Lockdown και μετά τη... λήξη του, βλέπουν οι επιστήμονες

08:03 15/11/2020 - Πηγή: Τα Νεα

«Φουντώνουν» τα σενάρια για παράταση της καραντίνας και πέραν της 30ης Νοεμβρίου, καθώς τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν είναι καθόλου καλά. Τα κρούσματα κινούνται στα επίπεδα των 3.000 ημερησίως, συμπολίτες μας πεθαίνουν κατά δεκάδες και οι διασωληνωμένοι και οι σοβαρά ασθενούντες έχουν γεμίσει τα κρεβάτια των ΜΕΘ.

Με αυτά τα στοιχεία, κι εφόσον τις επόμενες 10 ημέρες δεν υπάρξει αποκλιμάκωση και υποχώρηση των κρουσμάτων κάτω από τα 1.000, πολύ δύσκολα θα αρθεί το lockdown στο τέλος Νοεμβρίου.

Χθες, το σενάριο αυτό επιβεβαίωσε

εμμέσως και ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας. Μιλώντας στο Mega είπε: «Η άρση των μέτρων θα γίνει σταδιακά, προσεκτικά και με την τήρηση των μέτρων αυτοπροστασίας. Αν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου τα κρούσματα έχουν κατέβει κάτω από τα 500 τότε σταδιακά μπορούμε να ανοίξουμε εκείνη την ημερομηνία. Πάντα με μέτρα αυτοπροστασίας. Οι επιδημιολόγοι ξέρουν καλύτερα και αυτοί θα κάνουν τις εισηγήσεις στην κυβέρνηση» εξήγησε.

Επομένως, κανείς δεν θα πρέπει να περιμένει ότι ξαφνικά μέσα σε μία ημέρα θα αρθούν όλα τα μέτρα που έχουν επιβληθεί. Ενδεχομένως σταδιακά να ανοίξουν τα σχολεία και ίσως πριν από τις γιορτές να υπάρξει άνοιγμα του εμπορίου, με πολύ προσοχή. Το σίγουρο είναι ότι τα Χριστούγεννα θα είναι εντελώς διαφορετικά από κάθε άλλη φορά.

Το ενδεχόμενο παράτασης του lockdown είχε αποκαλύψει το in.gr και φαίνεται ότι προς τα εκεί οδεύουμε ολοταχώς. Αν με το κλείσιμο των σχολείων από αύριο και το -σχεδόν- γενικό απαγορευτικό στις μετακινήσεις, υπάρξει βελτίωση των στοιχείων, τότε μπορεί να υπάρξει φως στο τούνελ.

Ομως, τα στοιχεία αυτή την περίοδο μόνο απαισιοδοξία σκορπούν.

Σε λιγότερο από ένα μήνα (28 ημέρες για την ακρίβεια) έχουν πεθάνει περισσότεροι από 500 άνθρωποι, όσους σε οκτώ μήνες, από την έναρξη της πανδημίας μέχρι και τις 17 Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στις 17 Οκτωβρίου -επτά μήνες και τέσσερις ημέρες δηλαδή μετά την πρώτη καταγραφή θύματος από κοροναϊό στη χώρα- ανακοινώθηκε ότι ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους 500. Μόλις 28 ημέρες μετά, οι νεκροί έφτασαν τους 1.035.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Μάρθας Καϊτανίδη στα «Νέα Σαββατοκύριακο» η περασμένη «μαύρη Πέμπτη», όπου για πρώτη φορά από την αρχή της επιδημίας τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 3.000 - και μάλιστα κατά αρκετές εκατοντάδες - ήταν η ημέρα που επικράτησε το σχέδιο για επιμήκυνση της εθνικής καραντίνας έως ακόμη και τα μέσα Δεκεμβρίου. Δεν πρόκειται, όμως, για το μόνον αρνητικό σενάριο καθώς όπως όλα δείχνουν, τα Χριστούγεννα δεν θα εορταστούν - υπό τους ούτως ή άλλως αυστηρούς περιορισμούς που θα ισχύουν - στο σύνολο της χώρας. Προς το παρόν οι επιδημιολόγοι παρακολουθούν τα «σκληρά» δεδομένα αποφεύγοντας να προχωρήσουν σε προβλέψεις που αφορούν το ακριβές χρονοδιάγραμμα επιπέδωσης της καμπύλης.

Ιδίως δε, εάν συνυπολογίσει κανείς ότι πλέον οι καμπύλες που ορίζουν τη δυναμική της επιδημίας είναι πολλές και εξίσου καθοριστικές στο συνολικό άθροισμα των κρίσιμων παραγόντων που κρίνουν το αποτέλεσμα.

Η κυρίαρχη αγωνία είναι να μειωθούν άμεσα οι μετακινήσεις των γονέων και κηδεμόνων και όχι οι μεταδόσεις εντός της σχολικής κοινότητας δεδομένου ότι τα επιστημονικά στοιχεία δεν προκαλούν ανησυχία για μολύνσεις από τον κοροναϊό στους μικρούς μαθητές και το εκπαιδευτικό προσωπικό.

Το μπαράζ συσκέψεων στο Μαξίμου προεξοφλούσε άλλωστε ότι η ερχόμενη Δευτέρα θα έβρισκε  τη χώρα με ακόμη πιο «σφιχτούς» περιορισμούς για τους πολίτες.

Ετσι, εκτός από τον αριθμό των ημερήσιων κρουσμάτων, η αξιολόγηση της κατάστασης κρίνεται και από τον αριθμό των εισαγωγών στα νοσοκομεία, των διασωληνώσεων και των θανάτων. Και ενόσω εξελίσσεται δυναμικά το δεύτερο κύμα, εξίσου δυναμικά καταστρώνονται σε επιστημονικό και κυβερνητικό επίπεδο τα επόμενα βήματα που μοιάζουν εντούτοις μετέωρα έως ότου να «κουμπώσουν» με τα επιδημιολογικά δεδομένα.

Σχέδιο σταδιακού ανοίγματος

Υπό το πρίσμα αυτό, όπως σημειώνουν μέλη της επιτροπής στα «ΝΕΑ» καθίσταται σαφές ότι η έξοδος από την καραντίνα πρέπει να γίνει αφενός σε «ήρεμα» νερά και αφετέρου με στρατηγικό σχέδιο σταδιακού ανοίγματος ώστε να μειωθεί ο κίνδυνοςνα… υποτροπιάσει άμεσα ο «μεγάλος ασθενής» - δηλαδή το υγειονομικό σύστημα υγείας.

Συνεπακόλουθα και παρότι είναι νωρίς για εκτιμήσεις περί αποτελεσματικότητας των μέτρων, το επικρατέστερο σενάριο είναι να δοθεί το πράσινο φως για παράταση της εθνικής καραντίνας για μία συν μία εβδομάδα - ανάλογα με τις επιδημιολογικές εξελίξεις - ώστε να διασφαλιστούν ευνοϊκές συνθήκες για μία «βελούδινη» μετάβαση.

Οπως εντούτοις περιγράφει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, η εξίσωση στη Θεσσαλονίκη είναι ακόμη πιο δυσεπίλυτη. «Θα πρέπει πρωτίστως να δούμε αν το lockdown αποδίδει τις επόμενες ημέρες στην πόλη, όπου τα πράγματα είναι βαριά και άσχημα».

Ο ίδιος, πάντως, εμφανίζεται απαισιόδοξος «δεδομένου ότι τα μέτρα έχουν ξεκινήσει στη Θεσσαλονίκη νωρίτερα από την υπόλοιπη χώρα και συγκεκριμένα από τις αρχές του μήνα, εντούτοις ακόμη δεν έχουν διαπιστωθεί σημάδια σταθεροποίησης. Γι' αυτό και είναι αναγκαίο να αναβαθμιστούν οι περιορισμοί στο επίπεδο της περασμένη άνοιξης - δηλαδή, να κλείσουν τα δημοτικά σχολεία, τα αεροδρόμια αλλά και οι δημόσιες υπηρεσίες με την αύξηση της τηλεργασίας».

Οι αριθμοί που χαρακτηρίζουν την πρώτη και τη δεύτερη καραντίνα μπορεί να μετρούν τις επιπτώσεις του ίδιου ιού, όμως η εικόνα που παρουσιάζει το πρώτο και το δεύτερο κύμα απέχει τόσο σε ύψος όσο και πλάτος. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι πριν από το καλοκαίρι και ενόσω ίσχυε η εθνική καραντίνα, ο υψηλότερος ημερήσιος αριθμός θανάτων καταγράφτηκε την 9η Απριλίου, με εννέα ανθρώπους να χάνουν τη μάχη για τη ζωή τους. Πλέον, οι ασθενείς που αφήνουν την τελευταία τους πνοή αγγίζουν τους 50 με αυξητικές τάσεις. Ο αριθμός δε των διασωληνωμένων έχει τριπλασιαστεί συγκριτικά με την άνοιξη: στις 5 Απριλίου άγγιξαν τους 93, όμως εκείνο το αρνητικό ρεκόρ σήμερα αποτελεί τον επιθυμητό στόχο.

«Οσα κρεβάτια στρώνονται για να νοσηλεύσουν ασθενείς Covid γεμίζουν μέσα στην ίδια ημέρα. Οι εισαγωγές είναι σταθερά περισσότερες από τις εξαγωγές, εξαντλώντας τα νοσοκομεία. Οι άνθρωποι δε, που νοσηλεύονται σε εντατικές διανύουν την 4η και 5η δεκαετία της ζωής τους, συνεπώς εκτιμώ ότι συζητήσεις για επιστροφή στην όποια κανονικότητα τα Χριστούγεννα δεν έχουν θέση τουλάχιστον για την περίπτωση της Θεσσαλονίκης», τονίζει ο πρόεδρος του ΠΙΣ.

Χάρτης ασφαλείας

Υπό τις εξελίξεις αυτές, το επικρατέστερο πλέον σενάριο είναι η λήξη του εθνικού lockdown να γίνεται ανάλογα με τις διαβαθμίσεις του υγειονομικού συναγερμού σε τοπικό επίπεδο και όχι στο σύνολο της χώρας, επιστρέφοντας και πάλι στο σύστημα ζωνών του υγειονομικού χάρτη ασφαλείας και προστασίας από τη λοίμωξη Covid-19. Εως τότε, πάντως, το μοντέλο που προκρίνεται σχετικά με τα μέτρα που θα ακολουθήσουν εστιάζει σε οριζόντια εφαρμογή τους.

Στην περίπτωση αυτή, οι κάτοικοι των λιγότερο επιβαρυμένων περιοχών (συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας) πιθανόν να ζήσουν στιγμές κανονικότητας εντός των Χριστουγέννων με ανοιχτό το λιανικό εμπόριο, ενδεχομένως και τα εστιατόρια.

Ομως, όπως έχει αποδειχτεί εν μέσω πανδημίας οι αβεβαιότητες και οι ανατροπές δεν αποτελούν τις εξαιρέσεις, καθώς ο ιός SARS-CoV-2 δεν δαμάζεται εύκολα. Αυτός είναι και ο λόγος που ο κ. Εξαδάκτυλος προειδοποιεί: «Οταν στην Αθήνα καταγράφονταν εκατοντάδες κρούσματα, η Θεσσαλονίκη είχε μονοψήφιες μεταδόσεις. Ξαφνικά, όμως, η εικόνα ανατράπηκε στη βόρεια Ελλάδα. Η Αθήνα πάλι φαίνεται να βρίσκεται σε μία "νιρβάνα" χωρίς σημαντικές αυξομειώσεις. Εάν, όμως, συμβεί ό,τι έγινε στη Θεσσαλονίκη η αντίστοιχη ζήτηση σε νοσηλείες θα είναι ανεξέλεγκτη με ό,τι αυτό συνεπάγεται».