Απροετοίμαστοι για το χειρότερο

16:07 21/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Οι δυτικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ προετοιμάζονται για την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, ελπίζοντας ακόμα για το καλύτερο, αλλά σε μεγάλο βαθμό είναι απροετοίμαστοι για αυτό που μπορεί να αποδειχθεί το – χαοτικό και αποπροσανατολιστικό – χειρότερο.

Η προετοιμασία για την ορκωμοσία του εξέπεμψε ήδη μια προειδοποίηση καθώς ο Τραμπ έθεσε θέμα δασμών εναντίον του Καναδά, της Κίνας και του Μεξικού, υποσχέθηκε να αγοράσει – και αν όχι, να εισβάλει – (σ)τη Γροιλανδία και τη Διώρυγα  του Παναμά και χρησιμοποίησε τη μόχλευσή του

για να πιέσει τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποδεχθεί μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, στην οποία ο ισραηλινός πρωθυπουργός αντιστεκόταν από τον Μάιο.

Ταυτόχρονα, ο εκλεκτός του ως υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, έδινε επί  τεσσεράμισι ώρες εξηγήσεις στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, οι οποίες θύμιζαν λιγότερο τον Στιβ Μπάνον και περισσότερο τον Τζέιμς Μπέικερ στην περίοδο της ακμής του.

Το αν ο Ρούμπιο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα ασκήσουν επιρροή στην εξωτερική πολιτική – έναντι άλλων υπηρεσιών και μιας πληθώρας ειδικών απεσταλμένων – είναι ήδη το ερώτημα στην Ευρώπη και θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την επικεφαλής προσωπικού του Λευκού Οίκου, Σούζι Γουάιλς, και τον σύμβουλο για θέματα εθνικής ασφάλειας, Μάικ Γουόλς.

Πολλοί αναμένουν ότι ο Τραμπ θα ξεκινήσει γρήγορα τη διακυβέρνησή του, προσπαθώντας να αναστατώσει τους αντιπάλους του και να αποδείξει ότι η προσέγγισή του «Πρώτα η Αμερική» έχει ουσία.

Την πρώτη μέρα, δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία εντός 24 ωρών, θα ξεκινήσει μαζικές απελάσεις ή θα επιβάλει δασμούς 25% σε όλο τον κόσμο, αλλά αναμένεται να αποκαλύψει ποιες ξένες χώρες είναι στο στόχαστρό του, ξεκινώντας από τον Καναδά, την Κίνα και το Μεξικό.

Ο δρ Σιετίγκ Μπάτσπαϊ, ερευνητής για τη Νότια Ασία στο Chatham House, προβλέπει ότι «οι σύμμαχοι θα επιχειρήσουν έναν συνδυασμό κατευνασμού, ενίσχυσης της ελαστικότητας και αντιποίνων, ενώ και οι μεσαίες δυνάμεις θα εντείνουν την προσπάθεια να διατηρήσουν το ελεύθερο εμπόριο όπως έκαναν και στην πρώτη θητεία του Τραμπ».

Αλλά στην Ευρώπη, όπου το λαϊκό αίσθημα έναντι του Τραμπ είναι πιο εχθρικό από οπουδήποτε αλλού, το προμήνυμα είναι σαφές. Ο γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, προβλέπει με θλίψη ότι οι δασμοί των ΗΠΑ κατά της ΕΕ θα βλάψουν τη γερμανική βιομηχανία. Ακόμη και προσωπικότητες όπως ο Φρίντριχ Μερτς, που ευρέως προβλέπεται ότι θα είναι ο επόμενος καγκελάριος, υποστηρίζουν ότι η ενότητα της ΕΕ είναι η προϋπόθεση ώστε να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες για μια επιτυχημένη σχέση.

Για την Ουκρανία είναι αλήθεια ότι ο Ρούμπιο δήλωσε πως σύμφωνα με την επίσημη κυβερνητική θέση «ο πόλεμος πρέπει να τερματιστεί» και αυτό θα απαιτούσε εδαφικές παραχωρήσεις και από τις δύο πλευρές. Αλλά πριν ξεκινήσει μια εκεχειρία, η Ουκρανία θα έπρεπε να βρίσκεται σε ισχυρή διαπραγματευτική θέση τόνισε, προσθέτοντας ότι αυτό που έκανε ο Βλαντίμιρ Πούτιν εισβάλλοντας στην Ουκρανία ήταν «απαράδεκτο».

Επιδιώκοντας συμμαχίες κατά της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό, είπε επίσης: «Θα ήταν λάθος να μπούμε με μια ψυχροπολεμική νοοτροπία και να διαλέξουμε μια πλευρά τώρα».

Ούτε υποστήριξε την απλή αποχώρηση από τη Μέση Ανατολή, απορρίπτοντας την εγκατάλειψη των Κούρδων της Συρίας στους Τούρκους, μια θέση που θα είναι ευπρόσδεκτη στην Ευρώπη.

Αλλά έχουν τελικά σημασία οι απόψεις του Ρούμπιο; Ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Μάλκολμ Τέρνμπαλ προειδοποίησε ότι στη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ θα υπάρχει μόνο ένας υπεύθυνος λήψης αποφάσεων: ο Ντόναλντ Τραμπ.