Δημήτρης Καραντζάς: «Ζούμε στην εποχή της χωροφυλακής και του τμήματος ηθών»
Επιτέλους μεγάλωσε. Ο Δημήτρης Καραντζάς δεν είναι πια το… παιδί-θαύμα του ελληνικού θεάτρου σε μια χώρα δύσπιστη απέναντι στους νέους. Εχοντας αφήσει πίσω του το μικρόψυχο αφήγημα του «βύσματος» που «του δίνουν τα πάντα, ακόμη και την Επίδαυρο στα 26 του», έχει καταφέρει να κάνει ακόμη και εκείνους που ήταν καχύποπτοι να τον παραδεχτούν. Ισως επειδή δεν πήραν τα μυαλά του αέρα, ίσως επειδή εμμένει στον δρόμο του χωρίς να ξεστρατίζει, μα κυρίως γιατί έχει υπογράψει μερικές από τις καλύτερες παραστάσεις των τελευταίων χρόνων. Με έργα των Ιψεν,
Είναι υπό διωγμό σήμερα ο ανάπηρος, ο ομοφυλόφιλος, ο αδύναμος, ο φτωχός.
Δεν μπορώ να καταλάβω την αντίφαση να μιλάμε περί δικαιωμάτων των γυναικών ή περί συμφώνου συμβίωσης των ομόφυλων ζευγαριών ενώ παράλληλα τα τελευταία πέντε χρόνια θεριεύουν η ομοφοβία, η ξενοφοβία, η μισαναπηρία. Κάνουμε ότι αφομοιώνουμε τις κοινωνικές κατακτήσεις αλλά βαθιά μέσα μας είμαστε ακόμη στο τμήμα ηθών και στη χωροφυλακή που συλλαμβάνει όποιον θεωρεί ηθικά μεμπτό. Αυτή είναι η παράνοια που ζούμε με τον υπόρρητο φασισμό που κυριαρχεί, ο οποίος είναι στο όριο να γίνει ρητός.
Τι δεν έχουμε ξεπεράσει ως κοινωνία;
Ζούμε στο καφενείο ενός χωριού και λέμε ο χαζός, ο τρελός, ο πούστης, η χοντρή. Είναι η ευάλωτη ομάδα και αυτοί που θα χτυπήσουμε γιατί θα πονέσουν περισσότερο. Θέλουμε να είμαστε κάτι πολύ καθαροί τύποι, με πολύ καθαρά σπίτια και τη συνείδησή μας καθαρή και ο τρόπος να τα έχουμε αυτά τόσο καθαρά είναι να διώξουμε τη βρόμα που έχουμε εμείς οι ίδιοι προκαλέσει. Γιατί αυτή η βρόμα δεν ταιριάζει με την εικονοποιία της αριστείας, της ομορφιάς και της κοινωνικής ευπρέπειας, άρα είναι εχθρική κι εμείς είμαστε κυριλέ δολοφόνοι. Στην ουσία φοβόμαστε μη γίνουμε εμείς οι ευάλωτοι.
Εχει ευθύνες η παρούσα κυβέρνηση για την επέλαση της ακροδεξιάς κουλτούρας και ρητορικής;
Είναι ευθύνη αυτής της κυβέρνησης ότι βγαίνεις από το σπίτι και φοβάσαι τι σε περιμένει. Εχει επισημοποιηθεί η ακροδεξιά. Εχουμε ξαναζήσει δεξιές κυβερνήσεις αλλά ποτέ δεν ένιωσα ότι απειλούμαι. Οτι θα φυσήξει και θα καώ, θα βρέξει και θα πνιγώ, θα πάρω το τρένο και θα σκοτωθώ ή το πλοίο και θα δολοφονηθώ. Οτι θα βγω μια βόλτα και θα μου την πέσουν τα τελειωμένα φασισταριά. Δεν μπορεί αυτή η κυβέρνηση να μιλάει για νόμιμη βία και να δέρνουν τον κόσμο στη Νέα Σμύρνη επί κορονοϊού. Το χειρότερο είναι ότι δεν ξέρω ποια είναι η στόχευση των κυβερνώντων. Η καθήλωση από τη βιαιότητα των πραγμάτων; Να δέχεσαι ότι δεν θα γίνουν τα έργα που πρέπει για να μην πνιγόμαστε; Να δέχεσαι το ατύχημα στα Τέμπη και πάμε παρακάτω; Να λες «είμαι καλά γιατί τουλάχιστον ζω»;
Σε έχουν κατηγορήσει στην υπόθεση Λιγνάδη ότι κάνεις προπαγάνδα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό που με ενοχλεί πιο πολύ είναι ότι προσπαθείς να μιλήσεις για αυτονόητα δικαιώματα, για κοινωνική ευαισθησία και ενσυναίσθηση και αυτομάτως σε κατατάσσουν σε αυτούς που ασκούν πολιτική προπαγάνδα. Για να ασκήσεις προπαγάνδα όμως πρέπει να πιστεύεις σε κάποιο κόμμα κι εγώ δεν πιστεύω σε κανένα. Είμαι σε απελπισία. Και με θυμώνει ακόμη παραπάνω ότι κάποιοι θέλουν να σου κλείσουν το στόμα. Εχω δει ανθρώπους με
τους οποίους μπορεί να έχουμε συζητήσει για την ευαισθησία ας πούμε στον Τσέχωφ να υποκινούνται μόνο από πολιτικά οφέλη και να γίνονται κτήνη. Και να σε στήνουν στη γωνία επειδή δεν συναινείς στη Δεξιά. Ε δεν συναινώ στη Δεξιά με κανέναν τρόπο.
Αυτή η σκοτεινιά γύρω μας σε οδήγησε στο έργο «Το σπίτι», το οποίο έγραψες ο ίδιος, πρώτη φορά μετά το «Χιόνι στο στόμα» που έγραψες και σκηνοθέτησες στο Αμόρε στα 20 σου;
Το έργο είναι η απόρροια αυτής της απόλυτης σκοτεινιάς. Ξεκίνησα από την ιδέα να κάνω την «Παρέλαση» της Λούλας Αναγνωστάκη με ανθρώπους μεσήλικες. Από εκεί περάσαμε με τους συνεργάτες μου στο διήγημα του Χούλιο Κορτάσαρ «Το σπίτι» και μετά γεννήθηκε η ιδέα του δικού μου έργου, που είναι μια σύνθεση δράσεων για τη βία και τον εθισμό μας σε αυτή. Οι ήρωες ζουν μια τυπική καθημερινή μέρα σε ένα σπίτι μίνιμαλ και ουδέτερο χωρίς ταυτότητα και παρελθόν. Από το παράθυρο βλέπουν σε ένα δρόμο. Σιγά σιγά η θέα αλλάζει, ανατρέπεται, αναποδογυρίζει, κουνιέται και συμπαρασύρει μαζί και το σπίτι. Ενας καταιγισμός εικόνων, μια τρύπα από την οποία περνάει καλπάζοντας όλη η ευρωπαϊκή ιστορία μαζί με τη χορογραφία των ηρώων, που προσπαθούν να κρατηθούν από την πραγματικότητα και τα υλικά αντικείμενα με όλη την εθελοτυφλία του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου. Η βία καλπάζει μέσα από την οθόνη μέχρι να φτάσουν όλα σε έναν παροξυσμό.
Μετά τη Στέγη έρχεται άλλος ένας Τσέχωφ με το ανέβασμα του «Γλάρου» στο θέατρο Προσκήνιο στα μέσα Δεκεμβρίου. Είναι ο αγαπημένος σου συγγραφέας;
Ναι. Με συγκινεί πολύ γιατί συνδυάζει βαθιά συναισθηματική εμπλοκή και μια ισοπέδωση που μου ταιριάζει. Στα έργα του υπάρχει πάντα το προφίλ μιας εποχής που πεθαίνει κάτι παλιό για να έρθει το καινούργιο. Μετά τις «Τρεις αδελφές» και τον «Θείο Βάνια» σαν να θέλω με τον «Γλάρο» να κλείσω ένα τριλογικό επεισόδιο γύρω από την αναρώτηση με ποιον τρόπο αυτά τα έργα μπορούν να ξανασυστηθούν σήμερα, μακριά από τη σκόνη που δεν έχουν και μόνοι μας καμιά φορά τα ανεβάζουμε σαν να έχουν. Στον «Γλάρο» με ενδιαφέρει πάρα πολύ το ζήτημα που ανοίγει για το θέατρο. Θα είναι μια παράσταση όπου θα μπαίνουμε σε μια αποθήκη θεάτρου, σε ένα ξεθεμελιωμένο σκηνικό με τελάρα, μαρκίζες και ρούχα χρησιμοποιημένα, με τον Τρέπλιεφ να προσπαθεί να φτιάξει μια νέα γλώσσα.
Για πες μου, είσαι ακόμη εκείνος ο περίεργος τύπος με το μπλοκάκι και το μολύβι που σημειώνει σε κάθε παράσταση παρατηρήσεις για τους ηθοποιούς;
Ε το έχω ακόμη, αλλά στην αρχή των παραστάσεων και μετά χαλαρώνω λίγο. Μόνο όταν δω ότι «κουνιέται» κάτι που θεωρώ θεμελιώδες, εκεί θα επέμβω. Κατάλαβα ότι όταν κάνεις συνεχώς παρατηρήσεις στεγνώνουν τα πράγματα και δεν είναι το καλύτερο. Προσπαθώ να είμαι επίμονος εκεί που χρειάζεται και όχι γενικά επίμονος.
Αυτή η ανάγκη του ελέγχου είναι παρούσα μόνο στην τέχνη ή και στη ζωή σου; Ρωτάω αν καθρεφτίζει ένα χαρακτηρολογικό στοιχείο σου.
Ισχύει και στη ζωή μου. Ισως γιατί μου έλειπε πολύ το κομμάτι της εμπιστοσύνης. Νομίζω πλέον ότι όταν περιφρουρείς τα πάντα γίνεσαι τσιγκούνης χωρίς να το θες. Παλιά φοβόμουν ότι αν καταστραφεί κάτι πολύτιμο μέσα μου, δεν θα επανέλθει. Τώρα πια σκέφτομαι «ας καταστραφεί», καλό είναι κιόλας να καταστραφούν κομμάτια σου για να αναγεννηθούν.
Πού τοποθετείς τον πυρήνα της έλλειψης εμπιστοσύνης που σε βασάνισε;
Νομίζω ότι έχει να κάνει με το σχολείο μου, το Αρσάκειο Εκάλης, όπου αισθανόμουν σαν τη μύγα μες στο γάλα. Δεν ένιωσα βία ή μη αποδεκτός, αλλά ότι δεν μπορούσα να συμμετέχω, ήμουν από άλλο ανέκδοτο. Για να παρηγορηθώ παρατηρούσα τα πάντα σαν περισκόπιο και έγραφα χωρίς να μοιράζομαι τις σκέψεις μου με κανέναν. Με το θέατρο άρχισα να μοιράζομαι και να ακουμπάω δικές μου κλειστές περιοχές, πιο καθαρά τώρα. Μέσα από την παρατήρηση και την προσωπική εμπλοκή προσπαθούμε να ζήσουμε πέρα από την επιβίωση, μέσα σε αυτό τον ζόφο.
Από τότε που ξεκίνησες το θέατρο μέχρι σήμερα τι θεωρείς ότι έχεις βελτιώσει;
Νιώθω ότι μες στα χρόνια έχω απελευθερωθεί και είμαι πιο ανοιχτός με τους ηθοποιούς. Παλαιότερα είχα τέτοια αγωνία να γίνει καθαρή η φόρμα μου που παραμερίζονταν κάποια πράγματα ουσίας. Ηταν σαν να θέλεις να συστηθείς και κάπως υπερβάλλεις στη γνωριμία για να σε συμπαθήσουν.
Η υπερβολική φόρμα σε προστάτευε από την έκθεση;
Ναι, χωρίς αυτό να είναι γενίκευση. Παρότι ακόμη υπάρχουν κατευθύνσεις πιο καθαρά φορμαλιστικές, ο τρόπος με τον οποίο «διατίθεμαι» σε μια πρόβα είναι πιο προσωπικός.
Επιμένεις να κάνεις αμιγώς θέατρο. Εχεις σκεφτεί να κάνεις τηλεόραση;
Ντρέπομαι να κάνω τηλεόραση, είναι μια γλώσσα που δεν τη γνωρίζω, νιώθω ανεπαρκής. Οσο αντέχω και έχω παραγωγούς που με στηρίζουν θα κάνω αυτό που ξέρω και αγαπώ. Δεν κάνω αίτηση για επιχορήγηση στο υπουργείο Πολιτισμού. Οσο είναι εκεί η κ. Μενδώνη δεν θέτω τίποτε που να με αφορά υπόψη της.
Τι ελπίζεις για το μέλλον;
Δεν ξέρω τι ελπίδες έχουμε. Πιστεύω σε μια καταστροφή όταν καταλάβουν οι άνθρωποι ότι έχουν εκχωρήσει τελείως τον εαυτό τους σε ένα απάνθρωπο μοντέλο κεντροτραπεζικής ανάπτυξης που σκοτώνει κάθε ευαισθησία. Μόνο όταν καταλάβουμε ατομικά ο καθένας ότι έτσι όπως πάμε θα τα χάσουμε όλα –και θα συμβεί σε όλους μας αυτό μέσα από μια μεγάλη κατάρρευση– τότε ίσως επιστρέψουμε στις βασικές αρχές. Οπως λέει και ο Πίντερ στο «Τέφρα και σκιά»: «Δεν μπορούμε να ξαναρχίσουμε πάλι. Μπορούμε να ξανατελειώσουμε πάλι».
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Δρίτσας σε Παππά, Πολάκη και Γ. Τσίπρα: «Έχετε καταλάβει τι πάτε να κάνετε»;
- Aκόμη ένα εργατικό δυστύχημα: Νεκρός 26χρονος ντελιβεράς
- Π. Πολάκης: «Εμετικές επιθέσεις και fake news εναντίον Κασσελάκη» – Θ. Δρίτσας: «Νίκο Παππά, Παύλο Πολάκη, Γιώργο Τσίπρα, έχετε επίγνωση μα τω Θεώ;»
- Πέθανε ξαφνικά σε ηλικία 43 ετών, η χρυσή Ολυμπιονίκης στο βόλεϊ, Walewska Oliveira
- Κηφισός: Οδηγός μηχανής σκοτώθηκε σε καραμπόλα
- Φθιώτιδα: Θρίλερ με την εξαφάνιση πατέρα και γιου που ταξίδευαν από τη Λαμία στην Άρτα - «Χτενίζουν» την Εθνική Οδό οι αρχές
- Χρόνια φλεγμονή: Οι ειδικοί αποκαλύπτουν 5 συμπτώματα που μαρτυρούν το πρόβλημα – Πώς να την ελέγξετε
- «ΜΕΤΑ ΤΗ ΦΩΤΙΑ»: Δείτε το συγκλονιστικό τρειλερ με σκηνές
- Νομοσχέδιο για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών προ των πυλών
- Κασσελάκης: «Θα παραμείνω στο κόμμα, δεν είμαι αυτος που προκάλεσε την πόλωση»
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις KoutiPandoras
- Ο Νίκος Μουρατίδης γράφει για το «φαινόμενο Κασσελάκη»: Γι’ αυτό σαρώνει ο Στέφανος…
- Ιορδανία: Καλεσμένος σε γάμο σκότωσε τον γαμπρό κατά λάθος με όπλο (video)
- Ζελένσκι: «Αρχίζουμε κοινή παραγωγή όπλων με τις ΗΠΑ»
- Κασσελάκης για Τάιλερ: Μου έδειξε τι είναι ενσυναίσθηση – Τιμή μου που είναι δίπλα μου
- Δημήτρης Καραντζάς: «Ζούμε στην εποχή της χωροφυλακής και του τμήματος ηθών»
- Απίστευτο περιστατικό στη Θεσσαλονίκη: Έλειπε ο θάλαμος του ασανσέρ και έπεσε από ύψος 5-6 μέτρων
- Ύποπτος φάκελος με παραλήπτη τον ΣΥΡΙΖΑ – Συναγερμός στην Πάτρα
- Σοκ στην Κρήτη: Στην εντατική αγοράκι 9,5 μηνών ύστερα από πτώση
- Κάρπαθος: Νεκρός ο Γερμανός τουρίστας που αγνοούνταν
- Μπέος για νέα κακοκαιρία: «Να βάλει ο θεός το χέρι του» (video)
- Τελευταία Νέα KoutiPandoras
- Δημήτρης Καραντζάς: «Ζούμε στην εποχή της χωροφυλακής και του τμήματος ηθών»
- Ύποπτος φάκελος με παραλήπτη τον ΣΥΡΙΖΑ – Συναγερμός στην Πάτρα
- Σοκ στην Κρήτη: Στην εντατική αγοράκι 9,5 μηνών ύστερα από πτώση
- Μπέος για νέα κακοκαιρία: «Να βάλει ο θεός το χέρι του» (video)
- Ιορδανία: Καλεσμένος σε γάμο σκότωσε τον γαμπρό κατά λάθος με όπλο (video)
- Ο Νίκος Μουρατίδης γράφει για το «φαινόμενο Κασσελάκη»: Γι’ αυτό σαρώνει ο Στέφανος…
- Ζελένσκι: «Αρχίζουμε κοινή παραγωγή όπλων με τις ΗΠΑ»
- Απίστευτο περιστατικό στη Θεσσαλονίκη: Έλειπε ο θάλαμος του ασανσέρ και έπεσε από ύψος 5-6 μέτρων
- Κασσελάκης για Τάιλερ: Μου έδειξε τι είναι ενσυναίσθηση – Τιμή μου που είναι δίπλα μου
- Κάρπαθος: Νεκρός ο Γερμανός τουρίστας που αγνοούνταν
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Ρωσία: Στο 6% του ΑΕΠ οι αμυντικές δαπάνες για το 2024
- HIV: Ένας θεατρικός μονόλογος για την Επίφανι Γκούντμαν, το trafficking και τις ευθύνες όλων μας
- Πολάκης απαντά σε Αχτσιόγλου: Έχεις κατέβει όλη τη σκάλα
- Γιάννης Στουρνάρας: Υψηλότερα τα επιτόκια δανεισμού για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στην Ελλάδα
- «Πετάνε» προς Ελλάδα τα αμερικανικά F-35
- Π. Πολάκης: «Εμετικές επιθέσεις και fake news εναντίον Κασσελάκη» – Θ. Δρίτσας: «Νίκο Παππά, Παύλο Πολάκη, Γιώργο Τσίπρα, έχετε επίγνωση μα τω Θεώ;»
- Μαυρίκιος Μαυρικίου για Κασσελάκη: «Είναι αμάθεια. Με τρομάζει…»
- Δηλητηριασμένα δολώματα εντόπισαν μέλη της Υπηρεσίας Θήρας στον Ακάμα (pics)
- Γιώργος Αγγελόπουλος: «Για ποιο λόγο να συζητάμε γιατί καλέσαμε έναν άνθρωπο σε ένα χαρμόσυνο γεγονός»