50 χρόνια από τη δολοφονία Λαμπράκη

14:27 22/5/2013 - Πηγή: KoutiPandoras

«Επεσε ο μέγας δρυς στη γης, σε μέγα αγώνα -
πουλιά και φύλλα στάθηκαν στον ουρανό
η Ελλάδα τον εκράτησε στα δυο της γόνα,
στο βαθυπόρφυρο του Μάη εσπερινό
κι ενώ από τους πόρους της η οργή της αίμα ιδρώνει,
τινάζεται όλη ανάμεσα στον άγιο λαό,
κι ολόρθη τον υψώνει, μεσιανό καδρόνι,
ψηλά, στο θόλο, στης Ειρήνης το ναό».

Με αυτό το ποίημα αποχαιρέτησε ο Γιάννης Ρίτσος, την 27η Μαΐου του 1963, τον Γρηγόρη Λαμπράκη,

στο Α” Νεκροταφείο Αθηνών. 5 μέρες πριν, στις 22 του Μάη, ο Γρηγόρης Λαμπράκης έπεφτε βαριά τραυματισμένος στο δρόμο από τα χτυπήματα με κλομπ των ακροδεξιών Σπύρου Κοτζαμάνη και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδη. Ήταν λίγο μετά από ομιλία που είχε στην Θεσσαλονίκη, μαζί με τον Γιώργο Τσαρουχά, στην εκδήλωση των «Φίλων της Ειρήνης» στη Θεσσαλονίκη παρουσία ισχυρής αστυνομικής δύναμης αλλά και δυνάμεων της ακροδεξιάς. Ο Γιώργος Τσαρουχάς κακοποιήθηκε μπροστά στους αστυνομικούς, όταν ζήτησε την απομάκρυνση των ακροδεξιών, ενώ ο Γρηγόρης Λαμπράκης δολοφονήθηκε την ώρα που έβγαινε από το κτίριο.

Άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, εκεί απ” όπου σήμερα στις 12.00 θα ξεκινήσει λαϊκή πορεία, που θα καταλήξει στο σημείο της δολοφονίας του, στη συμβολή των οδών Ερμού και Βενιζέλου. Η πορεία στη μνήμη του αγωνιστή οργανώνεται από την Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη.

Ο θάνατός του προκάλεσε αγανάκτηση στην κοινή γνώμη, οξύτατη πολιτική κρίση, αλλά και διεθνή κατακραυγή. Η κηδεία του μετατράπηκε σε διαδήλωση καταδίκης, καθώς 500.000 άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους μετά την κηδεία του.

Ποιος ήταν ο Γρηγόρης Λαμπράκης
Γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1912 στην Κερασίτσα Αρκαδίας και ήταν το 14ο παιδί από τα συνολικά 18 που απέκτησαν οι γονείς του. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύτηκε στη γυναικολογία. Υπήρξε αθλητής με πολλές πανελλήνιες και βαλκανικές νίκες και κατείχε για 23 χρόνια (ως το 1959) το πανελλήνιο ρεκόρ στο μήκος με επίδοση 7,37 μ. Στην διάρκεια της κατοχής διοργάνωνε με άλλους συναθλητές του αγώνες, διαθέτοντας τα έσοδα σε λαϊκά συσσίτια. Το 1950 κατέλαβε τη θέση του υφηγητή Μαιευτικής – Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Aπέκτησε δυο γιους, τον Θοδωρή και τον Γρηγόρη.

Στις εκλογές του Οκτωβρίου 1961 ο Λαμπράκης εκλέχτηκε βουλευτής Πειραιά συνεργαζόμενος με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος της «Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη». Στις 21 Απριλίου 1963 αψηφώντας σχετική απαγόρευση της αστυνομίας, πραγματοποίησε την 1η Μαραθώνια πορεία Ειρήνης. Βάδισε το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής μόνος του (φωτό), εν μέσω απειλών, πριν τελικά συλληφθεί και κρατηθεί για μερικές ώρες.
Αμέσως μετά μετέβη στο Λονδίνο για να συμπαρασταθεί στους Έλληνες, Κύπριους και Άγγλους διαδηλωτές που ζητούσαν την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα. Στόχος των διαδηλωτών ήταν η βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία βρισκόταν στην αγγλική πρωτεύουσα προκειμένου να παραστεί σε βασιλικούς γάμους. Σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 22 Μαϊου, καθώς εξερχόταν από συγκέντρωση για την ειρήνη και τον πυρηνικό αφοπλισμό στη Θεσσαλονίκη δέχτηκε δολοφονική επίθεση από παρακρατικούς. Τραυματίστηκε βαριά και υπέκυψε στα τραύματά του τέσσερις μέρες μετά.