Ο διαγωνισμός για την «κάρτα πολίτη» και τις ταυτότητες – Έντονο παρασκήνιο

15:59 19/8/2019 - Πηγή: BankWars

Στην «τσίτα» η κυβέρνηση εν όψει διαγωνισμού για την «κάρτα πολίτη» και τις ταυτότητες

Μια από τις πλέον κομβικές διαδικασίες για τον εκσυγχρονισμό του κράτους, την εμπέδωση όρων ασφάλειας και την προώθηση της ψηφιακοποίησης των σχέσεων πολίτη – δημοσίου είναι αυτή της δημιουργίας ενός νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Εντύπων Ασφαλείας (Ο.Π.Σ.Ε.Α.) με σκοπό την έκδοση των νέων Δελτίων Ταυτότητας αλλά και όλων των άλλων εγγράφων ασφαλείας.

Ήδη η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει διαδικασίες για την διαμόρφωση των όρων του νέου διαγωνισμού καθώς ο προηγούμενος για την προμήθεια των

νέων ταυτοτήτων ακυρώθηκε με πρωτοβουλία που πήρε αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων της. Μάλιστα, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη λίγες μέρες μετά την ορκωμοσία του και την ακύρωση του διαγωνισμού, στόχος είναι να αποτελέσει ο διαγωνισμός εφαλτήριο για να μπει στην καθημερινότητα η πιο σύγχρονη “Κάρτα του Πολίτη”.

Όπως έχει αναφέρει ο αρμόδιος υπουργός, ο διαγωνισμός θα επαναπροκηρυχθεί με νέες προδιαγραφές, ώστε η Κάρτα του Πολίτη να περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία στοιχεία για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Ωστόσο ακόμη δε δίνεται χρονοδιάγραμμα για την προκήρυξη του νέου διαγωνισμού.

Το υπουργείο, πάντως, σημειώνει πως με τη νέα ηλεκτρονική Κάρτα του Πολίτη η επικοινωνία και οι συναλλαγές με το Δημόσιο, τις εθνικές και διεθνείς κρατικές Αρχές «θα απλοποιηθούν σημαντικά». Συνάμα, όπως αναφέρει, θα περιοριστούν οι χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες, ενώ η παροχή υπηρεσιών θα γίνεται με ασφάλεια.

Σημειώνεται ότι ο ακυρωθείς διαγωνισμός και η υλοποίηση του έργου θα στοίχιζαν περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ σε βάθος 15ετίας. Κατά τις ίδιες πληροφορίες το κόστος έκδοσης για τον Έλληνα πολίτη δεν θα υπερέβαινε τα 7 ευρώ, συν τα έξοδα των φωτογραφιών.

Προβληματισμός

Στο φόντο αυτό και με τον πήχη των προσδοκιών ήδη ψηλά η κυβέρνηση εμφανίζεται ιδιαίτερα προβληματισμένη για το πώς θα καταφέρει με ασφάλεια να φέρει σε πέρας μια μεγάλη, επί της ουσίας, μεταρρυθμιστική τομή που άπτεται της ψηφιακοποίησης του δημοσίου αλλά και της ασφάλειας των πολιτών. Δεν είναι τυχαίο ότι στο μικροσκόπιο έχουν μπει οι εμπειρίες άλλων κρατών με σημαντική πορεία στη έκδοση και διακίνηση  με ψηφιακό τρόπο εγγράφων ασφαλείας.

Στο φόντο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες,  έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον το τι έχει γίνει στην στη Εσθονία, όπου για πολλούς λειτουργεί ένα πρότυπο μοντέλο ψηφιακών σχέσεων κράτους – πολίτη. Εκεί ένα περιστατικό με εταιρία που, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε επιδείξει ενδιαφέρον και για τον ελληνικό διαγωνισμό ταυτοτήτων, έχει δημιουργήσει σάλο εδώ κι ένα χρόνο. Σημειώνεται ότι στην Εσθονία περισσότερα από τα 1,3 εκατομμύρια του χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά δελτία ταυτότητας για πρόσβαση σε ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες.

Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με δημοσίευμα πριν λίγους μήνες (τον περασμένο Σεπτέμβριο) του Reuters, που έτυχε σημαντικών αναδημοσιεύσεων,  οι αρχές της Εσθονίας ξεκίνησαν νομική διαδικασία κατά της εταιρείας εγγράφων ασφαλείας Gemalto ζητώντας αποζημίωση 152 εκατ. Ευρώ, λόγω των ελαττωμάτων ασφαλείας στις ταυτότητες πολίτη που εκδίδει η εταιρεία για τη χώρα αυτή της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα σχετικά δημοσιεύματα  καταγράφηκαν «τρωτά σημεία» μέσα από επιθέσεις χάκερ στις κάρτες ταυτότητας που παρέδωσε η γαλλο-ολλανδική εταιρεία. Κάτι που σπίλωσε την φήμη της Εσθονίας ως της πιο ψηφιοποιημένης” ηλεκτρονική χώρας “στον κόσμο. Κι αυτό καθώς το Νοέμβριο του 2017, η Εσθονία ανακοίνωσε ότι θα εκδώσει ψηφιακά πιστοποιητικά ασφαλείας για 760.000 ηλεκτρονικές ταυτότητες που έχουν εκδοθεί από το κράτος και χρησιμοποιούν τα τσιπ buggy για να μετριάσουν τον κίνδυνο κλοπής ταυτότητας.

Η Αστυνομία της Εσθονίας (PPA), μάλιστα, με επίσημη δήλωση που μεταφέρει το Reuters ανέφερε ότι «η  Gemalto δημιούργησε μεμονωμένους κωδικούς κλειδιών για κάθε κάρτα ξεχωριστά, αφήνοντας τις ταυτότητες ευάλωτες σε εξωτερικές επιθέσεις κακόβουλου λογισμικού, αντί να εγχαράξει του κωδικούς ασφαλείας στο τσιπ της κάθε κάρτας όπως υποσχέθηκε.»

«Αποδείχθηκε ότι ο εταίρος μας παραβίασε αυτή την αρχή εδώ και χρόνια και το βλέπουμε αυτό ως πολύ σοβαρή αναίρεση της σύμβασης, δήλωσε ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Εσθονικής Αστυνομίας, κ. Krista Aas στο Reuters. Πάντως και η εταιρία προχώρησε και αυτή με τη σειρά της σε μηνύσεις αντιτείνοντας ότι δεν υπήρξε καμία παράβαση της σύμβασης κα ότι οι αιτιάσεις δεν έχουν καμία βάση.

Η Ελληνική περίπτωση

Στα καθ΄ ημάς η κυβέρνηση καθώς προωθεί και την κάρτα πολίτη επιδιώκει να διασφαλίσει ακέραιες διαδικασίες όταν μάλιστα η αντίδραση της αντιπολίτευσης ήταν σφοδρή για την ακύρωση του αρχικού διαγωνισμού. Σε δήλωσή της η τέως υπουργός Προστασίας του Πολίτη και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Όλγας Γεροβασίλη ανέφερε ότι «στις 18 Απριλίου 2019 το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας ξεκίνησε τη διαγωνιστική διαδικασία -με την αποστολή προσκλήσεων ενδιαφέροντος σε μεγάλο αριθμό ειδικευμένων φορέων- για τη δημιουργία νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Εντύπων Ασφαλείας (ΟΠΣΕΑ) με σκοπό την έκδοση των νέων Δελτίων Ταυτότητας αλλά και όλων των εγγράφων ασφαλείας».

Η βουλευτής σημειώνει, ότι «με τη δημιουργία του νέου ΟΠΣΕΑ, οι νέες ταυτότητες και τα άλλα έγραφα ασφαλείας θα ακολουθούν πλήρως τις σχετικές συστάσεις του ICAO (Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) και των Ευρωπαϊκών Κανονισμών».

Ωστόσο, όπως προσθέτει, «ενώ η διαδικασία προχωρούσε κανονικά, με μεγάλο ενδιαφέρον και συμμετοχή ειδικευμένων φορέων, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ανακοίνωσε τη ματαίωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, προκειμένου όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, ο διαγωνισμός να επαναπροκηρυχθεί με νέες προδιαγραφές, ώστε τα νέα έντυπα ταυτότητας να περιλαμβάνουν και αναγκαία στοιχεία για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, δυνατότητα που είχε ήδη προβλεφθεί στο διαγωνισμό που ματαιώθηκε!».

Και καταλήγει: «Το ερώτημα λοιπόν που προκύπτει είναι τι ακριβώς κρύβεται πίσω από την ματαίωση;»