«Δεν θέλω λουλούδια, θέλω την Ουκρανία μου»: Η αντίσταση των γυναικών κατά της ρωσικής κατοχής

15:04 28/12/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Στις 8 Μαρτίου 2023, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, Ρώσοι στρατιώτες μοίραζαν τουλίπες και κλαδιά μιμόζας σε γυναίκες και κορίτσια στην πόλη της Μελιτόπολης, στη νότια Ουκρανία – μια κίνηση που αποσκοπούσε στην προώθηση φιλικών σχέσεων μεταξύ των κατακτητών και των κατοίκων.

Αλλά το προηγούμενο βράδυ, κάποιος είχε κολλήσει διακριτικά αφίσες σε τοίχους και κολώνες. Έφεραν την εικόνα μιας νεαρής Ουκρανής, ντυμένης με ένα παραδοσιακό κεντημένο πουκάμισο, να σπάει μια ανθοδέσμη στο κεφάλι ενός Ρώσου στρατιώτη. «Δεν θέλω λουλούδια», έγραφε το σύνθημα. «Θέλω την Ουκρανία

μου».

Αυτή ήταν μια από τις πρώτες πράξεις ενός γυναικείου κινήματος αντίστασης στη ρωσοκρατούμενη Ουκρανία, το οποίο αριθμεί εκατοντάδες μέλη, από την Κριμαία στο νότο έως την περιοχή Λουχάνσκ στα ανατολικά.

Το κίνημα ονομάζεται Zla Mavka, το οποίο, σε πρόχειρη μετάφραση, σημαίνει «κακό πνεύμα του δάσους». Τα mavky της ουκρανικής μυθολογίας είναι θηλυκά υπερφυσικά όντα που βάζουν τους άνδρες σε πειρασμό και τους οδηγούν στη μοίρα τους.

Η χρήση της φιγούρας της mavka είναι ένα διπλό αστείο: είναι μια αναφορά σε ένα δημοφιλές δράμα της Ουκρανής φεμινίστριας Lesya Ukrainka των αρχών του 20ου αιώνα- και είναι ένα παιχνίδι με το γεγονός ότι οι Ουκρανοί συχνά αναφέρονται στον ρωσικό στρατό ως «orcs», τους κτηνώδεις μαχητές στον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» του JRR Tolkein. «Το Ορκ δεν μπορεί να τα βάλει με τη mavka», γράφει μία από τις αφίσες του κινήματος.

Ουκρανία: Zla Mavka, το γυναικείο κίνημα αντίστασης

Οι γυναίκες που συμμετέχουν στο δίκτυο αναλαμβάνουν μικρές πράξεις σαμποτάζ και αντίστασης: διαδίδουν ένα ουκρανικό δελτίο ειδήσεων, καίνε τη ρωσική προπαγάνδα ή ρίχνουν στους δρόμους πλαστά χαρτονομίσματα ρωσικού ρουβλίου.

Οι γυναίκες μοιράζονται φωτογραφίες από πράξεις αντίστασης, καθώς και περιγραφές της καθημερινής τους ζωής υπό κατοχή, στο κανάλι Zla Mavka στην εφαρμογή Telegram. Για να είναι ασφαλείς μεταξύ τους, είναι ανώνυμες, ακόμη και μεταξύ τους.

Οι γυναίκες χρησιμοποιούν συχνά μαύρο χιούμορ. «Υπάρχουν δύο πλευρές σε αυτό», δήλωσε η συνιδρύτρια στον Guardian, η οποία ζήτησε να γίνει γνωστή μόνο ως Mavka για λόγους ασφαλείας. «Πρώτον, εμείς οι ίδιες χρειαζόμαστε αυτό το χιούμορ, γιατί χωρίς αυτό μπορεί απλώς να τρελαθείς εδώ. Και από την άλλη πλευρά, εξοργίζει πραγματικά τους Ρώσους κατακτητές».

Η διάδοση φιλοουκρανικών πληροφοριών υπό κατοχή είναι επικίνδυνη και γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη όσο περνάει ο καιρός. Ο πολλαπλασιασμός των καμερών παρακολούθησης στις ρωσοκρατούμενες πόλεις έχει καταστήσει την ανάρτηση αφισών ιδιαίτερα επικίνδυνη.

«Φυσικά και φοβόμαστε», είπε η Mavka. «Όλοι αντιλαμβάνονται πολύ καλά τους κινδύνους και καταλαβαίνουν τι μπορεί να τους απειλήσει σε περίπτωση έκθεσης. Προσπαθούμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί και προειδοποιούμε όλους τους ακτιβιστές μας για όλους τους κανόνες. Κάθε γυναίκα καταλαβαίνει τι κάνει και η καθεμία κάνει την επιλογή της».

Οι πρώτες αφίσες, από την άνοιξη του 2023, παρουσίαζαν μια χαρακτηριστική εικονογραφημένη φιγούρα: ένα μακρυμάλλη, χαμογελαστό νεαρό κορίτσι που φορούσε μια παραδοσιακή ουκρανική ανθοδέσμη, συνοδευόμενη από διάφορα συνθήματα: «Ας βγάλουμε τα ρωσικά σκουπίδια έξω», για παράδειγμα. Τους πιο πρόσφατους μήνες, η δράση περιελάμβανε το απλό σύμβολο Zla Mavka – ένα τρίγωνο που επιστέφεται από ένα ηλιοβασίλεμα – καρφιτσωμένο στον τοίχο του λόμπι μιας πολυκατοικίας.