Μιχάλης Αγγελόπουλος: Λίγο πριν τον Σεπτέμβρη…

11:38 26/8/2021 - Πηγή: BankWars

Το Ταμείο Ανάκαμψης, το νέο ΕΣΠΑ, αλλά και οι αποπληρωμές από προηγούμενα προγράμματα, συνθέτουν αυτή τη στιγμή μια πρωτόγνωρη χρηματοδοτική ευκαιρία για την Ελλάδα. Αφορούν συνολικά ποσά , περί τα 90 δισ. συνολικά, σε βάθος οκταετίας, που όντως μπορούν να αλλάξουν την εικόνα της χώρας. Να διευκολύνουν την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου. Να ωθήσουν προς την αειφόρο ανάπτυξη. Να συνεισφέρουν τα μέγιστα στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Αλλά και να αποτελέσουν ανάσα ζωής και ευκαιρία για εκσυγχρονισμό, ανάπτυξη και, το βασικότερο, εξωστρέφεια

σε δεκάδες χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Ότι η Ελλάδα, μετά από αρκετά χρόνια κρίσης και χτυπημένη επίσης σοβαρά από την πανδημία οφείλει να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία, είναι αυτονόητο. Αυτό που δεν είναι, όμως, αυτονόητο είναι το πώς ακριβώς θα το επιτύχει.

Το σχέδιο Ελλάδα 2.0 έχει ήδη επαινεθεί διεθνώς ως προς την αρτιότητα, τη δομική του λογική και την προσαρμογή του στις οραματικές κατευθύνσεις προς τις οποίες κινείται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν ήταν μια νομική κατασκευή, θα την αποκαλούσαμε, σίγουρα, ένα σύγχρονο “Σύνταγμα”. Όμως το κατά πόσον ένα έστω και αρτιότατο “Σύνταγμα” γίνεται πραγματικότητα στην καθημερινή ζωή, έχει να κάνει με το πως ακριβώς διαχέεται στην κοινωνία.

Ως “Σύνταγμα για την Οικονομία” το Ελλάδα 2.0, αλλά και ο νέος Αναπτυξιακός νόμος θέτουν τις σωστές κατευθύνσεις. Συνιστούν έναν σημαντικό καταστατικό χάρτη. Αυτό που τώρα, ταχύτατα πρέπει να δρομολογηθεί και να γίνει κτήμα όλων, είναι το διαδικαστικό πλαίσιο κανονισμών που απορρέει απ’ αυτόν. Ο “οδικός χάρτης” που θα επιτρέψει στην κοινωνία και της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας -άρα και στην κοινωνία των πολιτών- να εκμεταλλευθεί στο έπακρο την ευτυχή συγκυρία.

Οι πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος είναι η έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0), ο Νέος Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων, οι στόχοι του ΕΣΠΑ2021 – 2027, η στρατηγική για τη βιομηχανία (Industry 4.0) και η προσαρμογή στις ανάγκες της σημερινής ελληνικής και διεθνούς πραγματικότητας.

Ευέλικτο εργαλείο ο νέος Αναπτυξιακός

Είναι ένα ευέλικτο εργαλείο, με 12 συνολικά -αντί 8 του υφιστάμενου- καθεστώτα ενισχύσεων και, το κυριότερο, “θεματική” κατηγοριοποίηση των πόρων, κάτι που επιτρέπει την αξιοποίηση από τους ενδιαφερόμενους πολλαπλών καθεστώτων ενισχύσεων. Είναι μια πάρα πολύ σημαντική βελτίωση, ειδικά από τη στιγμή που αρκεί μια ματιά στις 12 θεματικές για να αντιληφθεί ότι εύκολα μπορούν, όντως, να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά.

Αφορούν:

1.   Την πράσινη μετάβαση και τον ενεργειακό μετασχηματισμό, την κυκλική οικονομία.

Το Industry 4.0.Τον ψηφιακό μετασχηματισμό.Την αύξηση της απασχόλησης.Την ενίσχυση των δεξιοτήτων και την κοινωνική συνοχή.Τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό.Την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας.Την ενίσχυση της εξωστρέφειας.Την ενίσχυση του τουρισμού και των εναλλακτικών μορφών του.Την αγροδιατροφή.Την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων.Τις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας.

Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι στις υφιστάμενες και τώρα ενισχύσεις (επιχορήγησης, επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης, επιδότησης του κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης, και φορολογικής απαλλαγής), προσθέτει και τη λήψη άτοκου δανείου στο τμήμα που μια επένδυση μπορεί να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Τέλος ο νέος νόμος στοχεύει, με διάφορους τρόπους στην επίσπευση των διαδικασιών προκειμένου να εντάσσονται νέες επενδύσεις στα χρηματοδοτικά εργαλεία. Το 2019, ο μέσος όρος μεταξύ υποβολής πρότασης και ένταξης στους δικαιούχους ήταν 670 (!) μέρες. Σήμερα είναι περίπου 100 και στόχος είναι οι 60.

Ενδιαφέρονται, αισιοδοξούν αλλά δε γνωρίζουν πώς!

Με άλλα λόγια στην ελληνική οικονομία ανοίγεται μια χρυσή ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Και για να μη συμβεί αυτό πρέπει τάχιστα να βρεθεί ο τρόπος να διαχυθεί η πληροφορία σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας, κυρίως δε τη μικρομεσαίας. Η εξαμηνιαία Έρευνα Συγκυρίας της Εθνικής Τράπεζας, συμπεραίνει ακριβώς αυτό το κενό. Τιτλοφορείται: “Ταμείο Ανάκαμψης: Σημαντικό ενδιαφέρον από τις ΜμΕ αλλά και μεγάλα κενά ενημέρωσης” και αναδεικνύει με στέρεα στοιχεία αυτό το φλέγον ζήτημα.

Αν και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα δηλώνει αισιόδοξη και αποφασισμένη να αξιοποιήσει τους πόρους, σε πολύ μεγάλο ποσοστό δεν ξέρει πώς θα το επιτύχει. Και σχεδόν το 1/5 των ΜμΕ δε γνωρίζει καν ότι μπορεί να ενταχθεί σε κάποια χρηματοδότηση!

Η πραγματικότητα αυτή δεν αφορά μόνον τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, αλλά και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η συγκυρία είναι εξαιρετικά ευνοϊκή για να μπορέσει να αντλήσει πόρους, σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, όμως Δήμοι και Περιφέρειες αναζητούν επίσης τρόπους προκειμένου να εντάξουν κρίσιμα και ανταποδοτικά για τις τοπικές κοινωνίες έργα. Αυτή τη στιγμή, οι διαδικασίες είναι δαιδαλώδεις και συχνά αλληλεπικαλυπτόμενες. Αυτό αποτελεί σοβαρή τροχοπέδη και στερεί από ταλαιπωρημένες επιχειρήσεις και πολίτες, απαραίτητα έργα πνοής και αναγκαίες υποδομές.

Γι’ αυτό, η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει σ’ αυτό το στάδιο να εμπλακεί ενεργά με δύο τρόπους στο όλο ζήτημα. Ο πρώτος είναι να ενημερωθεί αρμοδίως, άμεσα και με ακρίβεια για το πώς πρέπει να κινηθεί η ίδια, προκειμένου να υποβάλει προγράμματα που θα τύχουν σίγουρης χρηματοδότησης. Και ο δεύτερος, να στελεχωθεί έτσι ώστε εκείνη να αποτελέσει τον αντίστοιχο φορέα δραστηριοποίησης και έγκυρης πληροφόρησης για την τοπική επιχειρηματικότητα. Παράλληλα οι δήμοι πρέπει να μην αποτελέσουν μόνο φορείς υλοποίησης, αλλά να συμμετέχουν με ουσιαστικό τρόπο στο συνολικό αναπτυξιακό προγραμματισμό.

Η νέα ημέρα για την οικονομία του τόπου πρέπει αυτή τη φορά να έλθει από κάτω προς τα πάνω. Άλλωστε, τα μεγάλα έργα προσφέρουν σε διάφορους τομείς, όμως το ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών δεν είναι ένας απ’ αυτούς. Το χρήμα που εισρέει αυτή τη φορά στη χώρα, πρέπει, στο μεγαλύτερο μέρος του, να μείνει εδώ και να μην “επιστραφεί” μέσω εξαγωγών εκεί απ’ όπου προήλθε: στις χώρες του Βορρά.

Ο τρόπος γι’ αυτό είναι ο εκσυγχρονισμός και η ενίσχυση της Μικρομεσαίας Επιχειρηματικότητας -κυρίως δε προς την κατεύθυνση των εξαγωγών. Και, παράλληλα, η διάχυση στην κοινωνία των πόρων, μέσω χρήσιμων, βιώσιμων και ωφέλιμων για τις κατά τόπους περιοχές έργων υποδομής που θα υλοποιήσουν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες. Το να ενημερωθούν έγκαιρα -χθες ήδη!- για το πώς θα το καταφέρουν, πρέπει να αποτελέσει την υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα για τα αρμόδια επιτελεία των Υπουργείων που εμπλέκονται στη διαδικασία.

Μιχάλης Α. Αγγελόπουλος
Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Κίνησης Ελλάδας
Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου Ι.Τ.Α. [Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης] (ΚΕΔΕ)