Πώς γίναμε έτσι…

19:00 24/1/2023 - Πηγή: KoutiPandoras

Πριν λίγο καιρό συζητούσαμε με έναν εξαιρετικό συνάδελφο ότι αυτή η κυβέρνηση θα πέσει εξαιτίας του σκανδάλου Novartis. Πού να φανταστούμε τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Πάνω που ξεκίνησε να φουντώνει -ξανά- η υπόθεση Novartis, “έσκασε” το σκάνδαλο των υποκλοπών. Είναι, πέραν κάθε αμφιβολίας, η μεταπολιτευτική κυβέρνηση που κατηγορείται για τις χειρότερες συγκαλύψεις των χειρότερων σκανδάλων. Και έτσι θα μείνει στην ιστορία, αλλά το μέλλον δεν είναι… επί του παρόντος.

Επί του παρόντος, πρέπει να κατανοήσουμε πώς φτάσαμε ως εδώ.

Σκέφτομαι συχνά την δικτατορία. Όχι την χούντα, όχι την στρατιωτική δικτατορία, αλλά τις δικτατορίες που αναδείχθηκαν μέσα από εκλογές. Τις δικτατορίες στην Ευρώπη του μεσοπολέμου, δηλαδή. Πώς ορίζεται μια δικτατορία αν όχι από την υπερσυγκέντρωση των εξουσιών, τη διαπλοκή και τον περιορισμό της ελευθερίας; Τον έλεγχο των ειδήσεων και την λογοκρισία; Πώς ορίζεται, αν όχι από την τρομοκρατία; Τρομοκρατία, η κυριαρχία του φόβου. Η ακραία φτωχοποίηση και μία κοινωνία τελματωμένη μέσα στην ίδια της τη δυστυχία.

Να πούμε ότι έχουμε ένα δικτατορικό πολίτευμα, είναι υπερβολή. Αλλά να ξέρουμε πως έχουμε μια κυβέρνηση που περιορίζει την ελευθερία, αυτό θα είναι απολύτως ακριβές. Πρώτα και κύρια, ο απόλυτος έλεγχος της κοινωνικής πλειοψηφίας είναι το βασικό μας αναλυτικό εργαλείο για τη δεδομένη συγκυρία: η κανονικοποίηση της φρίκης και η ωραιοποίηση της καφρίλας. Να μην μπορείς να βρεις σπίτι, να μη σου φτάνουν τα χρήματά σου για τροφή, να μην έχεις ηλεκτρισμό, φάρμακα, νοσοκομεία είναι φρίκη. Μιλάμε για “απαγόρευση” των βασικών αναγκών, γιατί αν δεν μπορείς να καλύψεις αυτές τις ανάγκες, γίνονται απαγορευτικές.

Εδώ έρχεται ο Τύπος. Ο Τύπος, που θεωρητικά υπερασπίζεται την αλήθεια και τη δημοκρατία. Την ελεύθερη δημοσιογραφία την έχουν εξοντώσει, πρώτα οικονομικά, αφού με την λίστα Πέτσα δεν υπάρχουν περιθώρια να αναπτυχθούν Μέσα που δεν έχουν οικονομικό κεφάλαιο, έπειτα με τον φόβο των διώξεων. Ήδη διώκονται δημοσιογράφοι και γιατί; Γιατί κάνουν τη δουλειά του, δηλαδή αποκαλύπτουν.

Κι έπειτα, είναι ο φόβος. Λογοκρίνουν δημοσιογράφους εξαιτίας της πολιτικής τους ταυτότητας. Τους περιορίζουν εξαιτίας της θεματολογίας που θέλουν να καλύψουν. Τους αφαιρούν την ελεύθερη φωνή. Στα συστημικά ΜΜΕ δεν είναι ότι έπαψαν να υπάρχουν συνάδελφοι που εναντιώνονται στο καθεστώς. Είναι ότι δεν “ακούγονται” πια.

Κι όπως όλα τα καθεστώτα, κάποιοι θα βολευτούν μέσα σε αυτήν την αναλγησία. Θα πούνε “έτσι είναι τώρα η κατάσταση”, αλλά δεν θα αντιμετωπίσουν τους εαυτούς τους ως μέρος του προβλήματος. Όχι μόνο στον Τύπο, δεν ελέγχεται μόνο ο Τύπος. Ελέγχεται η Δικαιοσύνη κι από κοντά ελέγχεται η Παιδεία, ελέγχεται η Υγεία, ελέγχεται ακόμη και ο ίδιος μας ο θυμός. Είναι τέτοιος ο φόβος της φτώχειας και τέτοια η ατομική απαξίωση εις βάρος του καθενός, που φτάσαμε να είμαστε σα σύνολο παρατημένη στη δυστυχία, αλλά να μη νιώθουμε καν ότι είμαστε όλοι μαζί στο ίδιο καζάνι. Γιατί αν ξέραμε ότι είμαστε όλοι μαζί, αυτοί θα είχαν ήδη καταρρεύει.

Αυτήν την στιγμή οι κρίσεις είναι πολλαπλές. Υγειονομική, οικονομική, στεγαστική, εργασιακή, ακρίβεια, επισφάλεια. Κυρίως, κρίση δημοκρατική. Κρίση εις βάρος της δημοκρατίας. Παρακολουθούνται πολιτικοί, δημοσιογράφοι, στρατιωτικοί, πολίτες και τι κάνει η κυβέρνηση; Αρνείται να δώσει απαντήσεις και αρνείται να επιτρέψει την πρόσβαση στην πληροφορία με οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Απαγορεύτηκε σε πολίτες να μάθουν αν είναι θύματα των παρακολουθήσεων και ο πρωθυπουργός-δραπέτης εξαφανίζεται από την αίθουσα του κοινοβουλίου.

Έχουν πιαστεί με τη γίδα στην πλάτη και θέλουν να κρατήσουν και τη γίδα δική τους και την πλάτη τους ξεκούραστη. Δυστυχώς, έχουν τα μέσα (και τα Μέσα) να καταφέρουν να εγκλωβίσουν εμάς, αντί να απολογηθούν.

Ωστόσο, δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπάρχει μία οποιαδήποτε σιωπηρή στήριξη αυτού του καθεστώτος κι ο λόγος είναι πως είμαστε όλοι δυστυχείς. Είναι σα να ζούμε σε μια μακροχρόνια, αποπνικτική ομίχλη όπου δεν ξέρουμε τι ακριβώς συμβαίνει, δε νιώθουμε καν ότι είμαστε πολλοί μαζί οι αποκαρδιωμένοι, αλλά όλοι μαζί γινόμαστε φτωχότεροι, αδικημένοι και παρατημένοι στη μοίρα μας, στον ούριο άνεμο, στην Θεία εύνοια. Σε κάτι μοιρολατρικό που θα μας προφυλάξει να μην πεινάσουμε, να μην αρρωστήσουμε, να μην χάσουμε το σπίτι μας γιατί η εποχή είναι αμείλικτη και η πραγματικότητα απολύτως ρευστή.

Πρέπει να την αντιληφθούμε αυτήν την μοναξιά κι αυτήν την δυστυχία. Κάπως να συσπειρωθούν οι μοναξιές. Τουλάχιστον, αν μας ενδιαφέρει η επιβίωσή μας.