίνει» στην Ερμού – Το νέο κατάστημα και η μάχη με την Nike
- Δημήτρης Ψυχογιός, Παναγιώτης Αλεξάκης: Το τραπεζικό περιβάλλον
- Πώς ερμηνεύεται η δήλωση Μπάιντεν για την Αρμενική Γενοκτονία