Ελευθερία του Τύπου: Σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα στη φετινή κατάταξη της RSF

09:47 3/5/2024 - Πηγή: KoutiPandoras

Στις χώρες της Ευρώπης όπου η ελευθερία του Τύπου “υφίσταται δοκιμασία από τις πλειοψηφίες στην εξουσία” συμπεριλαμβάνεται η Ελλάδα, σύμφωνα με τη νέα έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) για την ελευθερία του Τύπου του 2024, όπου μπορεί η χώρα μας να έχει ανέβει στην κατάταξη μετά το περσινό “ναδίρ” της 107ης θέσης, αλλά και η 88η θέση που καταλαμβάνει φέτος δεν είναι

και για… πανηγύρια. Εξάλλου, αυτή η άνοδος φαίνεται πως δεν έχει να κάνει τόσο με τη βελτίωση της κατάστασης στη χώρα μας, αλλά περισσότερο με την επιδείνωσή της σε άλλες χώρες του πλανήτη, δείχνοντας μία γενικότερη ανησυχητική διεθνή τάση – και άλλωστε, η Ελλάδα παραμένει τελευταία στη λίστα μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως προκύπτει από την έκθεση της RSFμ σε παγκόσμια κλίμακα, οι συνθήκες άσκησης του δημοσιογραφικού επαγγέλματος χειροτέρεψαν στα τρία τέταρτα των χωρών. Η οργάνωση καταγγέλλει ιδίως “την έκδηλη απουσία πολιτικής βούλησης της διεθνούς κοινότητας να εφαρμόσει την αρχή της προστασίας των δημοσιογράφων”, πάνω απ’ όλα στη Γάζα, υπενθυμίζοντας ότι πάνω από εκατό Παλαιστίνιοι ρεπόρτερ έχουν σκοτωθεί στις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού, από τους οποίους 22 ενώ ασκούσαν το καθήκον τους.

Ευρύτερα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η έκθεση για το 2024 υπογραμμίζει τη μείωση της προστασίας της δημοσιογραφίας από τα κράτη, παρότι αυτά θα έπρεπε να την εγγυώνται, καθώς και τον ενεργό ρόλο πολλών στην παραπληροφόρηση. Η RSF κάνει λόγο για “ανησυχητική επιδείνωση της υποστήριξης και του σεβασμού της αυτονομίας των μέσων ενημέρωσης”, και μάλιστα σε μία χρονιά που σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη θα κληθεί να ψηφίσει τουλάχιστον μια φορά.

Στην Αργεντινή (66η, –26 θέσεις), ο νέος ακραίος φιλελεύθερος πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι ανακοίνωσε τον Μάρτιο το κλείσιμο του δημόσιου πρακτορείου ειδήσεων TELAM, που κατηγόρησε πως επιδιδόταν σε προπαγάνδα. Η κατάσταση είναι “ιδιαίτερα ανησυχητική” στη χώρα αυτή αφότου ανέλαβε ο κ. Μιλέι, τον οποίο οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα χαρακτηρίζουν “αρπακτικό” σε ό,τι αφορά την ελευθερία του Τύπου.

Ο έλεγχος των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης κι ευρύτερα των δημοσιεύσεων στο διαδίκτυο είναι ασφυκτικός στο Βιετνάμ (174ο) και στην Κίνα (172η), χώρα στην οποία η ΜΚΟ προσάπτει πως είναι αυτή που φυλακίζει τους περισσότερους δημοσιογράφους στην υφήλιο, ασκεί λογοκρισία και παρακολουθεί εργαζόμενους στα ΜΜΕ. Στην ανατολική Ευρώπη και στην κεντρική Ασία επίσης η λογοκρισία των ΜΜΕ εντάθηκε και παρατηρήθηκε θεαματικός μιμητισμός των ρωσικών ενεργειών καταστολής, σύμφωνα με την RSF, που αναφέρεται στη Λευκορωσία (167η), στη Γεωργία (103η), στο Κιργιστάν (120ό) και στο Αζερμπαϊτζάν (164ο). Η Ρωσία, όπου επανεξελέγη πρόεδρος ο Βλαντίμιρ Πούτιν τον Μάρτιο, κατατάσσεται 162η.

Παράλληλα, το οπλοστάσιο όσων επιδίδονται σε παραπληροφόρηση εμπλουτίζεται χάρη στη δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη. Σύμφωνα με την RSF, αυτό δείχνει ηχητικό deepfake (μοντάζ που μοιάζει αυθεντικό) με θύμα τη δημοσιογράφο Μόνικα Τόντοβα στη Σλοβακία (29η, –12 θέσεις), πριν από τις εκλογές του φθινοπώρου. Για τη ΜΚΟ, επρόκειτο για κάτι που “ξεκάθαρα ωφέλησε τη ρωσική παραπληροφόρηση”.

Την πιο θεαματική υποχώρηση στην κατάταξη ως προς την ελευθερία του Τύπου καταγράφουν το Αφγανιστάν του καθεστώτος των Ταλιμπάν (178ο, –26 θέσεις), το Τόγκο (113ο, –43) κι ο Ισημερινός (110ος, –30).

Αντίθετα, οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα θεωρούν πως η κατάσταση βελτιώθηκε αισθητά στη Χιλή (52η, +31), στη Βραζιλία (82η, +10) και στην Πολωνία (47η, +10).