Τι θα γίνει με το δημόσιο χρέος όταν λήξει το μνημόνιο – “Καμπανάκι” για το δημοσιονομικό κενό

12:22 9/10/2013 - Πηγή: BankWars

“Καμπανάκι” σχετικά με την ύπαρξη δημοσιονομικού κενού από τα μέσα του επομένου έτους και αδυναμίας εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, (χρηματοδοτικό κενό) κρούει με έκθεσή του υπό τον τίτλο «Το δημόσιο χρέος μετά το τέλος του “μνημονίου”», το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «η τρέχουσα δανειακή σύμβαση

με την τρόικα με όρους που περιλαμβάνονται στο “Μνημόνιο” λήγει το 2014. Τότε θα καταβληθεί η τελευταία δόση. Από το β΄ εξάμηνο 2014 οι πόροι που διαθέτει η χώρα δεν θα επαρκούν για να καλύψει τις υποχρεώσεις προς πληρωμή των τόκων για τα δάνεια που έχει λάβει.
Ειδικότερα, δεν θα επαρκεί το πρωτογενές πλεόνασμα (=περίσσευμα φόρων πάνω από τις δαπάνες) για την πληρωμή των τόκων. Κάπως απλά, η διαφορά μεταξύ τόκων και πρωτογενούς πλεονάσματος είναι το “δημοσιονομικό κενό”.
Επίσημα το “δημοσιονομικό κενό” υπολογίζεται με βάση την τρέχουσα πολιτική προσαρμογής. Αν η τελευταία αλλάξει, πχ αν αυξηθούν οι κοινωνικές δαπάνες, τότε ceteris paribus το κενό γίνεται μεγαλύτερο και μαζί του οι δανειακές ανάγκες.
Το ίδιο ισχύει αν υπάρξει υστέρηση των φορολογικών εσόδων. Το ΔΝΤ προβλέπει ένα “δημοσιονομικό κενό” 4,4 δισ. ευρώ προς τα τέλη 2014 και επιπλέον 6,5 δισ. ευρώ το 2015, συνολικά 11 δισ. ευρώ».
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, «η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι το κενό είναι μικρότερο, ελπίζοντας ότι θα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,83 δισ. ευρώ. Όπως και να διαμορφωθεί τελικά, το “κενό” θα πρέπει να καλυφθεί, πράγμα που μπορεί να γίνει με νέο δανεισμό, μείωση των επιτοκίων και νέα μέτρα ή με έναν συνδυασμό όλων αυτών. Η κυβέρνηση αποκλείει νέα μέτρα.
Ας προσθέσουμε ότι το “κενό” διευρύνεται αν προσθέσουμε τις δαπάνες πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρεών. Τότε μετονομάζεται σε “χρηματοδοτικό κενό”. Η Ελλάδα δεν θα είναι εύκολο να δανεισθεί με λογικούς όρους από τις αγορές για να καλύψει το “κενό” αυτό, δηλαδή να πληρώσει τους τόκους και να αποπληρώσει ληξιπρόθεσμα δάνεια».
Όπως επισημαίνεται στην ίδια έκθεση, «μια συμφωνία για νέα δάνεια στήριξης ή και άλλες διευκολύνσεις (μείωση επιτοκίων κλπ) είναι η πιθανότερη λύση με τα σημερινά δεδομένα. Προβλέπονται άλλωστε στη δήλωση της Ευρωομάδας. Επίσης και συναφώς, η ελληνική πλευρά εξετάζει το ενδεχόμενο να καλύψει μέρος του δημοσιονομικού κενού με διάφορους τρόπους εκτός δανεισμού από τους εταίρους, ένας από τους οποίους είναι η προσφυγή στις “αγορές”. Η τρόικα για τους δικούς της λόγους την παρακινεί προς αυτή την κατεύθυνση». Ωστόσο, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, εκτιμά ότι «μια νέα δανειακή σύμβαση για το κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού δίνει μόνον προσωρινή λύση για ένα- δύο χρόνια και αναβάλλει την αντιμετώπιση του μείζονος προβλήματος που είναι ο όγκος του δημοσίου χρέους της χώρας».
Για την επεξεργασία των προτάσεών του, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής λαμβάνει ως βασική παραδοχή ότι «το χρέος (και ο λόγος χρέους) δεν πρόκειται να τεθεί σε τροχιά μείωσης και να γίνει “βιώσιμο” ως το 2020 ή 2022 αποκλειστικά με εθνικές προσπάθειες αποταμίευσης (=δημιουργίας πρωτογενών πλεονασμάτων και ιδιωτικοποιήσεις), χωρίς οποιαδήποτε αναδιάρθρωση (=νέο “κούρεμα”) ή και αναδιάταξη (=επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής χρεών) και άλλες διευκολύνσεις».
Σύμφωνα με την έκθεση «η εξυπηρέτηση του χρέους ώστε να γίνει βιώσιμο μόνο με τις δικές μας δυνάμεις προϋποθέτει έναν συνδυασμό ρυθμών μεγέθυνσης και πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια που όμως δεν είναι ρεαλιστικό να υποθέσουμε ότι θα επιτευχθούν. Θα προϋπέθετε επίσης δυνατότητα αναχρηματοδότησης από τις αγορές με ανεκτούς όρους».
Η έκθεση καταλήγει, παραθέτοντας εναλλακτικά σενάρια για τη μείωση του χρέους, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης επιτοκίων και επέκτασης χρονικής διάρκειας, της αμοιβαιοποίησης μέρους του χρέους (ευρωομόλογα) και της διαγραφής μέρους αυτού.