Χριστοδουλίδης – Τατάρ: Χαμηλές προσδοκίες στο σημερινό τετ α τετ

13:44 20/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Με χαμηλωμένο τον πήχη των προσδοκιών για επίτευξη συμφωνίας πραγματοποιείται σήμερα στη Λευκωσία η συνάντηση Νίκου Χριστοδουλίδη και Ερσίν Τατάρ – με αντικείμενο τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης – η οποία αποτέλεσε το ένα από τα δύο σημεία στα οποία οι δύο ηγέτες συμφώνησαν τον Οκτώβριο, στην άτυπη τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη υπό τον Αντόνιο Γκουτέρες. Στο διάστημα που μεσολάβησε, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ

διεμήνυε προς κάθε κατεύθυνση πως το τετ α τετ για τη διάνοιξη νέων σημείων διέλευσης θα πρέπει να διεξαχθεί «μόνο» εφόσον πρόκειται να παραγάγει «θετικά αποτελέσματα». Ο ίδιος, εξάλλου, προ ημερών, στην έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, είχε επισημάνει σχετικά πως «ενθαρρύνει τους δύο ηγέτες να συνάψουν συμφωνία για τα σημεία διέλευσης χωρίς καθυστέρηση».

Για τη συνάντηση Χριστοδουλίδη – Τατάρ που προγραμματίστηκε για σήμερα (στις 10.30 το πρωί) στην οικία του ειδικού αντιπροσώπου του γ.γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ (στην περιοχή του αεροδρομίου Λευκωσίας), από την ελληνοκυπριακή πλευρά έως χθες εκπέμπονταν μηνύματα που κινούνταν στο ευρύ φάσμα μεταξύ «ανησυχίας» και «ισχνής ελπίδας». Οπως φάνηκε και από τις θέσεις που υπέβαλαν οι διαπραγματευτές των δύο πλευρών στον Κόλιν Στιούαρτ, Κυπριακή Δημοκρατία και ψευδοκράτος προσέρχονται σήμερα στο τραπέζι του διαλόγου «χωρίς να είναι κοντά σε συμφωνία». Πρακτικά αυτό σημαίνει πως η μεν ελληνοκυπριακή πλευρά θέτει θέμα διάνοιξης οδοφραγμάτων στο Πυρόι και τα Κόκκινα, ενώ από τα Κατεχόμενα συζητούν για διάνοιξη οδοφράγματος μόνο στη Μια Μηλιά.

Παρά τις διαφαινόμενες αγκυλώσεις που προκύπτουν και από την περιρρέουσα ρητορική από πλευράς Τουρκοκυπρίων για μια σειρά από θέματα (όπως ήταν η σφοδρή αντίδρασή τους για την αμυντική συμφωνία Κύπρου – ΗΠΑ, αλλά και για τις γεωτρήσεις για φυσικό αέριο στο Οικόπεδο 5 της κυπριακής ΑΟΖ που ξεκίνησαν χθες από την Exxon Mobil), η Κυπριακή Δημοκρατία επέμενε – έως και το παρά ένα της συνάντησης – πως υφίσταται περιθώριο αισιοδοξίας να μικρύνει η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών ακόμα και σήμερα ώστε να επέλθει τελικώς συμφωνία. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, έκανε λόγο για «εποικοδομητική στάση» με την οποία μεταβαίνει η ελληνοκυπριακή πλευρά στο ραντεβού προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος, η οποία είναι εφικτή υπό την προϋπόθεση «να επιδειχθεί ειλικρινής πολιτική βούληση» και από την άλλη πλευρά.

«Σοβαρή ανησυχία»

Ο κύπριος ΥΠΕΞ ωστόσο, Κωνσταντίνος Κόμπος, την παραμονή της συνάντησης εξέφρασε «σοβαρή ανησυχία» σε σχέση με τις δημόσιες θέσεις που διατυπώνονται από τους Τουρκοκύπριους όσον αφορά τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων. Η ρητορική που χρησιμοποιείται, πράγματι, από τα Κατεχόμενα δεν δείχνει να αφήνει και πολλά περιθώρια για θετικά αποτελέσματα καθώς ο ηγέτης του ψευδοκράτους επιμένει στο αφήγημα για «δύο κυρίαρχα, ίσα κράτη» τορπιλίζοντας – με τις πλάτες της Αγκυρας – την προοπτική μιας λύσης στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Καθοριστική για τη στάση που θα τηρήσει σήμερα το ψευδοκράτος θα πρέπει να θεωρείται η επίσκεψη του Τατάρ τα Χριστούγεννα στην Αγκυρα, καθώς και η επίσκεψη Φιντάν στα Κατεχόμενα στις αρχές Ιανουαρίου, όπου είναι βέβαιο πως χαράχτηκε η «γραμμή» με την οποία το ψευδοκράτος θα φτάσει ως και την πενταμερή, που αναμένεται να διεξαχθεί στην Ελβετία τον Μάρτιο. Πριν από την πενταμερή, πάντως, θα έχει μεσολαβήσει και η άφιξη της βοηθού γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, στη Λευκωσία το πρώτο δεκαπενθήμερο Φεβρουαρίου για συνομιλίες ξεχωριστά με τις δύο πλευρές, ενώ αμέσως μετά η ίδια αναμένεται να επισκεφθεί για προπαρασκευαστικές διαβουλεύσεις και τις πρωτεύουσες των τριών εγγυητριών δυνάμεων, την ώρα που από την Αθήνα σημειώνουν ότι «στο Κυπριακό πάμε βήμα-βήμα». Ανεξαρτήτως επιμέρους συμφωνίας σήμερα ως προς τα οδοφράγματα, το στοίχημα και για τις δύο πλευρές, και ειδικά για την τουρκοκυπριακή, θα είναι να αποδείξει στο εξής στη διεθνή κοινότητα πως δεν ευθύνεται η ίδια για την πιθανότητα η συνάντηση να αποβεί άκαρπη, γεγονός που θα προμήνυε και ανάλογη έκβαση στην επικείμενη πενταμερή. Την ίδια ώρα, πάντως, νέα μηνύματα για μια «επανενωμένη Κύπρο» έστελνε και το ΕΛΚ, τονίζοντας ότι λύση δύο κρατών δεν θα γίνει «ποτέ αποδεκτή».