Μη επιδοτούμενη σκέψη

15:40 17/6/2013 - Πηγή: KoutiPandoras

Του Γιώργου Γκέκα (Brand & Business Developer fooditerranean.com fooditeranneanproject.com)

Για δεκαετίες ο όρος «επιδότηση» ήταν από τους πιο σέξι όρους του επιχειρηματικού λεξιλογίου και ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα. Μετά την μεταπολίτευση σχεδόν όλη η αγροτική παραγωγή στηρίζονταν στις κρατικές και αργότερα τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Αυτές εμφανίζονταν ως ενίσχυση νέων καλλιεργειών, π.χ. βαμβακοφυτείες στον Θεσσαλικό κάμπο, αύξηση παραγωγής μεμονωμένων καλλιεργειών, δημιουργία εγκαταστάσεων μεταποίησης ( π.χ. παραγωγοί

ελαιολάδου με 10tn προϊόν έφτιαχναν δικά τους τυποποιητήρια), ή ακόμη και την απόρριψη ποιοτικών προϊόντων στις χωματερές. Η πιο σύγχρονη μορφή επιδοτήσεων είναι εκείνες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξωστρέφειας.

Αυτή η τακτική «εκπαίδευσε» τους παραγωγούς να θεωρούν δεδομένη την επιδότηση καθιστώντας τους ουσιαστικά «ανάπηρους». Η «αναπηρία» αυτή προσδιορίζεται στο γεγονός ότι ουσιαστικά οι παραγωγοί επιβίωναν όχι από την αποτελεσματική καλλιέργεια της γης και την εμπορία των προϊόντων τους, αλλά από τα βοηθήματα. Η συνέπεια αυτής της κατάστασης ήταν να επαναπαύονται στα κεκτημένα, χωρίς να κάνουν καμία ουσιαστική ενέργεια να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους.

Μια μεγάλη πλάνη, που εσκεμμένα καλλιεργήθηκε, ήταν ότι τα χρήματα των επιδοτήσεων ήταν «δωρεάν» χρήματα. Κάπως έτσι αναπτύχθηκε μία κουλτούρα αβασάνιστου κέρδους. Κάνεις δεν νοιαζόταν από πού έρχονταν αυτά τα χρήματα, μιας και κανείς δεν ζητούσε εμφανή ανταλλάγματα γι ´αυτά. Έτσι για παράδειγμα ο παραγωγός που έβαζε τόνους χημικά για να παράγει μεγάλες ποσότητες, και κατά συνέπεια να πάρει μεγαλύτερη χρηματοδότηση, έβλεπε μόνο τα χρήματα που έπαιρνε τον επόμενο χρόνο και όχι αυτά που θα έχανε λίγα χρόνια αργότερα, καταστρέφοντας τη γη του.

Η χρήση των επιδοτήσεων τελικά αποδείχθηκε λιγότερο αθώα απ’ ό,τι πιστέψαμε. Οι παραγωγοί, χωρίς να το αντιληφθούν, φόρτωναν τα χωράφια τους με φάρμακα δηλητηριάζοντας το υπέδαφος, νόθευαν το προϊόν τους για να γράψουν περισσότερα κιλά, ξήλωναν παραδοσιακές καλλιέργειες για να φυτέψουν άλλες πιο κερδοφόρες χωρίς κανένα έλεγχο φυσικής ή εμπορικής βιωσιμότητάς τους. Επίσης χρησιμοποιούσαν σπόρους αγορασμένους, για μεγαλύτερη απόδοση, εξαφανίζονται μοναδικές τοπικές ποικιλίες. Μια άλλη παγίδα των επιδοτήσεων ήταν το «δωρεάν». Αγόραζαν «δωρεάν» φάρμακα, εργαλεία ακόμη και γνώση από σεμινάρια. Η νοοτροπία του «δωρεάν» στερεί από τον άνθρωπο την δυνατότητα να κρίνει να αξιολογήσει και να αντιδράσει σε αυτό που του προσφέρεται. Έτσι όχι απλά επιδιώκει να το έχει αλλά ουσιαστικά του επιβάλλεται με έναν τρόπο που όχι μόνο δεν τον προσβάλλει αλλά τον ικανοποιεί. Κανείς δεν θα ξεριζώσει τα ελαιόδεντρα μας. Θα το κάνουμε εμείς οι ίδιοι, εάν οι πατάτες για παράδειγμα έχουν μεγαλύτερη επιδότηση… Αυτός είναι ένας τρόπος που χρησιμοποιείται για να ελεγχθεί η ποιότητα, το είδος και η ποσότητα που παράγει ένας τόπος.

Όμως αλήθεια πόσο δωρεάν είναι αυτά τα χρήματα; Από πού προέρχονται; Τα κρατικά χρήματα προέρχονται ως επί των πλείστον από φορολογία ή από έσοδα του κράτους. Με άλλα λόγια είναι χρήματα των πολιτών και γι” αυτό θα πρέπει να απαιτούμε να επενδύονται σωστά ώστε να παράγουν περισσότερα χρήματα. Τα ευρωπαϊκά χρήματα δίνονται προκειμένου να ενισχύσουν κάποιες ομάδες παραγωγών και να τους κατευθύνουν προς ορισμένες δράσεις και καλλιέργειες, οι οποίες όμως προσδιορίζονται ως επί το πλείστον από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και οι οποίες δεν εξυπηρετούν απαραίτητα τις ανάγκες της ελληνικής αγροτικής οικονομίας.

Συμπερασματικά είναι εγκληματικά αφελές να πιστεύουμε ότι μπορούν να χαριστούν χρήματα χωρίς να εργαστούμε ή χωρίς να υπάρχει κάποιο αντάλλαγμα, εμφανές ή επικαλυμμένο. Ο νόμος της αγοράς το λέει ξεκάθαρα άλλωστε: “Ό,τι πληρώνεις, παίρνεις”!!!