«Sadbait»: Γιατί μας αρέσει να… κλαιγόμαστε στα social media;

16:34 20/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Το περιεχόμενο των social media που μετατρέπει τη θλίψη σε προβολές έχει γίνει καθημερινό μέρος της διαδικτυακής κουλτούρας, σύμφωνα με το BBC.

Γιατί δουλεύει;

Τα δολώματα των social media

Είτε πρόκειται για μια κρατικά χρηματοδοτούμενη εκστρατεία, είτε για έναν imfluencer που προσπαθεί να γίνει διάσημος είτε για μια εταιρεία

που προσπαθεί να πουλήσει ένα προϊόν, υπάρχει ένας αποδεδειγμένος τρόπος για να κερδίσετε οπαδούς και να κερδίσετε χρήματα στο διαδίκτυο: κάντε τους ανθρώπους να νιώσουν κάτι.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταγγελθεί ότι δίνουν κίνητρα στους δημιουργούς να κάνουν το κοινό τους να θυμώσει.

Αυτές οι επικρίσεις επικεντρώνονται στο περιεχόμενο που έχει σχεδιαστεί για να εξοργίσει τους ανθρώπους ώστε να αλληλοεπιδράσουν με το περιεχόμενο,κάτι που συχνά αποκαλείται «ragebait».

Ωστόσο η οργή δεν είναι το μόνο συναίσθημα που κινητοποιεί τους χρήστες.

Το διαδίκτυο κατακλύζεται από αυτό που κάποιοι αποκαλούν «sadbait» ή αλλιώς το «δόλωμα της θλιψης».

Λαμβάνει πολύ λιγότερη προσοχή, αλλά μερικά από τα πιο επιτυχημένα σημερινά διαδικτυακά περιεχόμενα είναι μελαγχολικά και μελοδραματικά.

Η θλίψη είναι ένα συναίσθημα που οι άνθρωποι μπορεί να νομίζουν ότι θέλουν να αποφύγουν, αλλά οι μελαγχολικές, σκοτεινές ή και θλιβερές αναρτήσεις φαίνεται να τα πηγαίνουν εκπληκτικά καλά τόσο στους ανθρώπους όσο και στους αλγόριθμους που τους εξυπηρετούν.

Η επιτυχία του sadbait μπορεί να μας πει πολλά τόσο για το διαδίκτυο όσο και για τους ανθρώπους.

Η θλίψη σε έναν κόσμο ανταγωνισμού

«Οι επιδείξεις κάθε είδους ισχυρού συναισθήματος – θυμός, θλίψη, αηδία ή ακόμη και γέλιο – αγκιστρώνουν τους θεατές», λέει ο Soma Basu, ερευνητής δημοσιογράφος και αναλυτής στο Πανεπιστήμιο του Τάμπερε στη Φινλανδία, ο οποίος μελετά τον τρόπο με τον οποίο διαδίδονται τα μέσα ενημέρωσης στο διαδίκτυο.

Οι δημιουργοί γνωρίζουν ότι το κοινό κινείται μέσα σε μια ατελείωτη ροή βίντεο που θα μπορούσε να παρακολουθήσει αντί για το δικό τους, οπότε μια σαφής και επείγουσα συναισθηματική έκκληση μπορεί να κάνει την διαφορά, λέει.

Αλλά σύμφωνα με την Basu, υπάρχει κάτι στις εικόνες θλίψης, ειδικότερα, που μπορεί να θολώσει τα όρια μεταξύ του κοινού και του περιεχομένου, δημιουργώντας την ευκαιρία για ένα ιδιαίτερο είδος σύνδεσης.

Αλλά τα sadbait δεν χρειάζεται να απεικονίζουν πραγματικούς ανθρώπους. Την άνοιξη του 2024, εικόνες τραυματισμένων βετεράνων και εξαθλιωμένων παιδιών που δημιουργήθηκαν από τεχνητή νοημοσύνη κυριάρχησαν στις ροές του Facebook, αποτελώντας μερικές από τις αναρτήσεις με τη μεγαλύτερη αλληλεπίδραση στην πλατφόρμα, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Όταν μια εικόνα τεχνητής νοημοσύνης που απεικόνιζε ένα φανταστικό θύμα του τυφώνα Helene έγινε viral στις ΗΠΑ, δεξιοί παράγοντες επιρροής και ακόμη και ένας Ρεπουμπλικανός πολιτικός απάντησαν ότι «δεν έχει σημασία» ότι η εικόνα ήταν ψεύτικη επειδή είχε απήχηση στους ανθρώπους.

Πραγματική ή όχι, οι άνθρωποι λατρεύουν να ζουν ρα συναισθήματά τους.

Πώς δουλεύει ο αλγόριθμος των social media;

Οι ερευνητές που αναλύουν το ιδιαίτερα συναισθηματικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, είτε πρόκειται για παραπληροφόρηση είτε για memes, συνδέουν την επιτυχία του με τους στόχους των social media δικτύωσης.

Οι αλγόριθμοί τους είναι ρυθμισμένοι ώστε να ενισχύουν τις αναρτήσεις που οι χρήστες αφιερώνουν περισσότερο χρόνο για να σχολιάζουν, να κοιτάζουν και να μοιράζονται.

Όσο περισσότερο μια ανάρτηση προσελκύει ανταπόκριση, για οποιονδήποτε λόγο, τόσο πιο πιθανό είναι να τη δουν και άλλοι.

Είναι αρκετά λογικό – οι χρήστες του διαδικτύου, όπως και το κοινό των ταινιών και οι αναγνώστες βιβλίων πριν από αυτούς, ανταποκρίνονται σε θλιβερό και συναισθηματικό περιεχόμενο και οι αλγόριθμοι το ανταμείβουν.

Στις μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, οι δημιουργοί περιεχομένου πληρώνονται με βάση μετρήσεις για το πόσο καιρό και πόσο βαθιά ασχολούνται οι χρήστες με τις αναρτήσεις τους.

Ο καλύτερος τρόπος για να προσεγγίσετε τους θεατές είναι να ικανοποιήσετε τον αλγόριθμο.

Οι δημιουργοί προσπαθούν να καταλάβουν τι θα προωθήσει η μηχανή και να το κάνουν περισσότερο – και ο κύκλος ανατροφοδότησης συνεχίζεται.

Η θλίψη που ενώνει το κοινό

Μπορεί να υπάρχει ένας κυνισμός στις τεχνικές που χρησιμοποιούν οι δημιουργοί για να αυξήσουν τις προβολές.

Αλλά τα βίντεο sadbait δεν προκαλούν απλώς συναισθήματα, αλλά μπορούν να προσφέρουν μια διέξοδο για να τα νιώσετε και να τα εξερευνήσετε, σύμφωνα με τη Nina Lutz, ερευνήτρια παραπληροφόρησης που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.

«Δεν νομίζω ότι είναι μια αντίδραση στο ίδιο το περιεχόμενο», λέει η Lutz, «αλλά μάλλον, το περιεχόμενο χρησιμεύει ως χώρος που μπορεί να επιτρέψει σε ανθρώπους με αρκετά κοινά ενδιαφέροντα και εμπειρίες να συναντηθούν».