Το χρέος της σωτηρίας

12:09 11/3/2013 - Πηγή: Ysterografa

Το οικονομικό χρέος της Ελλάδας και η συνακόλουθη ασφυξία που προκαλεί τόσο στην ίδια όσο και στους εταίρους της, είναι το προϊόν ενός κανόνα, στην εφαρμογή του οποίου στηρίχθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση.

O κανόνας αυτός διατυπώθηκε από το Βρετανό κλασσικό οικονομολόγο David Ricardo: “Σύμφωνα με αυτόν εάν μια κυβέρνηση χρηματοδοτήσει τις δαπάνες

της με έκδοση χρέους ή με φορολόγηση είναι το ίδιο. Καθώς δεν επηρεάζονται, η κατανάλωση ή οι επενδύσεις στην αγορά, από τον τρόπο χρηματοδότησης των εξόδων της.” Με άλλα λόγια το χρέος αντιμετωπίζεται ως μια αναβληθείσα φορολόγηση. Η Ελλάδα σήμερα εγκλωβισμένη στα στενά περιθώρια του κανόνα αυτού που υιοθετήθηκε από την Ε.Ε., επωμίζεται τις συνέπειες του.

Η εφαρμογή του συγκεκριμένου κανόνα κρύβει ακόμα έναν κίνδυνο, ο οποίος δεν είναι άλλος από το να πάρει η κυβέρνηση τα λεφτά και να φύγει (take the money and run). Ακριβώς αυτό είναι το οποίο τρέμουν τόσο η Γερμανία όσο και οι υπόλοιποι δανειστές. Βέβαια κάτι τέτοιο θα ενείχε καταστροφικές συνέπειες και για την ίδια τη χώρα μας, η οποία αδύναμη παραγωγικά και ισχυρά εξαρτώμενη από άλλους, θα ήταν αδύνατο να εξασφαλίσει τα απαραίτητα για τη διαβίωση των πολιτών της.

Επίσης υπάρχει κι ένα τρίτο πρόβλημα ηθικής φύσεως το οποίο συνδέεται με το εν λόγω κανόνα και το οποίο είναι να κακομάθουν οι Έλληνες μέσα στην ένωση, να δανείζονται αδιάκοπα χωρίς μέτρο, και να ζουν για πάντα από τις μεταβιβάσεις της Γερμανίας.

Πέρα όμως από τη συσχέτιση του κανόνα αυτού με το ελληνικό χρέος, υπάρχει άλλη μια πραγματικότητα η οποία ισχύει στην Ευρώπη και η οποία εντείνει το πρόβλημα στη χώρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε με απώτερο σκοπό τη πλήρη οικονομική ενοποίηση η οποία προϋποθέτει τη πολιτική ή δημοσιονομική ενοποίηση. Η πολιτική ενοποίηση αναφέρεται σε μια κυβέρνηση και σε έναν ενιαίο, κεντρικό προϋπολογισμό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν ένα τέτοιο παράδειγμα. Η καθυστέρηση σήμερα της πλήρους ενοποίησης της Ευρώπης εντείνει αλλά και τροφοδοτεί την οικονομική κρίση στους κόλπους της. Καθότι ενώ έχουν αφαιρεθεί από τα κράτη μέλη ολικώς το εργαλείο άσκησης νομισματικής πολιτικής και μερικώς το εργαλείο άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής, προκειμένου να επέλθει η πολιτική ενοποίηση εκείνη καθυστερεί. Ο περιορισμός όμως της δυνατότητας άσκησης οικονομικής πολιτικής από τα κράτη μέλη, λειτουργεί σωστά μόνο υπό την ισχύ ενός ενιαίου, ευρωπαϊκού, κεντρικού προϋπολογισμού. Στην αντίθετη περίπτωση τα κράτη μέλη δε μπορούν να ασκήσουν τη κατάλληλη οικονομική πολιτική προκειμένου να αντιμετωπίσουν όλες εκείνες τις οικονομικές διαταραχές οι οποίες γενούν και εντείνουν τη κρίση.

Οι Ευρωπαίοι Ηγέτες αντιλαμβανόμενοι τη φύση της κρίσης στην Ευρώπη και έχοντας κατά νου το συνακόλουθο ελληνικό πρόβλημα, έθεσαν στο τραπέζι τρεις λύσεις:

1) Επίτευξη της Πλήρους Ευρωπαϊκής Ενοποίησης.

2) Αποχώρηση της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Νόμισμα

3) Ευρώ Δύο Ταχυτήτων.

Τελικά αποφασίστηκε η τρίτη λύση. Για την Ελλάδα αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να εξισώσει τους μισθούς και τις συντάξεις της με αυτούς των Βαλκανίων. Θα μπορούσε όμως να τους εξισώσει με τους αντίστοιχους της Γερμανίας. Ή τα Βαλκάνια να τους εξίσωσαν με τους αντίστοιχους της Ελλάδας. Αλλά μακροοικονομικά είναι πιο εύκολο να πας από ψηλά προς τα κάτω, παρά από κάτω προς τα πάνω.

Η Ελλάδα όμως δε μπορεί να παραμείνει άπραγη απλά περιμένοντας τη σωτηρία της από Ευρωπαίους Ηγέτες, και την πολυπόθητη αύξηση της ανταγωνιστικότητας της από τις μειώσεις μισθών. Οφείλει να επαναπροσδιορίσει εάν η οικονομική πολιτική που ακολουθεί είναι η βέλτιστη. Μέχρι τώρα η συνταγή να παραμείνουμε στο ευρώ ήταν η καλύτερη. Πλέον όμως αντιμετωπίζουμε μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που φοβόμασταν ότι θα αντιμετωπίζαμε εάν μπαίναμε σε δικό μας νόμισμα και προχωρούσαμε σε υποτίμηση. (Καλπάζουσα αύξηση παιδικής φτώχειας, πολυάριθμοι άστεγοι, ενώ φοιτητές πεθαίνουν στη προσπάθεια τους να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες με αυτοσχέδιους, οικονομικούς τρόπους, κ.α..) Επιπλέον η Ελλάδα θα πρέπει να θωρακιστεί μόνη της απέναντι στη κρίση. Η μόνη της ελπίδα θωρακισμού είναι η μετατροπή της σε ένα λειτουργικό παραγωγικό κράτος με προοπτική σημαντικών εξαγωγών, που θα τη καθιστούν λιγότερο εξαρτώμενη από τρίτους. Προς τη κατεύθυνση αυτή είναι σημαντική η αναβάθμιση του θεσμικού και οργανωτικού πλαισίου για τη προώθηση των ελληνικών εξαγωγών.

Η αύξηση των εξαγωγών είναι ζωτικής σημασίας για τη διάσωση της χώρας. Διότι η κρίση στην Ελλάδα εντάθηκε από τη διατήρηση και μεγέθυνση των δίδυμων ελλειμμάτων της, δηλαδή του δημόσιου ελλείμματος και του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Ο συνδυασμός αυτών των δύο ελλειμμάτων σμπαράλιασε την ελληνική οικονομία. Η Ελλάδα για αρκετά έτη αποτέλεσε μια χώρα με σχιζοφρενικές διαθέσεις, η οποία δανειζόταν υπέρογκα ποσά για να πραγματοποιεί αθρόες εισαγωγές πολυτελών αυτοκινήτων με τη ζυγαριά του ισοζυγίου πληρωμών να γέρνει απότομα και να μην ισορροπεί από τις φτωχές εξαγωγές της.

Η σημασία των θεσμικών αλλαγών που θα καταστήσουν τη χώρα μας ισχυρή παραγωγική και εξαγωγική δύναμη , καταδεικνύουν ότι πίσω από το οικονομικό χρέος της Ελλάδας κρύβεται ένα χρέος αξιών που αφορά όλους μας. Πριν φτάσει η χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας πρώτα χρεοκοπήσαμε εμείς μέσα μας και ο καθένας μας ξεχωριστά, ηθικά, κληρονομώντας στα παιδιά μας ένα χρέος πολιτικό-πολιτισμικών θεσμών. Αυτό δηλώνει ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μόνο οι αριθμοί, αλλά το ότι στερείται τη κατάλληλη καθοδήγηση. Συγκεκριμένα δεν έχει καμιά καθοδήγηση, όχι μόνο από τις πολιτικές ηγεσίες αλλά από τις συνολικές σε αυτή την χώρα ηγεσίες.

Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι μόνο τα νούμερα. Αλλά η απουσία των ηγεσιών εκείνων που θα αναλάβουν τις ευθύνες συνολικά για τις απαραίτητες αλλαγές και θα τραβήξουν τη χώρα μακριά από το καταστροφικό φαύλο κύκλο στον οποίο έχει πέσει εδώ και χρόνια, χαράζοντας το δρόμο προς μια νέα εποχή για την Ελλάδα.

Η παρούσα κυβέρνηση και είναι προς τιμήν της, αποφάσισε να κάνει πρώτη το μεγάλο αυτό βήμα, αναλαμβάνοντας ευθύνες για τις απαραίτητες και αμέτρητες θεσμικές αλλαγές, που θα οδηγήσουν την Ελλάδα στη σωτηρία. Οφείλουμε όλοι μας να στηρίξουμε αυτές τις αλλαγές αντί να τις σαμποτάρουμε, προκειμένου να αναστρέψουμε τη πορεία της καταστροφικής τροχιάς στην οποία έχει τεθεί η χώρα από όλους μας. Οφείλει όμως και η κυβέρνηση να σκύψει πάνω από τα φτωχά παιδιά, να ανοίξει εστίες που θα δέχονται όλους τους φοιτητές χωρίς προϋποθέσεις αντί να τους υποχρεώνει σε χαράτσια, να προστατέψει τους δανειολήπτες από τις τράπεζες, να αντλήσει τα απαραίτητα περαιτέρω έσοδα από τη φορολόγηση της εκκλησίας αφήνοντας τους πολίτες να ανασάνουν. Εάν το χρέος αυτό καταφέρει να γίνει όντως η αφορμή υλοποίησης αναγκαίων αλλαγών, που μέχρι πριν από αυτό κανένας δεν αναλάμβανε την ευθύνη για να τις πραγματοποιήσει, τότε το χρέος αυτό θα είναι το χρέος της σωτηρίας μας.