Πρόσφυγες, εργασία και νεοφιλελευθερισμός

20:57 12/5/2023 - Πηγή: KoutiPandoras

Προσφυγικές ροές, νεοφιλελεύθερες πολιτικές και ελάχιστη κοινωνική προστασία

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Το πλαίσιο υποδοχής των προσφύγων και η απουσία στοχευµένων πολιτικών απασχόλησης λειτουργούν, εµµέσως, προπαρασκευαστικά για τη διοχέτευσή τους στις πιο επικίνδυνες, κακοπληρωµένες και απαιτητικές θέσεις εργασίας σε τοµείς όπου η ελληνική οικονοµία έχει ανάγκη από φθηνό εργατικό δυναµικό (τουρισµός, εστίαση, αγροτικός χώρος). Οι έννοιες της ατοµικής ευθύνης, της ευελιξίας και της απασχολησιµότητας δεσπόζουν στο λεξιλόγιο των πολιτικών απασχόλησης ενδυναµώνοντας µια δυσοίωνη εργασιακή

και, κατ’ επέκταση, κοινωνική προοπτική.

Μικρά αποσπάσματα από το βιβλίο

Η αύξηση των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη το καλοκαίρι του 2015 και ο εγκλωβισμός χιλιάδων αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα μετά το κλείσιμο της Βαλκανικής οδού και την Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής ΈνωσηςΤουρκίας το 2016 θέτουν επιτακτικά το ζήτημα της κοινωνικής ενσωμάτωσής τους.

Η απασχόληση είναι μια κομβική παράμετρος της ενσωμάτωσης, καθώς αφορά τόσο την κοινωνική χειραφέτηση των προσφύγων και την απεμπλοκή τους από προνοιακές παροχές όσο και τη διασφάλιση προοπτικών αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Η κοινωνική ενσωμάτωση είναι μια σύνθετη και πολυδιάστατη έννοια η οποία δύσκολα περιγράφεται με έναν απλουστευτικό ορισμό. Περιφραστικά, θα μπορούσε να αποδοθεί ως η δυνατότητα κοινωνικής συμμετοχής.

Στην περίπτωση της μετανάστευσης, η έννοια της κοινωνικής ενσωμάτωσης αναφέρεται πρωτίστως στη δυνατότητα κοινωνικής αποδοχής των αλλοδαπών πληθυσμών. Το περιβάλλον αυτό απαρτίζεται, μεταξύ άλλων, από τις διαστάσεις των συνθηκών υποδοχής, από την αλληλεπίδραση με την κοινωνία και από τις όψεις κοινωνικής αλλαγής που επέρχονται στη ζωή και τη συμπεριφορά των νεο-εισερχόμενων πληθυσμών εξαιτίας της μεταναστευτικής διαδικασίας και εγκατάστασης στον νέο τόπο διαμονής τους.

Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, με την ευρύτερη έννοια των όρων, διαχρονικά πιέζονται από τις υφιστάμενες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες να βρουν άμεσα στέγη, δουλειά και εισόδημα, σχολείο για τη φοίτηση των παιδιών τους και δυνατότητα πρόσβασης σε δομές υγείας και κοινωνικής υποστήριξης.

Το ανειδίκευτο μεταναστευτικό εργατικό δυναμικό αξιοποιήθηκε διαχρονικά από το οικονομικό πρότυπο του καπιταλισμού ως μέσο συμπίεσης των μισθών και των δικαιωμάτων των εργαζομένων και εξασθένισης των ταξικών αντιστάσεων ευρύτερα. Η περιορισμένη διαπραγματευτική ισχύς των αλλοδαπών πληθυσμών σε συνδυασμό με την απορρύθμιση των μεταναστευτικών και κοινωνικών πολιτικών στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου κράτους ευημερίας αξιοποιήθηκαν εμβληματικά για τη μείωση του εργασιακού κόστους και τη δημιουργία κατακερματισμού και κοινωνικών αυτοματισμών εντός της εργατικής τάξης.

Η αύξηση των προσφυγικών ροών το καλοκαίρι του 2015 και η όξυνση της κατασταλτικής διαχείρισής τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησαν νέες μορφές κοινωνικής τραγωδίας. Νεκρά παιδιά ξεβρασμένα στα νησιά του Αιγαίου, άνθρωποι στοιβαγμένοι σε υπερπλήρη hotspots ή στα βουνά πλησίον τους αναμένοντας να εισέλθουν σε αυτά, οικογένειες να διαμένουν για εβδομάδες στο λιμάνι του Πειραιά ή στην πλατεία Βικτωρίας αποτέλεσαν τις όψεις μιας ακόμη φρικιαστικότερης εικόνας από αυτή των μνημονιακών καιρών.

–Το Εργαστήριο Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου διοργανώνει την Τρίτη 16/5 στις 19:00 στο Πάντειο επιστημονική ημερίδα, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Γιάννη Κουζή Η Μεγάλη Εργασιακή Απορρύθμιση και του βιβλίου των Χρήστου Μπάγκαβου και Νίκου Κουραχάνη Όψεις Εργασιακής Ενσωμάτωσης των Προσφύγων από τις Topos books / Εκδόσεις Τόπος.

Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Σταύρος Μαυρουδέας, Διευθυντής Εργαστηρίου Κοινωνικής Πολιτικής. Τη συζήτηση θα συντονίζει ο Δημήτρης Καλτσώνης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου. Τέλος θα μιλήσουν οι: Δέσποινα Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Κώστας Δημουλάς, Αν. Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου και Απόστολος Καψάλης, Διδάσκων Παντείου Πανεπιστημίου.

Στην ημερίδα θα υπάρξουν παρεμβάσεις από εργατικά σωματεία, μεταναστευτικές οργανώσεις και πολιτικές συλλογικότητες.